De grote belofte van blockchain is dat het uiteindelijk leidt tot een programmeerbare, self-driving economie die efficiënter, veiliger, meer compliant en klimaatvriendelijker is dan we nu voor mogelijk houden. Als Nederland in deze pioniersfase de kansen grijpt, kan ze een voorloper in deze wereld zijn. Dit voorspelde René Penning de Vries (boegbeeld Team ICT) onlangs. Een realistische ambitie of is hier de wens de vader van de gedachte?
In ons respect voor Silicon Valley vergeten we weleens dat Nederland een reputatie heeft hoog te houden als het gaat om technologische uitvindingen met een maatschappelijke impact.
Victor Hayes wordt wel ‘De vader van wifi’ genoemd en Jaap Haartsen uit het Drentse Hardenberg, de uitvinder van Bluetooth, trad toe tot de Amerikaanse National Inventors Hall of Fame. Lange tijd werd aangenomen dat de uitvinder van de bitcoin, de eerste toepassing van de blockchaintechnologie, een Japanner is. De realiteit is dat niemand tot dusverre weet wie er werkelijk achter het pseudoniem Satoshi Nakamoto schuil gaat. Het zou, chauvinistisch gedacht, zomaar een Nederlander kunnen zijn.
Hype
Nederland speelde ooit al een rol bij de ontwikkeling van de betaalsystemen van de toekomst. Wie herinnert zich DigiCash nog? Vanuit Amsterdam en Palo Alto ontwikkelde de startup een allerwegen als briljant omschreven product: eCash.
Zelfs Silicon Valley keek jaloers naar de avant-gardistische cryptografische technieken die in het Amsterdamse Science Park waren bedacht. Internetgoeroe Nicholas Negroponte noemde eCash zelfs ´het opwindendste product dat hij de afgelopen twintig jaar had gezien´. Ergens in de kelder van Nettime kunt u nalezen hoe DigiCash alles verknalde en uiteindelijk in september 1998 failliet ging. De oprichters waren hun tijd gewoon te ver vooruit.
Anno 2017 zijn de eerste startup-ondernemers die dachten snel miljonair te worden met blockchain alweer van het toneel verdwenen. In een achtergrondartikel signaleerde Het Financieel Dagblad eind vorig jaar dat de blockchain zo langzamerhand de hype begint te ontgroeien. Wel laat het kennisniveau nog te wensen over (en dan vooral in de boardroom).
Verder denkt iedereen een blockchain-expert te zijn. De behoefte aan onafhankelijk advies en ruimte om te experimenteren is groot. Blockchain Innovation Labs schieten overal als paddenstoelen uit de grond. Gartner doet uiteraard ook een duit in het zakje en signaleert in de Hype Cycle for Emerging Technologies 2016, dat de blockchain zich bevindt in de fase van de overspannen verwachtingen (de beruchte Peak of Inflated Expectations). Dit betekent dat het nog wel vijf tot tien jaar kan duren voordat de blockchain volledig is geaccepteerd door het grote publiek. Beursgenoteerde softwarebedrijven zoals bijvoorbeeld Microsoft kunnen hier natuurlijk niet op wachten en sorteren nu al voor met diensten als Blockchain as a Service. Tot zover de hype.
Hoop
In hun bestseller Blockchain Revolution stralen auteurs Don en Alex Tapscott vooral hoop uit. Hoop op een betere toekomst voor iedere wereldburger. Ook voor de naar schatting twee miljard inwoners van ontwikkelingslanden die geen bankrekening hebben. De Tapscotts (vader en zoon) geloven heilig dat de blockchain uiteindelijk leidt tot meer ondernemerszin en een hogere wereldwijde welvaart. Hun boek is één grote lofzang op wat zij noemen ‘het vertrouwensprotocol’. De blockchainrevolutie is de tweede grote technologische revolutie na het internetprotocol. Voor de eerste keer in de geschiedenis kunnen mensen waar dan ook, elkaar vertrouwen en transacties doen onder gelijken. Het vertrouwen komt niet door een grote instelling tot stand, maar door samenwerking, door cryptografie en door slimme computerprogramma’s. Power to the people.
Aan het slot van hun boek beschrijven de Tapscotts nog wel tien showstoppers, maar dit zijn volgens hen slechts implementatieproblemen. Kortom: blockchain is eating Wallstreet, maar daarnaast zal bijna elke bedrijfs- en overheidssector door de blockchain worden geraakt: van de muziekindustrie, het kadaster en het notariaat, de logistieke sector tot en met de retail en het Internet of Things. Zogenoemde smart contracts zullen onder bepaalde voorwaarden volledig autonoom automatisch betalingen, leveringen of bestellingen gaan verrichten. En daarmee komt die self-driving economie steeds dichterbij.
Funding
Ook de Nederlandse overheid is hoopvol. Het lanceerde onlangs onder de vlag van Dutch Digital Delta de Nationale Blockchain Coalitie, een publiek-privaat initiatief van het door het ministerie van Economische Zaken ingestelde Team ICT. ‘Binnen Nederland zijn er met de inzet van blockchaintechnologie grote mogelijkheden voor verbetering in serviceverlening, betere beheersing van productieprocessen, kostenbesparing, reductie van fraudegevoeligheid en het terugdringen van cyberrisico’s.’
De gezamenlijke startfinanciering van de founding partners van de Nationale Blockchain Coalitie bedraagt vooralsnog ‘slechts’ 700.000 euro, maar bedrijfsleven, kennisinstituten en overheden hebben beloofd ruimhartig menskracht te leveren voor de realisatie van de actieagenda.
De founding partners van de Nationale Blockchain Coalitie zijn tegelijkertijd ook realistisch en niet blind voor de beren op de weg. ‘Is er voldoende bandbreedte en computercapaciteit als een blockchainnetwerk miljoenen deelnemers krijgt en tienduizenden transacties per seconde aan moet kunnen? Zijn de technologie en standaarden robuust genoeg?’, vragen zij zich terecht af. In ambitieuze organisaties is verder een kritische massa nodig die in blockchains kan dromen. Maar cryptografen zijn schaars. Deze bestaande talent gap gaat onvermijdelijk een rol spelen in de internationale concurrentieslag om blockchaintechnologie.
Tot slot
Hype of hoop? Of Nederland uitgroeit tot blockchainkampioen is nog maar de vraag. Wat vertrouwen inboezemt, is de moderne manier van werken die de Nationale Blockchain Coalitie voorstaat. ‘Werken vanuit het experiment, met minimal viable products, fail fast, agile en scrum.’
Geen stroperigheid dus. Daarnaast wil de coalitie optrekken met andere clubs, zoals Holland Fintech, StartupDelta, the Hague Security Delta en EIT Digital. Ben Tiggelaar zou zeggen: dromen, durven, doen.
Zoals zo vaak: een goed idee wordt volledig uit verband gerukt en elke (sales)manager die geld ruikt spoedt zich naar de markt met een aantal wilde ideeën die met de door hem/haar gehoorde klok ge-ga-ran-deerd tot hoge rendementen zal leiden. Alleen nog maar een paar miljoen aan investeringen zijn nodig en daarna: het walhalla!
En zodra het idee verder is gekomen dan paperware is de manager met medename van een significant gedeelte van de investeringsgelden met de noorderzon verdwenen en blijven de mensen die het echte werk moeten doen achter.
Blockchain is een mooie nieuwe implementatie van een database, een gedistribueerde database met een aantal protocollen die kunnen garanderen dat de toegevoegde records geverifieerd zijn volgens een aantal regels (okay, enigszins platgeslagen, maar ik denk dat een goede manager dit nog net kan begrijpen).
Het is niet de blockchain waar het geld mee verdient kan worden, maar met de ideeën die de blockchain als onderliggende technologie gebruiken. Waar het om draait is om die niches te vinden.
Verder wordt er in dit artikel uitgegaan van een open blockchain-infrastructuur, en de cryptografische problematiek (uitdagingen, in managerspeak) die daarbij spelen; en impliciet van een gelijke infrastructuur als een van de meest bekende blockchain-implementaties: bitcoin.
Er zijn andere mogelijkheden, en daar liggen inderdaad de uitdagingen.
Leuk artikel, goed onderwerp en realistisch door er op meerdere manier naar te kijken. (Ik kan ook complimenten geven en ben niet altijd de zeikerd.)
Om te bepalen of het hype is of iets blijvends moet je kijken naar wat het is. Welk probleem lost blockchain op? En wat is het dan vervolgens waard?
In mijn ogen -en ik ben geen expert al heb ik wel veel ingelezen in de materie- is er wel degelijk waarde. Twee partijen kunnen zaken doen / communiceren zonder 1 derde partij inzicht te hoeven geven in de transacties en je weet dat de transactie niet verandert kan zijn door iemand anders.
Lijkt mij wel van waarde waardoor je dingen kunt creëren zoals de BitCoin, maar er zijn nog vele ander toepassingen mogelijk.
However. Wat is de waarde en wat kost het om te produceren?
De waarde kan wel hoog zijn, heel hoog zelfs, alleen het produceren van die waarde is relatief eenvoudig en kan fundamenteel gezien door iedereen geleverd worden.
Zie het als Facebook. Heel veel bedrijven kunnen een Facebook cloon maken (socialen contacten + tijdlijn + platform), er zijn echter maar een paar initiatieven die enorm uit konden groeien naar miljardenbedrijven. De techniek zelf is namelijk commodity of zal dat heel snel zijn als je kijk naar blockchain as a service.
Geld verdienen met de techniek an sich lijkt me dus niet heel voor de hand liggend. Maar er liggen kansen in de dienst zelf. Bijvoorbeeld om de next PayPal op te richten die deze techniek gebruikt.
Dus blockchain wordt groot, alleen zullen niet heel veel mensen er rijk van worden en is het inderdaad een status op de hypecycle die vanzelf op het platform van productiviteit terecht komt.
Leuk artikel, juiste snaar, en sta open voor de discussie.
CPT
ik zag je reactie nog niet omdat deze eerst gekeurd moet worden, wel grappig dat we allebei eenzelfde iets vertellen: ‘Het is niet de blockchain waar het geld mee verdient kan worden, maar met de ideeën die de blockchain als onderliggende technologie gebruiken. Waar het om draait is om die niches te vinden.’
Precies dat dus!
Ik denk dat de opties en toepasbaarheid van blockchain enorm kunnen zijn. Terecht een hype met veel mogelijkheden. Het is echter interessant om te zien wat en of het zich gaat waarmaken. Niet vanwege toepasbaarheid maar meer door gebrek aan verlies van controle door gevestigde instanties (banken/ overheden) die juist baat hebben bij “tussenpersoon” zijn van “transacties”