Naar aanleiding van een advies van Bureau ICT-toetsing (BIT) zet het kabinet de werkzaamheden om de Basisregistratie Personen te vernieuwen (Operatie BRP) voorlopig stop. Volgens het BIT loopt het vernieuwingsprogramma een vertraging van 33 maanden op en is er nog eens vijftig miljoen euro nodig om het BRP-systeem af te maken. Dit, terwijl het programmabureau Operatie BRP nog uitging van een vertraging van vijftien maanden en extra kosten van zeventien miljoen euro.
Het BIT geeft het kabinet in overweging te stoppen met de operatie BRP. Het vraagt zich af of de risico’s en kosten van de invoering van het BRP-systeem opwegen tegen de verwachte voordelen. Concreet adviseert het BIT om een periode van bezinning in te lassen. Het kabinet volgt dat advies op, laat demissionair minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) weten in een brief aan de Tweede Kamer.
De gezamenlijke opdrachtgevers – het Rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en afnemers zoals Belastingdienst, UWV en DUO – delen dit oordeel. In de bezinningsperiode wordt onderzocht of er een goed alternatief is voor de operatie en wat de kosten ervan zullen zijn. De uitkomsten komen naar verwachting in januari 2018 beschikbaar. Daarna zal besluitvorming plaatsvinden, maar ongewis is hoelang dat zal duren. De minister sluit op voorhand geen enkele mogelijke uitkomst over de toekomst van de operatie uit.
Deskundigen
Plasterk schrijft verder dat het kabinet drie deskundigen in de arm neemt om de bezinning in goede banen te leiden. Zij bekijken of het delen van persoonslijsten via de GBA Verstrekkingen (GBA-V) is door te ontwikkelen om hetzelfde doel te bereiken. Inmiddels sturen gemeenten ongeveer één keer per dag een volledig nieuwe persoonslijst naar de GBA-V.
Tijdens de bezinningsperiode worden de werkzaamheden rond de BRP zo goed als stilgelegd. Of dit ook gevolgen heeft voor de personele bezetting van het programmabureau is niet bekend. Volgens de bewindsman is de continuïteit van de Basisregistratie Personen niet in het geding. De bestaande Gemeentelijke Basisadministratie (GBA)-systemen waarborgen dat.
87 miljoen
De modernisering van de GBA moet ervoor zorgen dat overheden één systeem krijgen waarbij wijzigingen in persoonsgegevens (zoals naam of verblijfplaats) direct verwerkt worden en 24/7 online beschikbaar zijn. Sinds 2010 is er bij BZK al drie keer met een herbouw begonnen.
Plasterk schrijft in zijn Kamer-brief dat er inmiddels 87 miljoen euro is uitgegeven, waarvan 69 miljoen betrekking heeft op de Operatie BRP zelf en achttien miljoen op de voorbereiding van de inbeheername van het systeem. Na vele vertragingen mikte het programmabureau Operatie BRP op oktober 2021 als invoerdatum; het BIT spreekt in zijn adviesrapport over medio 2023.
Forensisch onderzoek
Overheidsexpert René Veldwijk waarschuwde in Computable herhaaldelijk voor de grote problemen bij de ontwikkeling van het BRP-systeem. Hij wees op een stille herprogrammering van het systeem, wat weggewuifd werd door minister Plasterk en het programmabureau. De Tweede Kamer stelde er wel Kamervragen over maar de bewindsman draait handig om de hete brij heen en weet het dossier door te schuiven naar een volgend kabinet.
In een eerste reactie vraagt Veldwijk zich af hoe het kan dat voor het afbouwen van een systeem dat bijna klaar zou zijn, nog eens vijftig miljoen euro extra nodig is. ‘En dan te bedenken dat zeven jaar geleden er een startbegroting was van zo’n 38 miljoen euro. Drie jaar later deed Gartner onderzoek en constateerde dat het systeem voor een derde af was en dat er nog dertig miljoen nodig was voor de bouw van het resterende deel. Daarna kwam het BIT voor het eerst langs en stelde vast dat het BRP-systeem bijna klaar was, maar dat er nog negen miljoen euro extra nodig was. Nu zegt het BIT dat er nog eens vijftig miljoen euro nodig is. Het afbouwen van het systeem is dus duurder dan de initiële begroting uit 2010. En het is echt niet zo dat de tarieven in de tussentijd zijn gestegen.’
Dit riekt naar bedrog, vindt Veldwijk. ‘Is er in 2013 überhaupt wel iets afgekomen? Wie houdt wie voor de gek? Kennelijk ligt er dus al vier jaar een lijk in de kast. Er moet eigenlijk een forensisch onderzoek komen naar deze onthutsende gang van zaken.’
Levenloos geboren kinderen
De registratie van een levenloos geboren kind in de BRP (lees: het huidige GBA) wordt op de kortst mogelijke termijn gerealiseerd, belooft demissionair Plasterk. De wetswijziging die hiervoor nodig is, wordt deze zomer in consultatie gebracht. De registratie wordt daarmee bij de eigen gemeente mogelijk gemaakt, waardoor de vertraging van de modernisering van de GBA geen invloed heeft op de toezegging aan de ouders, aldus de bewindsman.
Bij het project omgevingswet (ook BZK) proberen we iets nieuws: we maken een wetseditor die volledig open source is en werken daar in het openbaar aan.
https://gitlab.com/omgevingswet/pr04/maaksoftware
Ik wacht met smart het ingezonden stuk van René Veldwijk af en hoop dat hij alle vuile BRP was buiten hangt. Wordt het niet eens tijd om de verantwoordelijke ambtenaren & externen voor het gerecht te slepen? Of op zijn minst publiekelijk verantwoordelijk te stellen voor dit fiasco? Ik ben benieuwd of het ongebreidelde gepruts van burger-schuwe ambtenaren en profiterende externen voortduurt als ze het risico lopen om met naam en toenaam in de media te komen staan.
@Jos van den Oever: over de code kan ik niet oordelen maar het initiatief om de ontwikkeling volledig transparant en in alle openheid te laten plaatsvinden is mooi. Wel nog even een financiële verantwoording toevoegen zodat we kunnen zien hoeveel belastinggeld eraan besteed wordt 🙂
@Jos
Prima initiatief. Nu de rest nog.
@Pieter
Zwarte pieten heeft niet zoveel zin want dan zullen er mensen lager in de boom geslachtofferd worden terwijl de hoofd schuldigen hun handen in onschuld wassen. Het is belangrijk om een zo goed mogelijk inzicht te krijgen in het proces om te zien wat er verbeterd kan worden en herhaling kan worden voorkomen.
Degenen die verantwoordelijk zijn voor dit fiasco zijn wel bekend en zullen zich een poosje gedeisd moeten houden. Afhankelijk van hoe goed netwerk ze hebben zullen ze uiteindelijk wel weer aan de bak komen. Hopelijk zich dan beseffende dat ze niet weer dezelfde fouten maken.