Rotterdamse havenbedrijven zien kansen in digitalisering, automatisering en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Aan de andere kant: de innovatiegraad van het havengebied is nog relatief laag in vergelijking met andere gebieden. Dat komt naar voren uit de Haven Innovatie Barometer 2016, een studie naar het innovatieklimaat van de haven van Rotterdam, uitgevoerd door de Erasmus Universiteit.
Een derde (32,4 procent) van de organisaties in het havengebied van Rotterdam, inclusief de havengebieden in Schiedam en Vlaardingen, heeft aan het onderzoek deelgenomen. De studie kwam tot stand via een enquête ingevuld door directeuren en seniormanagers gevestigd in het havencomplex.
Een bevinding is dat de digitalisering van de economie – inclusief de groei van Internet of Things en de robotisering en automatisering van bedrijfsprocessen – en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen door de havenbedrijven als kansrijk wordt ervaren. Om die reden hebben deze ontwikkelingen de meeste impact op de huidige en toekomstige strategievoering.
Ook is de respondenten gevraagd naar de invloed van cybercriminaliteit op hun activiteiten. Die dreiging blijkt substantieel te zijn (score van 1,9 op een bedreigingsschaal van 1 tot 3), maar heeft minder impact op de strategische besluitvorming dan de bovenstaande ontwikkelingen die als meer disruptief worden ervaren. De opkomst van 3D-printing wordt door het havenbedrijfsleven als minder kansrijk ingeschat en ook gering meegenomen in de strategie.
Soft skills
Uit het onderzoek blijkt dat vooral de niet-technologische kant van innovatie, zoals nieuwe manieren van werken en leidinggeven, doorslaggevend zijn in de innovatieperformance en de bedrijfsprestaties. Daarbij verwachten de respondenten dat intra- en interpersoonlijke skills, oftewel de soft skills belangrijker worden.
Volgens de bedrijven vormen klanten en leveranciers een belangrijk onderdeel in innovatieontwikkelingen, maar worden startups hier weinig bij betrokken. Een opvallende uitkomst omdat de Haven van Rotterdam eerder flink inzette op het binnenhalen van startups in het havengebied.
Geen hotspot
Vestigingen die investeren in radicale innovatie – waarmee de Erasmus Universiteit doelt op het inzetten van nieuwe producten en diensten – presteren significant beter dan hun concurrenten. Zo blijkt dat het havengebied geen ‘innovatie-hotspot’ is en lager scoort op diverse innovatie-indicatoren dan de omliggende schil, zoals de regio Rijnmond-Drechtsteden en Moerdijk, maar ook Eindhoven. Ook blijft de Rotterdamse haven hierin achter in het licht van de gemiddelde Nederlandse bedrijfsscore.
Tot slot vindt het overgrote deel van de respondenten dat Havenbedrijf Rotterdam een meer actieve rol mag spelen bij de ontwikkeling en vernieuwing van de digitale en energie-infrastructuur in het havengebied.
Haven Innovatie Barometer 2016
Het onderzoek vond plaats in het kader van SmartPort, een kennisintensief samenwerkingsverband tussen de Erasmus Universiteit, TU Delft, Havenbedrijf Rotterdam, de Gemeente Rotterdam en ondernemersvereniging Deltalinqs. De onderzoeksresultaten van de Haven Innovatie Barometer zijn op 6 april gepresenteerd voor een breed haven-gerelateerd publiek tijdens een event in het teken van het tweejarige bestaan van SmartPort.