De gemeentelijke ict-coöperatie Beware wil een innovatiepartner aantrekken. Daarvoor organiseert de coöperatie eerst een marktconsultatie op het terrein van applicatieontwikkeling. Beware, opgericht door de gemeentes Eindhoven, Boxtel en Sint Michielsgestel, wil de ontwikkeling en eventueel de exploitatie van gemeente-applicaties in eigen hand houden. De coöperatie is in januari 2017 officieel van start gegaan en staat open voor deelname van andere gemeentes.
De coöperatie Beware organiseert een marktconsultatie ter voorbereiding op de Europese aanbesteding van een innovatief partnerschap op het terrein van applicatieontwikkeling. Het doel van de marktconsultatie is om geïnteresseerde partijen nader te informeren over de achtergrond en doelstelling van de aanbesteding en het partnerschap te bespreken. De Europese aanbesteding zal kort na de marktconsultatie van start gaan. Dat is naar verwachting dit voorjaar, waarna in september de partner wordt geselecteerd.
Beware is na bijna twee jaar voorbereiding medio januari officieel van start gegaan. Het gaat om een intergemeentelijke samenwerking tussen Eindhoven, Boxtel en Sint Michielsgestel. Die laatste twee Brabantse gemeentes werkten al op ict-gebied met elkaar samen middels de ambtelijke fusieorganisatie Mijngemeentedichtbij.
Met Beware willen de drie gemeentes op een fundamenteel andere manier hun eigen ict regelen, met name het aanschaffen van nieuwe software. Gemeentes zijn nu nog erg afhankelijk van een beperkt aantal ict-leveranciers. Volgens de woordvoerder van de gemeente Eindhoven willen de drie leden van Beware ‘hun informatiehuishouding (voortdurend) verbeteren, standaardiseren, delen met andere gemeenten en substantieel goedkoper maken.’
Aansluiting
Het idee is om nieuwe applicaties samen te (laten) ontwikkelen. De toepassingen komen in eigendom van de coöperatie en worden via de cloud gedeeld met zoveel mogelijk andere gemeenten tegen lidmaatschapscontributie. De exploitatiekosten (inclusief distributie-, implementatie- en onderhoudskosten) worden gerelateerd aan het feitelijk gebruik.
Overheidsstandaarden zijn het uitgangspunt zodat applicaties koppelbaar zijn en het ook makkelijker wordt voor nieuwe it-leveranciers om in de gemeentemarkt actief te worden. Daarnaast worden burgers en bedrijven eigenaar en beheerder van hun eigen gegevens. Zij kunnen aansluiten op de zogeheten gemeentelijke ‘architectuurplaat’ en beheren hun gegevens in hun eigen persoonlijke digitaal domein.
Samenwerking
De basis voor Beware werd in juni 2015 gelegd, toen een ‘memorandum of understanding’ voor een coöperatie werd getekend door de gemeentes Eindhoven, Boxtel en Woerden en ict-ondernemer Swier Jan Miedema van Gemboxx. De laatste twee partijen trokken zich naderhand terug; Sint Michielsgestel kwam er bij.
‘Bij de oprichting van deze coöperatie zijn niet direct leveranciers betrokken’, zegt de zegsman van de gemeente Eindhoven. ‘Eén van de kenmerken van deze coöperatie is wel dat ze open staat voor samenwerking met zo veel mogelijk leveranciers binnen de uitgangspunten van de coöperatie. We geloven er in dat deze opzet kansen oplevert voor leveranciers – ook mkb’ers, innovatieve starters en studenten – op de overheidsmarkt.’
Momenteel werken Eindhoven, Boxtel en St. Michielsgestel met backoffice-systemen van Centric en met tal van kleinere toepassingen van diverse andere leveranciers. Aan de woordvoerder de vraag wat er gebeurt met deze ‘closed source’-software. ‘Op dit moment werken we nog met de huidige leveranciers op basis van de bestaande overeenkomsten maar we zijn in gesprek over de geschetste ontwikkeling die wij ambiëren. Zoals eerder aangegeven staat de coöperatie open voor samenwerking, zolang leveranciers voldoen aan de kaders die de coöperatie biedt. Dat geldt dus ook voor de huidige leveranciers.’
Ik heb dit initiatief toegejuicht. Met name omdat ik het nog steeds raar vindt dat we in Nederland 350+ automatisering zitten te bedrijven en organiseren. En natuurlijk zijn er in het land al veel samenwerkingsverbanden wat betreft de ICT. Maar net zoals de rijksbelastingen niet door de firma Centric of wie dan ook wordt uitgevoerd, stel ik voor dat ook voor gemeenten te doen. Gewoon een landelijk centraal shared service center met centraal in-house ontwikkelde producten en diensten. De verbijzondering in sommige gemeenten kunnen daar makkelijk in worden meegenomen. De enige reden om externe commerciële partijen uit te nodigen is om puur resources in te huren. Meer niet. De software, ontwikkeling en regie ligt bij die centrale organisatie.
Daarom begrijp ik ook niet dat men nu een marktconsultatie doet? Met welk doel? Resources of meer? Ik voorzie de afhankelijkheid weer in het geding komen. Laat een kwartiermaker de zaak op de rit zetten. Monster goede architecten en ontwikkelaars aan, begin aan de ontwikkelstraat, en ga van start. Begin klein en doe dat desnoods zoals start-ups dat doen. Maar geef niet de regie en architectuur uit handen.