De meest actuele versies van de ontwikkelde programmatuur voor de operatie Basisregistratie Personen (oBRP) en bijbehorende documentatie worden openbaar gemaakt. Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken (BZK) komt hiermee aan de wens van de Tweede Kamer tegemoet. Het is voor zover bekend voor het eerst dat van een groot ict-overheidsproject de broncode wordt openbaar gemaakt.
In zijn ‘eindbrief’ over de beëindiging van de oBRP schrijft hij: ‘Om tot openbaarmaking over te gaan is geïnventariseerd wat de operatie BRP allemaal heeft geproduceerd. Alleen al het aantal documenten is heel groot. De documenten en andere producten die zijn geïnventariseerd moeten, voordat tot openbaarmaking kan worden overgegaan, worden nagekeken. Alles wordt in het werk gesteld om deze controle zo snel als mogelijk uit te voeren.’
Eind 2013 wilde Plasterk alleen onder bepaalde voorwaarden een deel van de broncode vrijgeven. Nu hij de stekker uit het project heeft getrokken – met een schadepost van zo’n honderd miljoen euro – geeft hij alsnog de ontwikkelde programmatuur en broncode vrij, zij het de ‘actuele versies’.
Verder laat hij de Tweede Kamer in de brief weten de programmatuur en broncode van de oBRP als archiefbescheiden te beschouwen die volgens de Archiefwet permanent bewaard dienen te worden.
Extra procedurevergadering
De eindbrief over een ordentelijke afbouw van de oBRP zou eigenlijk 15 september bij de Kamer binnen zijn gekomen. Maar de bewindsman haalde deze deadline niet. In de procedurevergadering Binnenlandse Zaken die daarop volgde, werd daarop afgesproken dat de minister binnen een week met een uitgebreide brief moest komen.
Deze brief is er nu en wordt donderdag 28 september in een extra procedurevergadering besproken. Dan zal ook moeten blijken of er genoeg animo onder de Kamerleden is om een debat of zelfs een hoorzitting over de gang van zaken rond dit debacle aan te vragen.
Andere hoofdpunten
In zijn eindbrief komt minister Plasterk ook nog met de volgende mededelingen en gevolgtrekkingen:
– De Tweede Kamer vroeg om een feitenrelaas. De minister vindt dit niet nodig en verwijst naar een overzicht van rapporten, adviezen en Kamerbrieven van de afgelopen jaren.
– De contractuele verplichtingen die samenhangen met de operatie BRP zijn inmiddels formeel beëindigd, op een enkel contract na (zoals bijvoorbeeld het contract voor het beheer van technische voorzieningen die nog noodzakelijk zijn voor het archiveren). De ontwikkelwerkzaamheden van het programma zijn gestopt en de ontwikkelorganisatie is ontbonden. Naar verwachting zullen medio oktober de werkzaamheden gericht op ‘het ordentelijk stoppen’ zijn afgerond.
– Het beëindigen van de operatie BRP heeft geen gevolgen voor de continuïteit van de basisregistratie personen. Die wordt gewaarborgd door de bestaande (centrale) GBA-Verstrekkingen en door de gemeentelijke voorzieningen.
– Op advies van het Bureau ICT Toetsing (BIT) onderzoekt BZK of die bestaande centrale voorziening GBA-V een basis kan zijn voor een toekomstige modernisering van de gemeentelijke basisadministratie. Een onafhankelijke commissie gaat dit samen met het ministerie oppakken; verslag ervan volgt in het voorjaar van 2018. Bij dit onderzoek zullen ook de VNG en de gemeenten worden betrokken. Die zijn overigens zelf bezig met een haalbaarheidsstudie naar een Gemeentelijke Verenigde Registratie van persoonsgegevens (GVR).
– De Tweede Kamer vroeg aan de minister om te bekijken of en hoe (een deel van) het geld kan worden teruggehaald dat is betaald aan externen die aan de operatie BRP hebben gewerkt. Deze tientallen blijken door Stichting ICTU ingehuurd via zogenoemde brokers op basis van een inspannings- en niet op basis van een afrekenbare resultaatsverplichting. Daardoor bestaan er geen mogelijkheden om het geld terug te halen.
– De Tweede Kamer eiste een verklaring van onderzoeksbureau Gartner. Die wekte in 2013 de indruk dat een aanzienlijk deel van de nieuwe basisregistratie was opgeleverd. In 2017 concludeerde het BIT echter de software uit 2013 niet bruikbaar was, er een vertraging was van 33 maanden en nog eens vijftig miljoen extra nodig was om het systeem af te bouwen. Dat was voor Plasterk de reden om de stekker er uit te trekken. Volgens Gartner moet zijn studie als ‘een momentopname’ worden gezien. In zijn verduidelijking vergelijkt het adviesbureau de ingeschatte voortgang in 2013 met de productie van een auto: ‘Een beperkt aantal technische componenten is klaar (bv. oliefilter, de benzinetank voor 100 procent). Echter, het motorblok is nog in opbouw (25%) en er is nog geen stuur op de auto gemonteerd (0%). De totale hoeveelheid werk dat is verzet, wordt ingeschat op een percentage (bv. 35% van het geheel); de functionaliteit (een betrouwbare en veilig rijdende auto) is echter in het geheel nog niet beschikbaar.’
Ik ga het meteen bekijken, spannend!
“Het is voor zover bekend voor het eerst dat van een groot ict-overheidsproject de broncode wordt openbaar gemaakt.”
De Computable zou toch beter moeten weten 😉 Het groot rijksoverheid project dat vorig jaar de Computable Award 2016 voor “beste ICT-project van het jaar bij de overheid” won, Aerius, is al open source: https://gitlab.com/AERIUS
Maar toch goed dat de bron code van het oBRP beschikbaar komt, al zijn de omstandigheden natuurlijk niet zo vrolijk…
@Henri Gooi maar een zippie in de cloud. Ben ook heel benieuwd maar ik denk dat het moeilijker is dan zo gezegd.
H. Bouwkamp, heb even gekeken. Ziet er goed uit! Dit is inderdaad een zeer mooi voorbeeld.
Ben overigens bang dat als de README en docs voor oBRP ook op een begrijpelijke manier geplaatst worden dit nog wel een miljoen kost 🙁
Bedankt voor de voorbeeld! Heb even door de HTML en Java gelopen en ziet er netjes uit.
Dit lijkt prima als je wilt beslissen over een nieuw BRP aan de hand van het bestaande materiaal. Maar wat de VNG er mee wil doen, is nog niet duidelijk. Ze moeten ook de onderhoudbaarheid en toekomstvastheid van GBA-V bekijken. Dit kan een heel breed onderzoek gaan worden, met alle risico’s van dien.
En als de kamer wil weten wat er mis is gegaan, dan moet de genoemde externe onafhankelijke commissie (zonder mensen van KPMG, Gartner, FIM, et cetera) ook de oudere “opgeleverde” versies van de broncode (voor 2016) kunnen inzien en nog heel veel meer bijbehorende documenten. Wil de nieuwe lichting van Kamerleden daar op wachten?
Plassterk: ‘De minister vindt een feitenrelaas niet nodig en verwijst naar een overzicht van rapporten, adviezen en Kamerbrieven van de afgelopen jaren.’ Het geestige is dat in het betreffende overzicht consequent wordt verwezen naar https://www.operatiebrp.nl/.
Deze site is echter uit de lucht, maar ‘Voor meer informatie over de huidige BRP kunt u terecht op de website van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG).’. Tja…
@Henri, Ik heb het spul (nog) niet bekeken en ben ook niet speciaal een java expert jij als .net developer kan vast beter over de kwaliteit van het werk oordelen.
Wat bij mij de vraag is die blijft open staan, als het product goed is, waarom is het project dan mislukt ?
Dit natuurlijk weer los van de discussie ‘wie krijgt straks de gekleurde piet toegespeeld’ of is het gewoon weer zoals altijd, de burger mag betalen maar niet zeiken?
Pascal, mijn reactie op Bouwkamp was voor een heel ander project! De code van oBRP is nog niet in te zien en is niet geplaatst zover ik weet.
Op https://gitlab.com/AERIUS vind je de code van dat andere project (over stikstof calculaties)
Dat ziet er prima uit, maar wel lastig te doorgronden als je het niet zelf deployed want alles is uit elkaar getrokken (Java eigen). Het ziet er allemaal wel consistent en netjes uit van wat ik gezien heb, maar dat is echt heel oppervlakkig en globaal.