Voor elke zichzelf respecterende contentbeheerder of webmaster werkzaam bij een overheidsinstelling, was het Muntgebouw in Utrecht op 5 april jl. the place to be. Het was volle bak tijdens het jaarcongres van Cascadis, beroepsvereniging voor online-professionals in de (semi-)publieke sector. En dat is niet zo gek met hotshots als Dimitri Tokmetzis en Gerry McGovern op het menu.
Niets te verbergen? Onzin! ‘We hebben wel degelijk iets te verbergen’, hield hoofdspreker Dimitri Tokmetzis het publiek voor tijdens het jaarcongres van Cascadis voor. De aftrap zette meteen de toon. De datajournalist demonstreerde hoe we op een vreemde manier nadenken over privacy. We realiseren ons onvoldoende dat winkels ons tracken, cookies ons volgen en apparaten over ons roddelen. ‘De smartphone is wel de grootste roddeltante.’
Tokmetzis gaf een knap staaltje maatschappelijke betrokkenheid ten beste waar de online-professionals in de zaal een puntje aan konden zuigen. Hun Grindr, hun Tinder, hun taxichauffeur, de batterij in hun smartphone… gretig wordt het allemaal misbruikt door adverteerders en overheidsinstanties. En niet alleen om iets aan hen (en ons) te verdienen. Onze data worden steeds vaker gebruikt om te bepalen welke rechten we hebben. Volgens de Amerikaanse onderzoeker John Cheney-Lippold gaan we toe naar ‘algoritmisch burgerschap’. Geen fijn vooruitzicht.
Na het ongemakkelijke maar onderhoudende betoog van Tokmetzis was het tijd voor de breakout-sessies. Voor de online-professionals viel er een hoop te beleven. ‘Wat je als overheidsorganisatie moet weten over documenten en toegankelijkheid’, konden ze vernemen van Jacobien Riezebosch en Saskia Schrijver. ‘De gebruiker centraal in Zeewolde – en hoe je je organisatie mee krijgt’ werd aangesneden door Carolien Nicolai en Edo Plantinga. ‘Gemeenten in 2025 – van newsroom tot afdeling klantcontact’ was het thema van David Kok, Ewoud de Voogd en Frank de Goede.
En zo viel er meer te ontdekken. ‘Hoe succesvol is het gebruik van digitale producten en diensten?’ vroegen projectleider Erwin Lubberding van ICTU en web-analist Rick Koopmans van GBBO zich af. Zij presenteerden de eerste resultaten van hun eind 2016 gestarte onderzoek (in opdracht van de ministeries van BZ en EZ) naar verbetering van gemeentelijke digitale kanalen. Van de 142 aangemelde gemeenten werden er 34 uitgekozen en onder het vergrootglas gelegd. Lubberding en Koopmans staken in de chique Stijlkamer van het Muntgebouw een verhaal af over afhakers en doorklikkers, succesratio’s en (on)geschikte call to action-vragen. Koopmans: ‘ABN Amro ontdekte ooit dat een cta-knop in rood in het weekend niet werkt. “Rood? Joh, ga weg. Vandaag geen zin in.” In het weekend willen mensen geen stress. Op maandag kan het weer.’
Tijdens hun presentatie gaf het tweetal de bezoekers een paar handzame tips mee: ‘Track de gehele digitale klantreis. Track alles binnen één profiel. Bekijk de klantreis vanuit de klant, niet vanuit de eigen ict-afdeling.’ Mooi! En efficiënt! Tijd goed besteden is een van de grote uitdagingen voor de webmaster van 2017.
‘Time well spent’, vond ook Holger Peters, webmaster en informatieadviseur bij de gemeente Buren. Peters: ‘Wat zou het mooi zijn als we binnen één week onze website kunnen vervangen voor een nieuwe. Als het aan de gemeente Buren ligt, kan dat vanaf deze zomer. Wij hebben hiervoor het oude idee van één basiswebsite voor alle gemeenten weer van stal gehaald. Cascadis maakte zich er in het verleden nog sterk voor. De gemeente Buren is nu gestart. We passen het idee wel iets aan omdat we niet echt een website gaan maken. We doen het ‘zonder kop’. Met een headless website kunnen we meer vrijheid creëren.’
In de wandelgangen van het Muntgebouw legde Peters uit dat de data worden losgekoppeld van de website en interface. Het idee is onder meer ingegeven door de Wet hergebruik overheidsinformatie (Who). Door de Who, in 2015 van kracht, zijn gemeenten verplicht informatie machine-leesbaar beschikbaar te stellen. Gemeente Buren zet de content centraal. Peters: ‘We slaan content niet meer op in een contentmanagementsysteem maar in een centrale voorziening. Het machine-leesbaar ontsluiten van content vormt de basis van onze nieuwe website. In een lab-omgeving willen we gaan experimenteren met meer varianten en nieuwe technologieën zoals het Angular of Polymer Project van Google voor het optimaal besteden van tijd.’
Organisaties moeten mee in die digitale transformatie. Niet op basis van gevoel maar met bewijs en relevante data, stelde McGovern. De vier meest wezenlijke kenmerken van de digitale transformatie zijn volgens McGovern ‘empathie’, ‘flexibiliteit’, ‘eenvoud’ en ‘vertrouwen’. Wie mee wil in de transformatie, moet ze alle vier omarmen.
Hmm… en uiteindelijk loopt u natuurlijk het gevaar dat u te weinig tijd hebt om alle nieuwe ideeën in de praktijk te brengen. Geen paniek. Daar heeft Albert Einstein iets op bedacht. ‘Tijd is datgene wat voorkomt dat alles ineens gebeurt’, ontdekte Einstein ooit. Vrij vertaald: laat je niet gek maken. Een dag heeft 24 uur. Stel prioriteiten en pak aan wat echt nodig is.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Computable-magazine #4 van 2017.
het begint al met een paradox : webmaster bij overheidsinstelling die zichzelf respecteert.
maar dan gaan ze echt los met de hotshots.
wat zijn de tips ?
– denk vanuit de klant.
– besteed je tijd goed.
– als je een knopje klikt, dan moet er iets gebeuren
– haal idee van 1 basiswebsite voor alle gemeenten weer van stal
– koppel data los van interface en proces. je moet er maar opkomen 🙂
– er moet weer van alles omarmd worden
Time well spent
Een overheidsinstelling kent helemaal geen klanten, wel burgers.
Want klanten mogen een zekere mate van garantie verwachten waarbij burgers het bureaucratisch bos worden ingestuurd. Een enorm verschil dus.