Robots zijn in opkomst in de zorg. Met name sociale-robottoepassingen worden vaker ingezet. Toch bieden robots nog onvoldoende een antwoord op het personeelstekort in de zorg. Dat komt onder meer doordat de techniek nog onvoldoende is doorontwikkeld om taken uit handen te nemen. Bovendien hebben zorgverleners door tijdgebrek (en dus weinig training) weinig kennis van robots. Met als resultaat dat de verwachtingen van robots te hoog gespannen zijn.
Dat blijkt uit onderzoek van M&I/Partners in samenwerking met de TU/e. Zij deden net als in 2015 onderzoek naar de stand van zorgrobotica in Nederland. Daaruit komt naar voren dat het aantal robots in de zorg toeneemt. De twee marktleiders voor sociale robots, Zora (kleine humanoïde robot) en Paro (zeehondknuffelrobot) hebben respectievelijk honderd en 230 robots geleverd aan Nederlandse zorginstellingen (cijfers begin 2017).
‘Zorgverleners hebben snel te hoge verwachtingen van een robot. Wanneer zorgverleners bijvoorbeeld zien dat de robot een arm heeft, wordt er verwacht dat het daar van alles mee kan, terwijl de mogelijkheden in werkelijkheid nog beperkt zijn. De verwachtingen en bezwaren van zorgverleners worden vaak bijgesteld wanneer zij kennis maken met toepassingen van zorgrobotica’, schrijven de onderzoekers.
‘Waar robots worden ingezet in de ouderenzorg, blijkt dat ze heel effectief kunnen zijn. In het onderzoek zijn we veel effectieve toepassingen tegengekomen bij de zorg aan dementerenden. Het gaat om situaties zoals het bestrijden van apathie; om instructies effectief over te brengen. Soms nemen dementerenden bijvoorbeeld niets aan van een fysiotherapeut, maar wel van een Zora (Archipel).’
Robots in de zorg
‘De belofte dat zorgrobotica kan helpen in het personeelstekort in de zorg wordt vooralsnog niet ingelost. De techniek, bijvoorbeeld om fysieke zorgtaken over te nemen, is nog sterk in ontwikkeling. We zien vooral vorderingen op het vlak van gebruiksvriendelijke bediening’, aldus de onderzoekers. Ze zien de komende jaren vooral kansen als het gaat om de combinatie van zorgrobotica, een elektronisch zorgdossiers, domotica en val- en dwaaldetectie.
M&I/Partners: ‘Robots worden in de zorg al langer toegepast. Denk aan apotheekrobots, lab-apparatuur en operatierobots. Relatief nieuw in de zorg zijn robots die de interactie met patiënten aangaan en zorgverleners ondersteunen in hun taken. De effecten van deze ‘nieuwe robotica’ zijn nog beperkt te overzien, maar zeker is dat de ontwikkelingen snel gaan.’