Omstreden Groen krijgt bij Rechtspraak topfunctie ICT

Joop Groen, de gewezen projectleider van het grote ict-debacle MRS bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB), is ingehuurd door de Raad voor de Rechtspraak (RvR). Hij gaat als kwartiermaker 'it-aspect van de doorontwikkeling van de informatievoorziening' aan de bak. Volgens de RvR heeft eerder onderzoek Groen vrijgepleit van belangenverstrengeling bij de ontwikkeling van het (mislukte) MultiRegelingenSysteem bij het SVB.

Joop Groen is een van de drie kwartiermakers die zijn aangesteld om de (digitale) vernieuwingen in de informatievoorziening van de rechtspraak in de organisatie in te bedden. Hij houdt zich bezig met de it-aspecten van de nieuwe organisatie. Naast Groen zijn nog Monique Commelin (kwartiermaker Informatievoorziening algemeen) en Eddie Bongers (kwartiermaker Businessondersteuning) aangesteld.

De aanstelling van Groen is opmerkelijk te noemen. Hij is de voormalige interim-programmadirecteur van het volledig mislukte MultiregelingenSysteem (MRS) bij de SVB. De verzekeringsbank stak minimaal 43 miljoen euro in de ontwikkeling van MRS, maar het systeem heeft geen moment gefunctioneerd. Bouwer Capgemini kreeg wel betaald voor de niet-werkende code. Sinds medio 2015 loopt er een arbitragezaak bij het Nederlands Arbitrage Instituut die het SVB tegen Capgemini heeft aangespannen om een schadeloosstelling te krijgen. De totale kosten liggen vele tientallen miljoenen hoger omdat er bijvoorbeeld miljoenen zijn uitgegeven aan ongebruikte Oracle-licenties. De zaak loopt nog steeds; een zegsvrouw van de SVB zegt er verder geen mededelingen over te kunnen doen. 

Belangenverstrengeling

TV-onderzoeksprogramma Zembla besteedde aandacht aan het geflopte MRS. In de uitzending De Spaghetticode van 2 september 2015 kwam naar voren dat Groen die het project begeleidde, werd betaald door Capgemini, de ontwikkelaar van het systeem. Daarnaast ontdekte Zembla dat de facturen van deze manager werden gecontroleerd door onder meer een SVB- ambtenaar die naast zijn werk voor de SVB tegelijkertijd zakenpartner bleek te zijn van de manager. Groen en deze Ron Roozeboom hadden samen het bedrijf Tranzzition!, gespecialiseerd in ict-projecten. Het SVB liet daarop een onderzoek instellen naar deze gang van zaken.

Het bureau Integis, dat dit forensisch onderzoek uitvoerde, concludeerde dat er geen sprake was van belangenverstrengeling tussen Groen, Roozeboom en Capgemini. Integis ontdekte geen dubieuze geldstromen tussen de betrokken partijen, al deed het onderzoeksbureau geen uitspraken over de laakbaarheid van de gekozen constructie. Groen overwoog nog een klacht tegen Zembla in te dienen bij de Raad voor de Journalistiek of de rechter, maar zag daar toch vanaf. 

Vertrouwen

Een woordvoerder van de Raad van de Rechtspraak laat in een reactie weten dat ‘het de Raad bekend is dat de heer Groen eerder op negatieve wijze in de publiciteit is geweest.’ Hij wijst op het genoemde onderzoek van de SVB dat hem vrijpleitte van belangenverstrengeling.

Op de vraag waarom hij is aangetrokken, antwoordt de zegsman: ‘Groen heeft uitgebreide ervaring in het werken met grote it-organisaties. Hij werkte als consultant en manager onder meer voor de IND, de SVB en de Belastingdienst. Hij heeft vaak veranderopdrachten gedaan, die organisatie-ontwikkelingen en it-gerelateerd waren. Gezien zijn ervaring met soortgelijke trajecten heeft de Raad er vertrouwen in dat Groen een waardevolle bijdrage aan de doorontwikkeling van de informatievoorziening zal leveren.’

KEI

Bij de rechtspraak lopen al sinds tijden miljoenenkostende it-moderniseringsprogramma’s, zowel voor de hardware en software als voor de vereenvoudiging, versnelling en volledige digitalisering van de gerechtelijke procedures. Voor deze laatste operatie loopt sinds 2013 het programma, Kwaliteit en Innovatie (KEI). In 2018 moet de operatie gereed zijn. Onderdeel is een grootschalige reorganisatie, omdat vooral de digitalisering zal leiden tot het verdwijnen van veel administratieve functies in de gerechten.

De drie kwartiermakers zullen naar verwachting in oktober met een plan komen hoe de nieuwe informatievoorziening praktisch moet worden ingericht in de rechtspraakorganisatie. Of, zoals de  woordvoerder van de RvR het stelt: ‘De eerste aanzet voor modernisering en digitalisering van de rechtspraak is binnen het programma KEI gedaan. Het is belangrijk deze kennis en kunde nu ook te integreren in de gewone organisatie, zodat er verder en voortdurend geïnnoveerd kan worden. De kwartiermakers gaan aan de slag met die ontwikkeling. Zij brengen in kaart wat er op organisatorisch gebied en aan werkwijzen nodig is zodat duidelijk wordt hoe de Rechtspraak het best kan komen tot een ’toekomstvaste’ organisatie van de informatievoorziening. 

Geen interne kandidaat vindbaar

De RvR heeft een grote eigen it-divisie: Spir-IT. Toch is er gekozen om niet de directeur van deze it-club de kwartiermakersrol te geven maar een buitenstaander. ‘Het betreft een inhoudelijke projectrol, die los staat van de verantwoordelijkheden van de directie van Spir-IT’, aldus de woordvoerder.

In eerste instantie zocht de Raad een kandidaat binnen de overheid, onder andere via de rijksbrede detacheringspool I-Interim Rijk. Daar kwam geen geschikte kandidaat naar voren. Ook een zoektocht naar externe kandidaten liep op niets uit. ‘Via het netwerk is uiteindelijk een kandidaat gevonden met de gezochte eigenschappen en vaardigheden’, meldt de zegsman. Groen is overigens een nieuw it-projectenbureau begonnen: Utilis; Tranzzition! is uit de lucht.