Om een smart contract juridische geldigheid te geven, moeten juristen zo vroeg mogelijk betrokken worden bij de totstandkoming van een blockchaintoepassing, al dan niet bij de programmatuur van die toepassing. Rechtskundige zaken zijn namelijk niet meer achteraf te regelen met een document. Dit stelt de Dutch Blockchain Coalition in een nieuw rapport over de juridische houdbaarheid van smart contracts.
Het nieuwe rapport is overhandigd aan René Penning de Vries van Boegbeeld ICT tijdens het ECP Jaarcongres. Het onderzoeksrapport is geschreven door een expertgroep van de Dutch Blockchain Coalition en legt uit wat smart contracts zijn, met welke juridische vraagstukken organisaties rekening moeten houden en aan welk nieuw soort kennis en opleiding er behoefte is.
Juridische geldigheid
De auteurs van het rapport wijzen op nieuwe juridische vraagstukken die ontstaan door bijvoorbeeld het onomkeerbaar vastleggen van transacties in blockchains en de automatische uitvoering van betaalopdrachten door apparaten, zonder directe tussenkomst van personen. Om een smart contract juridische geldigheid te geven, moeten de juridische componenten meteen al vanaf het begin worden meegenomen, al dan niet in de programmatuur van de blockchaintoepassing. Dat is niet meer achteraf te regelen met een document.
Auteur Sandra van Heukelom, advocaat-partner bij Pels Rijcken zegt hierover: ‘Juristen moeten vanaf de start kunnen meedenken over de vertaling van juridische eisen in technologische toepassingen en business-afspraken. Dit vraagt van juristen, programmeurs en ondernemers dat zij elkaar leren verstaan en nauwer gaan samenwerken.’
Ook het curriculum van universiteiten en hogescholen moet zich hierop aanpassen. Auteur Olivier Rikken, director Blockchain en Smart Contracts bij AXVECO: ‘Van een nieuwe generatie professionals wordt deskundigheid verwacht op verschillende vakgebieden: informatietechnologie, businessmodellen en wet- en regelgeving.’
Overeenkomst via computercodes
Het gebruik van smart contracts, het aangaan van een overeenkomst en/of executie via computercodes op een blockchain, wordt volgens de blockchaincoalitie in steeds meer domeinen de praktijk. Voorbeelden zijn zonne-energie delen en automatisch verrekenen tussen buren en het oormerken van subsidies om ervoor te zorgen dat het geld op de juiste plek belandt.
René Penning de Vries sprak bij de ontvangst van het rapport zijn waardering uit: ‘Invoering van smart contracts met gebruik van blockchaintechnologie vraagt kennis van zowel digitalisering, business development als wet- en regelgeving. De werkgroep ‘smart contracts’ geeft organisaties met dit rapport bruikbare handvatten om hierover na te denken en eerste stappen te zetten.’
Dutch Blockchain Coalition
De Dutch Blockchain Coalition is een samenwerkingsverband van vijfentwintig partners uit de financiële dienstverlening (banken, verzekeringen), de sectoren logistiek, energie, veiligheid en ict, ministeries, de kenniswereld en toezichtpartijen als de Nederlandsche Bank (DNB) en de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). De coalitie is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. De coalitiepartners testen de mogelijkheden van digitale identiteiten voor blockchain en onderzoeken wet- en regelgeving.
