De meest opmerkelijke ict-overnames in 2017

De Nederlandse markt van ict-overnames, fusies en overnames ging dit jaar crescendo. In het eerste kwartaal van 2017 werd zelfs een record van 109 geregistreerde deals gehaald. Hieronder een selectie van opzienbarende deals uit de naar schatting bijna vierhonderd transacties.

Spelletjessoftware, een online SRV-man en consolidatie

1) ‘Good old’ Davilex Software werd door de Noorse Visma Group in maart overgenomen. Davilex Software werd in 1986 opgericht door David Brons en Lex van Oorspronk, twee scholieren/studenten die hun eigen administratieve software voor de (toen nog MS-DOS-)pc hadden ontwikkeld. De naam Davilex is ontleend aan de voornamen van de oprichters. De ontwikkelaar van pc-software groeide vooral in de jaren negentig als kool en had een eigen ontwikkelstudio en een spelletjesdivisie. Na diverse reorganisaties richtte het bedrijf het vizier alleen nog op administratieve software voor het mkb.

2) In Nederland is naast private equity steeds meer venture capital (durfkapitaal) beschikbaar dat in startups wordt gestoken. Meest aansprekende voorbeeld dit jaar is de honderd miljoen euro die online-melkboer Picnic in maart ophaalde bij een aantal vooraanstaande Nederlandse investeerders. Daarmee wil het bedrijf een nationaal logistiek netwerk gaan optuigen zodat het met een online-winkel en de elektrische bezorgwagens een serieuze concurrent wil gaan vormen voor de supermarkten.

3) Hardwaredienstverlener Infotheek uit Leiden was al met steun van de Zweedse investeerder Altor bezig met een Europese ‘buy & build’-strategie. In 2017 nam deze ‘slokop’ eveneens zijn grote directe Nederlandse concurrenten Scholten Awater (april) en Centralpoint (juni) over.

Een autovereniging, de Franse slag en een Amerikaanse ict-reus

4) Afgelopen april nam Bovemij het resterende belang van 31 procent in RDC, ict-dienstverlener voor de autobranche van de RAI Vereniging, over. Bovemij is weer onderdeel van de autobranchevereniging Bovag (BOnd Van Automobielhandelaren en Garagehouders).

RDC startte in 1967 op initiatief van RAI Vereniging als dataleverancier voor de autosector. Brancheorganisatie Bovag stapte op later moment in en verkreeg een belang van 50 procent. Op 1 januari 2015 vergrootte Bovag haar aandeel in RDC van 50 procent naar 69 procent. Op 1 januari 2017 droeg de vereniging dit belang over aan zijn verzekeringsmaatschappij Bovemij. Sinds 26 april 2017 is het jubilerende RDC dus voor 100 procent in handen van Bovemij.

5) De Franse ict-dienstverlener Axians, onderdeel van het Franse nutsbedrijf Vinci Energies, zegt menig ict’er nog niet zo veel. Maar laat de naam Imtech ICT vallen, en er volgt een ‘oh ja’-uitroep. Axians kocht in 2014 dit voor Nederlandse begrippen grote ict-bedrijf. Om zijn positie in Nederland verder uit te bouwen, liet Axians in april van dit jaar zijn oog vallen op de VCD IT Groep uit Groningen. VCD, ooit begonnen als automatiseerder van opticiengroothandels, groeide uit tot een van de grotere Nederlandse zorgautomatiseerders. Inmiddels heet VCD gewoon Axians.

6) In het oog springend was de overname van het Amsterdamse Wercker door de Amerikaanse ict-reus Oracle. Wercker biedt een ontwikkel- en testplatform voor software in de cloud en kreeg de afgelopen jaren de nodige financiële ondersteuning van investeerders om het platform wereldwijd uit te bouwen. Die werden door Oracle in april uitgekocht. Voor het ict-concern betekent dit de eerste overname van een Nederlands bedrijf sinds tien jaar: in 2007 kocht Oracle Moniforce. Daarvoor nam het de Nederlandse ict-bedrijven Geodan EDT en Tinoway over, allebei in 1999.

Een bloemenveiling én KPN

7) Ook niet-ict-bedrijven nemen tegenwoordig een ict-bedrijf over om in te spelen op digitale ontwikkelingen. Een treffend voorbeeld is bloemenveiling Royal FloraHolland uit Aalsmeer. Dat nam medio dit jaar een meerderheidsbelang in FloraXchange, een online-platform om de communicatie en transacties te verbeteren tussen delen van de bloemenindustrie. Het doel is om een gezamenlijk digitaal platform voor kwekers – Floriday.io – internationaal uit te laten groeien tot een virtueel handelsplatform voor bloemen en planten.

8) De Nederlandse ict-gigant KPN blijft maar overnemen. Ook in 2017. Variërend van cloudbeveiligers en -dienstverleners (Qsight IT & Inspark en Divider), een zorg-ict-dienstverlener (CAM IT Solutions) en een aanbieder van mobiele en vaste communicatie (Vrieservice; via dochteronderneming Yes Telecom), tot aan een telecom- en internetaanbieder (Solcon), een ict-beveiliger (Dearbytes) en een internetknooppunt (‘Rotterdam – The Hague Internet Exchange’, oftewel R_iX, via het KPN Wholesale-onderdeel NL-ix).

En dan heeft KPN ook nog een investeringstak – KPN Ventures – die geld steekt in onder andere de Antwerpse big data-specialist Sentiance, Nello (een Duitse startup die een uitbreiding voor bestaande intercomsystemen heeft ontwikkeld) en Sensara, een Rotterdamse ontwikkelaar van een intelligent alarmeringssysteem voor preventieve ouderenzorg.

Een eigenlijk wilde KPN ook nog digitaalforensischspecialist Fox-IT overnemen, maar die deal kwam niet rond. Mogelijk in 2018?

Zorgaankopen, een overnamestrijd en een verbod

9) Elektronicaconcern Philips ontpopt zich de laatste jaren, naast fabrikant van producten voor het persoonlijk welzijn, tot zorgautomatiseerder. Daarmee keert het Eindhovense concern min of meer terug naar zijn rol als computerbedrijf, zij het dan specifiek voor de zorg. Die positie wordt uitgebouwd middels overnames. Zo kocht Philips in juli het Duitse bedrijf Tomtec, leverancier van software voor de analyse van met name echobeelden, gevolgd door de overname eind november van Analytical Informatics. Dat is een Amerikaanse softwareontwikkelaar op het gebied van radiologisch onderzoek.

Bijzonder was de eerste Nederlandse acquisitie: die van Forcare uit Zeist uit het begin van deze maand. Dat bedrijf levert software voor de overdracht van data tussen verschillende zorgsystemen. Na Forcare volgde in rap tempo een nieuwe ‘oranje-gekleurde’ aankoop: medio december maakte Philips bekend VitalHealth in te lijven, een aanbieder van e-zorgsoftware voor zelfmonitoring van chronische ziekten.

10) Een Franse overnameslag op Nederlandse bodem, zo kun je de strijd om Gemalto wel typeren. Alsof de tijden van koning Napoleon en zijn broer Lodewijk even waren teruggekeerd. Gemalto is eigenlijk een Frans bedrijf, maar om belastingtechnische redenen staat het aan de Amsterdamse effectenbeurs genoteerd. De Franse ict-dienstverlener Atos wilde Gemalto wel overnemen maar technische branche- én landgenoot Thales stak daar afgelopen december met een hoger bod een stokje voor.

11) Kent u het verhaal van die overname begin juli van de Nederlandse softwareontwikkelaar Uniface door de Amerikaanse softwareleverancier Idera? Die ging niet door. De ondernemingsraad van Uniface vond dat zij onvoldoende was geïnformeerd over de gang van zaken door de eigenaar van Uniface, de Amerikaanse investeerder Marlin Equity Partners. De or stapte vervolgens naar de Ondernemingskamer in Amsterdam. Die gaf de personeelsvertegenwoordiger gelijk en verbood de overname. Het is nog niet duidelijk wat de volgende stap in deze opmerkelijke zaak is.