Geld is vaak het belangrijkste argument om uit te besteden. Zo ook bij de omstreden uitbesteding van ict bij de gemeente Groningen. Tenminste, het argument wat ik voornamelijk hoor is: het bespaart vijf miljoen euro. Maar we hebben het over het uitzoeken van wie je beste ict-partner is.
Bij de keuze voor een partner ga je vaak niet voor de voordeligste. Ik ken weinig mannen die de vraag ‘Waarom ben je met haar getrouwd?’, beantwoorden met ‘Oh, ze was de voordeligste’. Of om een vriend van mij te citeren: ‘Een Skoda is ook voordeliger dan een Audi, maar dan rij je wel voor lul.’
Groningers
Soms kun je beter iets extra betalen. Als er één volk is die dat zou moeten snappen, dan zouden dat de Groningers moeten zijn. Groningers roepen altijd ‘er gaat niks boven Groningen’, maar er zit ook niks meer onder Groningen. Waarom? Omdat we al het aardgas eruit hebben gehaald. Dit was volgens de VVD namelijk voordeliger dan het daar te laten zitten. Natuurlijk, de grond gaat dan wel af en toe trillen en je kun elk half jaar je muren opnieuw stuken, maar dat kun je natuurlijk weer uitbesteden aan Polen. Dat is voordeliger.
Kies je bij een cruciaal bedrijfsmiddel op basis van kosten of kijk je ook naar zaken als service, technologische mogelijkheden, nieuwe ontwikkelingen of beheer? In veel andere branches is uitbesteden vaak duurder, maar kiest men er toch voor omdat het wordt gedaan door deskundige mensen. Zo besteed ik het knippen van mijn haar uit. Dat is veel duurder dan als mijn vrouw het zou doen, maar ze doen het ook veel beter. Daarbij vind ik het nogal gênant dat je met zo’n theedoek om je nek in de keuken stil moet zitten, terwijl je eigen vrouw een scheve pony knipt. Zo moet je ook naar ict kijken. Kan ik het zelf doen of zijn er partijen die veel meer deskundigheid hebben?
Hulpmiddeltje
Oh, en mocht je willen weten of het uitbesteden echt goedkoper is dan het zelf doen, dan heb ik een hulpmiddeltje voor je. Kijk eens goed in wat voor auto’s de mensen van die partij rijden waaraan je de ict uitbesteedt. Meestal is dat namelijk niet een Skoda.
Grappig: de managers die uitbesteding op hun bordje krijgen, krijgen ook een KPI. Je weet wel, zo’n bonus-ding die alleen uitbetaald als er een doel is gehaald. Die KPI zal bij een uitbesteding zijn: “er moet x worden bespaard op het budget.”. Het probleem van dat soort KPI’s is dat deze vaak zijn opgesteld door weer een andere manager, die weer een KPI heeft die is opgesteld door een manager, etc.
KPI’s zijn meestal oogkleppen die worden opgedrongen en opgesteld door een manager met oogkleppen en daardoor alleen maar gefocust op dat ene ding. En omdat het is opgelegd aan managers door managers komt daar het oud-Hollandsche bonuschgraaien in beeld. Managers worden voornamelijk gedreven door bonussen (anders hadden ze niet hoeven te worden geregeerd door KPIs) en niet door wat goed is voor het bedrijf. Uitzonderingen daargelaten, soms -heel soms- is een manager iemand die holistisch denkt.
Dus je draagt een manager op om te kijken naar de laagste kosten voor wat betreft uitbesteding (niet naar de lange termijn, daar doen managers ook niet aan) en dus komt de skoda in de garage te staan.
De manager hoeft niet in de skoda te rijden, hij heeft met de bonus een echte auto aangeschaft en gillend van het lachen met de noorderzon vertrokken.
In een audi rijd je inderdaad voor lul.