De gemeenteraad van de stad Groningen vreest dat de beoogde it-uitbesteding negatieve gevolgen heeft voor personeel, kwaliteit van dienstverlening en privacy van burgers. De reactie volgt op het plan van wethouder Ton Schroor (D66) om ict-diensten voor digitale werkplekken, applicatiebeheer, netwerk en telefonie, de hosting en de gebruikersondersteuning uit te besteden aan één leverancier.
Het gaat om een contract van 66 miljoen euro, voor een periode van zes jaar. Dit moet leiden tot een besparing van vijf miljoen euro in 2022.
Dit melden het Dagblad van het Noorden en RTV Noord.
In een brief delen it’ers van de gemeente de zorgen. Volgens hen gaat de dienstverlening met de uurtje-factuurtje-instelling van een externe leverancier ten koste van inspanningen die de it-afdeling van Groningen nu levert, onder meer bij evenementen als Noorderslag en Eurosonic. Ook schrijven ze dat de kosten van de overgang onderschat worden, evenals het huidige niveau van dienstverlening, terwijl de beoogde besparing niet gehaald zal worden.
De SP steunt de it-afdeling en noemt de uitbesteding een ‘botte bezuiniging die 144 medewerkers hun baan zal kosten’. Ook CDA, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en lokale partijen Stadspartij en 100% Groningen gaven kritiek.
Enorme risico’s
In het Dagblad van het Noorden uitten deskundigen eerder kritiek op het plan. ‘De gemeente kiest ervoor om met één marktpartij in zee te gaan voor het hele pakket. Dan neem je enorme risico’s. Als het niet goed loopt, krijg je ingewikkelde juridische procedures, hoe goed je alles ook in contracten vastlegt. Je kunt beter de risico’s spreiden door het ict-pakket op te delen en daar verschillende partijen voor te zoeken die meer gespecialiseerd zijn in de diverse onderdelen. Dat is ook de les van de commissie Elias’, aldus Stephan Corvers, adviseur in it-aanbestedingen bij lokale en internationale overheden.
Corvers komt tot deze conclusie na een onderzoek van Anne Rainville, verbonden aan de Maastricht School of Management, die een economische analyse verrichte van de aanbesteding. Dit onderzoek is ook opgestuurd naar de Rekenkamercommissie van Groningen.
De aanpak van Groningen wijkt af van wat gebruikelijk is voor dit soort aanbestedingen, zo blijkt uit het onderzoek van Rainville. De opdracht is groter en meer geconcentreerd dan vrijwel alle eerdere ict-aanbestedingen in Nederland.
‘Dit beperkt de marktconcurrentie en zal resulteren in hogere kosten en meer risico. Het vermindert de voordelen voor de gemeente en daarmee voor de belastingbetaler’, zo stelt de onderzoekster.
Wethouder Schroor brengt hier tegenin dat slechts een deel van de ict wordt uitbesteed en dat deskundigen zijn ingeschakeld om het project te begeleiden. Hij stelt ook dat meerdere marktpartijen interesse hebben, maar kan niet aangeven om welke leveranciers het gaat. Ten slotte meent de wethouder dat het in zee gaan met slechts één leverancier juist de bestuurbaarheid en continuïteit ten goede komt.
Ondanks de ruime kritiek stelt het college van B&W (VVD, PvdA, D66 en GroenLinks) te vertrouwen op de adviezen van externe deskundigen. Uiteindelijk beslist het college over het project.
Schrappen
In januari werd bekend dat de gemeente Groningen vanaf 2018 zijn ict in handen legt van één outsourcingspartner. Ook werd toen duidelijk dat dit leidt tot het schrappen van 64 voltijdsbanen. De betrokken medewerkers kunnen een beroep doen op een sociaal plan. Ook andere werknemers van de afdeling I&A mogen van het sociaal plan gebruik maken. In totaal gaat het om 145 medewerkers.
Volgens de gemeente is de aanbesteding een van de afspraken uit het huidige coalitieakkoord, dat in 2014 werd gesloten. Ze liet daarna een extern onderzoek uitvoeren naar hoe de ict-voorziening voor de gemeente het best is te organiseren. Vervolgens is besloten om via een Europese aanbestedingsprocedure een externe partner te zoeken die de generieke ict-voorzieningen vanaf 2018 uitvoert.
” Ondanks de ruime kritiek stelt het college van B&W (VVD, PvdA, D66 en GroenLinks) te vertrouwen op de adviezen van externe deskundigen.”
Rapport Commissie Elias niet gelezen..
Waarom niet een eigen ict-bedrijf oprichten als lokale overheid?
Dat is op meer plaatsen gedaan, bijkomend voordeel is dan ook, dat de overheid eigenaar is van de software, nu hebben ze meestal alleen een gebruikers licentie.
Daarbij verzamel je met een eigen ICT bedrijf ook kennis en ervaring, iets dat nu op veel plaatsen ontbreekt.
Iedere keer opnieuw het wel uitvinden kost ons onnodig veel geld.
Beste Ron Bakker,
Je kunt vast wel iets concreter worden.
– Van welke software zou Groningen bv. eigenaar moeten worden?
– En welke wielen worden nu onnodig opnieuw uitgevonden?
@Ron Bakker
Omdat ze daar geen 5 miljoen mee gaan besparen, zo simpel is dat.
Het gaat hier niet om hoogwaardige dienstverlening, het gaat om de outsourcing van infra en middleware, en een stuk technisch applicatiebeheer. Iets wat inmiddels tot in grote mate gestandaardiseerd zou moeten zijn.
Ik begrijp ook niet helemaal waar Mw. Rainville het idee vandaan dat: “De opdracht is groter en meer geconcentreerd dan vrijwel alle eerdere ict-aanbestedingen in Nederland.”
Ik kan zo 10 outsourcingsdeals bedenken die fors groter zijn dan de 66 miljoen die hier genoemd wordt. Misschien bedoelt ze gemeentelijke outsourcing trajecten?
Het Rapport Commissie Elias heeft er op zich niet eens zoveel mee te maken.
Er zijn over de jaren méters rapporten verschenen over IT-outsourcing en de valkuilen en Lessons Learned daarbij.
Als daaruit íets zeker is is het dat outsourcing *altijd* duurder uitvalt dan begroot. Een besparing van €5mln in 2022 gaat met zekerheid niet gehaald worden.
En als sprake is van een uurtje-factuurtje-clausule is het helemaal oppassen.
De gemeentelijke ITers hebben met hun commentaar – zoals transitiekosten en kosten voor personele afvloeiing – zéker een punt.
Maar het – zoals deskundigen voorstellen – opknippen in kleinere contractjes is alleen het verschuiven van het probleem en geen oplossing op zich.
Een contract voor 6 jaar lijkt op het eerste gezicht lang, maar dat is afhankelijk van de concrete invulling. €66mln klinkt nogal bescheiden voor een periode van zes jaar.
Er zijn inmiddels genoeg voorbeelden van gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Onduidelijk is of Groningen dat als oplossing heeft bekeken. Alsook of gebruik gemaakt is van Prestatie-inkoop
De reactie van de Groningse Rekenkamercommissie kon wel eens interessant zijn. Het Gronings College van B&W zou er goed aan doen die reactie goed te bestuderen alvorens te beslissen
Maar voor mij komt alles terug op 3 kernvragen :
1. heeft de beoogde provider een 0-meting gedaan?
2. gaat de beoogde provider op basis daarvan *voorafgaand* aan de dienstverlening een Retransitieplan opstellen?
3. zijn/worden de kosten van 1 en 2 meegenomen in het afgesproken service-tarief of is dat uurtje-factuurtje?
Rob, misschien wel meer besparing.
Kijk eens bij de regio West-Brabant-west: http://www.ictwbw.nl
Gewoon samenwerken, dat scheelt enorm.
De gemeentelijke IT-ers preken voor eigen parochie. In de aanbesteding is expliciet gesteld dat het personeel niet overgenomen hoeft te worden, en daarmee verdwijnt voor deze mensen de baanzekerheid. Ik kan me dan ook goed voorstellen dat ze daar niet zo blij mee zijn, en allerhande argumenten uit de kast trekken, of die nu waar zijn of niet. Bijvoorbeeld het “uurtje-factuurtje” waar nu naar verwezen wordt.
Maar als je als IT-afdeling zo sterk je mening wenst te geven dat het uitbesteden van dit werk geen waarde gaat toevoegen, dan moet je m.i. ook in staat zijn om helder en duidelijk aan te geven waar je als IT-afdeling dan wel waarde toevoegt. Dan moet je volgens mij ook in staat zijn om een besparing van 5 miljoen oever een periode van 6 jaar zelf mogelijk te maken of te laten zien hoe je meer dan 5 miljoen aan waarde kunt toevoegen. En inderdaad Ron, een samenwerkingsvorm met andere gemeentes kunnen daar een onderdeel van zijn.
Het gevoel dat ik nu hierbij heb is dat men op de onderbuik inspeelt om een ongewenst idee van tafel te krijgen.
@Rob D : de IT-afdeling zal wel weten wat ze kost. Maar dat is wat anders dan het rekenmodel van de service provider proberen te matchen.
Goede kans dat de service provider later met allerlei ‘lijken’ en ‘verborgen kosten’ gaat komen.
Fairer zou dan ook zijn indien de IT-afdeling in staat zou zijn gaten te schieten in het verdienmodel van de service provider. Maar dat laatste is hoogstwaarschijnlijk niet inzichtelijk. Wellicht dat de Groningse Rekenkamer daar op in gaat.
Uitbestedingen om financieel gewin falen bijna zonder uitzondering.
@PJ
Als een service provider met “lijken” en “verborgen kosten” komt, dan is er tijdens het aankooptraject toch wel het een en ander fout gegaan. Het zou voor de aankopende partij geen verrassing mogen zijn welke kosten er gedurende de levensduur van een overeenkomst op de aankopende partij afkomen.
@Rob D : inderdaad “zou”, dat is het kenmerk van ‘Lijken & Verborgen Kosten’.
Over één jaar weten we meer. Maar misschien neemt de Groninger Rekenkamer een voorschotje.
Overigens interessant dat Groningen in 2017 ook een nieuw personeels- en salarissysteem implementeert (geen uitbesteding dus).
Waar hebben we dát eerder gehoord?