Elk bedrijf dat pakketsoftware gebruikt, loopt vroeg of laat tegen hetzelfde probleem aan, namelijk dat de leverancier zijn pakket als ‘standaard’ levert. Dat is op zich prima als de klant het daarbij laat, maar helaas sluit deze ‘standaard’ zelden precies aan op wat hij nodig heeft. Al zijn aanvullende wensen worden vervolgens in maatwerk vervat, en dan begint de ellende…
Het aanpassen of uitbreiden van pakketsoftware met maatwerk heeft als gevolg dat de software niet meer zo eenvoudig opgewaardeerd kan worden naar nieuwe versies. Alsnog upgraden kost de klant extra geld of hij moet de oude versie blijven gebruiken. Geen maatwerk gebruiken is meestal ook geen optie. Voor de klant bepaalt dit namelijk hoe tevreden hij is met het pakket, en voor de pakketleverancier zijn de extra werkzaamheden natuurlijk een belangrijke bron van inkomsten. Op de langere termijn wordt dit maatwerk echter een steeds groter probleem, waar al menig it-project op is stukgelopen.
Eén pakket voor iedereen?
Een pakketleverancier kan het maatwerkprobleem oplossen door al de aanvullende functionaliteit en configuratiemogelijkheden tot standaard te verheffen. Er ontstaat dan echter een heel uitgebreid softwarepakket waarvan een individuele klant slechts een klein gedeelte gebruikt. Als gevolg moet dan de rest van de functionaliteit uitgeschakeld worden aan de hand van duizenden parameters met allerlei afhankelijkheden. Naast de kosten voor deze personalisatie wordt de performance van de software hier bovendien niet beter van. Kortom, een echt goede oplossing is dit niet.
Als alternatief zijn ook branchespecifieke pakketten beschikbaar, die vaak resulteren in een hogere klanttevredenheid dan de generieke pakketten. Dat heeft vooral te maken met de omvang van de software. Die bevat namelijk alleen de functionaliteit die echt noodzakelijk is in een bepaalde branche. Dit is weliswaar een mooi uitgangspunt, maar deze software loopt op een gegeven moment ook tegen problemen aan zodra zich nieuwe technologie aandient.
Omgaan met nieuwe technologie
Voor een pakketleverancier is het vaak erg moeilijk om een pakket naar nieuwe technologie om te schrijven. Denk bijvoorbeeld aan de stap van DOS naar Windows, naar webtechnologie of apps voor tablets en smartphones. Daarbinnen heb je ook nog te maken met allerlei verschillende programmeertalen en technologieën die de ontwikkeling verder compliceren. Als een pakketleverancier daarnaast ook nog maatwerk aan klanten levert, verergert hij dit probleem. Want hoe integreert hij al dat maatwerk in de nieuwe technologie?
Om die reden leggen zij vaak al contractueel vast dat het maatwerk van klanten niet standaard wordt opgewaardeerd naar een nieuwe softwareversie. Dit betekent dat een klant het maatwerk opnieuw moet laten bouwen of bij de oude versie van het pakket moet blijven. Overigens wordt het jaarlijks onderhoudstarief bij deze laatste optie vaak nog hoger omdat de leverancier niet wil dat de klant de verouderde software blijft gebruiken.
Opkomst van de modelleverancier
Een nieuwe trend in softwareland is het gebruik van low-code software met een modelgedreven aanpak. Hiermee kunnen de bovenstaande problemen opgelost worden, omdat de softwareleverancier geen standaardpakket meer levert, maar een functioneel model dat los staat van de technologie. Dit model wordt vervolgens door het ontwikkelplatform omgezet naar functionele software. De leverancier van het low-code platform moet natuurlijk wel garanderen dat de ontwikkelde modellen ook te ontsluiten zijn voor toekomstige technologieën.
Een groot voordeel van deze aanpak is dat er een combinatie gemaakt wordt tussen een algemeen (basis) model met bijvoorbeeld logistieke concepten en wetgeving en een klantspecifiek model. Ontwikkelingen, zoals wetswijzigingen, kunnen worden aangepast in het basismodel en gelden voor iedereen. Moet er iets gewijzigd worden in het klantmodel dan geldt dit alleen voor die specifieke klant en heeft het geen invloed op het algemene model.
Het grote voordeel is dat de leverancier met een low-code modelgedreven versie van zijn pakket nooit meer zijn software opnieuw hoeft te bouwen en de klant zelfs maatwerk kan aanbieden zonder dat het een doodlopend pad wordt.