De rechtbank in Amsterdam heeft bepaald dat de directie van Atos Benelux & The Nordics (BTN) de bonussen van een deel van het personeel over de tweede helft van 2016 toch moet uitkeren. De directie wilde niet tot uitbetaling overgaan wegens tegenvallende resultaten. Maar de rechter oordeelt dat een zwaarwichtig belang ontbreekt om eenzijdig de bonusregeling te veranderen en sommeert Atos alsnog zo'n ruim 2,5 miljoen euro aan extraatjes uit te keren. Atos gaat wel in hoger beroep.
Atos kent voor een deel van het personeel en management bonusregelingen. Een van die regelingen is het Incentive-plan: een halfjaarlijkse bonus met een collectief deel (afhankelijk van de door de divisie Atos Benelux & The Nordics gemaakte winst) en een individueel deel (aan de hand van een ‘balanced score card’ per werknemer).
De per 1 juli 2016 aangestelde nieuwe algemeen directeur Peter ’t Jong van Atos meldde in december 2016 aan de centrale ondernemingsraad dat de bonus over de tweede helft van 2016 niet zou worden uitgekeerd. De Jong rechtvaardigde dit besluit door er op te wijzen dat Atos BTN, met name in Nederland en Finland, al een aantal semesters krimpt, terwijl de markt voor it groeit.
Wel kregen alle deelnemers aan het Nederlandse bonusplan een extra betaling van 2,33 procent van hun salaris over de tweede helft van 2016 (uitgekeerd in april 2017). Deelnemers aan het seniormanagementbonusplan kregen geen doekje voor het bloeden, maar moesten samen met ’t Jong het voortouw nemen ‘de onderneming in Nederland weer gezond te maken’, blijkt uit de uitspraak van de rechtbank.
Gewoon winst geboekt
Een dertigtal medewerkers nam dit niet en stapte naar de rechter. Een bezwaar was dat Atos ondanks de dalende resultaten wel gewoon winst van ongeveer vijftien miljoen euro boekte in 2016. Een bonusuitkering van ongeveer 2,5 miljoen euro zou deze winst niet in gevaar hebben gebracht.
De werknemers wezen er ook op dat Atos niet over een discretionaire bevoegdheid beschikt om te besluiten de bonus niet uit te keren. Er was ook geen sprake van een dusdanig zwaarwichtig belang waardoor Atos eenzijdig veranderingen mag aanbrengen in individuele arbeidsovereenkomsten.
Geen spelregels veranderen
De rechter is meegegaan in de bezwaren van het personeel. Atos had door het toezenden van balanced score cards volgens een afgesproken tijdschema feitelijk al aan de deelnemers van het Incentive-plan te kennen gegeven dat zij in aanmerking kwamen voor een bonus over de tweede helft van 2016. Het staat Atos niet vrij om, nadat de regeling is toegepast, alsnog de spelregels te veranderen en af te zien van uitbetaling.
In de regeling valt hooguit te lezen dat deelnemers voor de toekomst daaraan geen verwachting mogen ontlenen. Bovendien stond er in het merendeel van de contracten, op een paar uitzonderingen na, geen eenzijdig wijzigingsbeding, aldus de rechtbank.
Geen zwaar weer en hoger beroep
Ook vond de rechter dat Atos niet in zulk zwaar weer is beland of in andere onvoorziene omstandigheden dat de ingreep om de bonussen te schrappen te rechtvaardigen valt. Het was logischer geweest als de directie op dat moment de bonusafspraken voor 2017 kritisch tegen de licht had gehouden. Daarmee was aan de medewerkers eens signaal afgegeven zonder dat eerdere toezeggingen aan hen werden teruggedraaid. Bovendien, wees de rechter er fijntjes op, heeft de directie van Atos BTN zelf aangegeven dat het dieptepunt alweer voorbij lijkt te zijn: omzet en winst ontwikkelen zich in 2017 tot nu toe positief.
Atos heeft inmiddels aan vakbond De Unie laten weten in hoger beroep te gaan. Ook heeft de ict-dienstverlener gemeld alsnog geen jubileumuitkeringen meer te verstrekken. Begin dit jaar besloot Atos deze voorgenomen besparing uit te stellen. Hoewel de directie hierover nog in gesprek is met de ondernemingsraad, wacht Atos dit gesprek niet af en voert zij toch deze maatregel uit, aldus De Unie.
En terecht lijkt me zo. Een afspraak is immers een afspraak. Een werkgever dient betrouwbaar te zijn zoals hij dat ook, en terecht, van zijn werknemers mag verwachten. Mijn inziens levert het chaos gedrag van de nieuwe CEO tot nu toe niet meer op dat negatieve pers en ontevreden werknemers….die je nodig hebt om uit het zogenoemde dal te kruipen. Een Hoger Beroep lijkt me dan helemaal ridicuul.
Kijk naar de cijfers van Ordina en je weet dat de traditionele ICT reuzen het lastig hebben. Enerzijds door altijd alleen maar op kosten te sturen, anderzijds door operational excellence niet centraal te plaatsen.
Veel sterkte voor de Atos medewerkers met een CEO die chaos predikt.
En heeft de ATOS top zijn bonus wel gehad?
Dat lijkt mij nog een interessante vraag….
Deze nieuwe directeur heeft waarschijnlijk een reorganisatie en besparingsopdracht gekregen en geen opdracht te groeien. Ik voorspel een overname, anders kan ik dit niet verklaren. De tijd zal het leren.
In de uitspraak staat het volgende: In november 2016 zijn de financiële doelstellingen voor H2 2016 voor de deelnemers aan het Incentiveplan vastgesteld.
Het is apart dat de doelstellingen voor H2 2016 vastgesteld worden aan het einde van H2. Het lijkt me dat als je wilt dat je medewerkers hun targets halen (en ik neem aan dat daar een zekere mate van effort voor nodig is), je wilt dat ze weten wat deze targets zijn voor de betreffende periode van start gaat, zodat ze daar ook daadwerkelijk keihard voor aan de slag gaan. Niet dat ze die targets pas doorkrijgen op het moment dat er eigenlijk weinig invloed meer op uit te oefenen valt.