In de loop van dit jaar verschijnen voor de laatste keer de 45 gedrukte regionale edities van De Telefoongids & Gouden Gids. Daarmee komt na 137 jaar een einde aan een iconisch boek met telefoon- en adresgegevens in Nederland. Dit heeft online dienstverlener en uitgeverij DTG (voorheen De Telefoongids) laten weten.
De allereerste telefoongids werd in 1881 in Nederland uitgebracht. In dat jaar werd het eerste openbare telefoonnetwerk in gebruik genomen, in Amsterdam, opgezet door de Nederlandse Bell Telephoon Maatschappij, onderdeel van de International Bell Telephone Company. Op dit netwerk zaten 49 aansluitingen. De gids werd nog niet huis-aan-huis verspreid maar lag ter bezichtiging bij de telefooncentrale.
De papieren gids was lange tijd onmisbaar in de Nederlandse huiskamer. Op het hoogtepunt werden zo’n zeven miljoen gidsen gedrukt. Sinds 1996 verschijnt de gids ook online. Inmiddels kiest het overgrote deel van de gebruikers voor deze versie. De gedrukte versie wordt voornamelijk nog gebruikt door een beperkte groep ouderen, die dit jaar via een speciale cursus geholpen worden om de overstap naar online te maken. Die cursus ‘online zoeken’ biedt DTG in samenwerking met SeniorWeb tegen een kleine vergoeding door het hele land aan.
Vanaf 8 februari 2018 wordt de gids voor het laatst bezorgd in de regio Dordrecht-Spijkenisse en vanaf 20 december 2018 tenslotte in Enschede. Volgens DTG wordt de publicatie van gedrukte telefoongidsen in stijl afgesloten met een speciale editie. De laatste Telefoongids & Gouden Gids wordt ‘een uniek bewaarexemplaar’ en kan na verschijning nog een paar jaar gebruikt worden.
Niet meer onmisbaar
Nadat KPN in 2014 stopte met het uitgeven van de gids nam DTG de uitgave over en voegde naderhand De Telefoongids samen met De Gouden Gids. Het bedrijf, tevens beheerder van www.detelefoongids.nl, sprak met het toenmalige ministerie van Economische Zaken af dat de gids in ieder geval tot eind 2017 bleef verschijnen. Volgens DTG blijkt uit onderzoek van TNS Nipo dat ook ouderen steeds meer online zijn, en dat nog slechts 2 procent van de gebruikers de papieren gids onmisbaar vindt. Daarom heeft DTG besloten om per eind 2018 definitief te stoppen met de verspreiding van papieren telefoongidsen.
DTG heeft staatssecretaris Mona Keijzer van het huidige ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) inmiddels geïnformeerd. De bewindsvrouw, met telecom in haar portefeuille, heeft de Tweede Kamer deze week per brief eveneens op de hoogte gesteld. In de brief stelt zij dat er voldoende goede alternatieven beschikbaar zijn voor de papieren telefoongids. ‘Nummerinformatie blijft beschikbaar via het internet en kan ook telefonisch worden opgevraagd bij abonnee-informatiediensten.’
Diverse aanbieders
De staatssecretaris wijst er op dat er diverse aanbieders van online gidsen en abonnee-informatiediensten actief zijn. De grootste aanbieders zijn DTG (met www.detelefoongids.nl en het informatienummer 1819), 1850 (met www.1850.nl en het informatienummer 1850), Telefoonboek (met www.telefoonboek.nl) en KPN (met het informatienummer 1888). Ik vertrouw erop dat de markt in deze diensten blijft voorzien zolang er voldoende vraag naar is van gebruikers.’
Ook wijst zij erop dat het gezamenlijke platform voor nummerinformatie, dat de telecomaanbieders in 2015 hebben gelanceerd, hier aan bij draagt . Dit gebeurt via de Vereniging COIN, een samenwerkingsverband van de telecomaanbieders dat ervoor zorgt dat nummerinformatie op een efficiënte manier ter beschikking wordt gesteld aan aanbieders van gidsen en abonnee-informatiediensten.’Ik blijf de beschikbaarheid, betaalbaarheid en kwaliteit van nummerinformatie voor eindgebruikers in de gaten houden.’
TNS Nipo
Uit de Gebruiksmonitor DTG van TNS NIPO bleek dat het gebruik van de papieren gids de afgelopen jaren sterk is afgenomen. In 2003 gebruikte 86 procent van de bevolking van achttien jaar en ouder de papieren gids tenminste één keer per jaar. In 2016 was dit nog slechts 48 procent. Daarvan gebruikt slechts een zeer klein deel de papieren gids intensief.
In 2016 gebruikte 2 procent de gids minstens één keer per veertien dagen. De gids werd door 13 procent één keer per maand/kwartaal gebruikt en door 33 procent één keer per half jaar of minder vaak.
De belangrijkste reden om de papieren gids niet te gebruiken is de beschikbaarheid van informatie op internet. In 2016 gaf 60 procent aan de papieren gids ‘helemaal niet te zullen missen’ indien deze niet meer zou verschijnen en nog eens 28 procent zou de papieren gids ‘niet zo missen’. Slechts 2 procent gaf aan de gids ‘zeer te zullen missen’.