Microsoft heeft alle geldstromen van een zakenpartner platgelegd. De onderneming heeft zeer waarschijnlijk te veel geld aan de gigant betaald en dat is nu gestopt. Ook een zusterbedrijf dat helemaal geen Microsoft-producten gebruikt maar het concurrerende Linux levert, is getroffen door een beslaglegging.
Dat blijkt uit een vonnis waar de Amerikaanse gigant de pijlen richt op Wipa Nederland B.V. Een onbekende mkb-onderneming, die online werkplekken op basis van Microsoft-producten aanbiedt. Klanten loggen in op de server van dit bedrijf en werken zo in de cloud. In 2008 sluiten Microsoft en Wipa een zogenaamde SPLA-licentieovereenkomst af. Om sjoemelen tegen te gaan, kan er een audit op de boeken worden gedaan.
Geen audit
Zo’n audit naar de administratie komt er volgens Wipa en het vonnis nooit. Wel belt een persoon en doet hij alsof hij een nieuwe klant wil worden. Op basis van zo’n verkoopgesprek handelt Microsoft alsof ze een deugdelijke audit hebben uitgevoerd. Wat ontbreekt, is cruciale informatie of klanten zelf al beschikken over licenties, of het salespraatje correcte cijfers geeft of dat de medewerker slechts heeft geschat en welke klanten nu welke licenties nodig hebben.
Wat Microsoft niet doet, doe ik wel: de feiten controleren en kijken in de licentie-administratie. Als de mij getoonde informatie correct is dan kom ik tot een opmerkelijke conclusie: het mkb-bedrijf betaalt zeer waarschijnlijk duizenden euro’s teveel aan licenties. Wipa Nederland B.V. meldt niet altijd een licentie na gebruik af en voor sommige klanten met eigen licenties wordt soms uit voorzorg toch een licentie geregeld. De malversaties die Microsoft beschrijft, zie ik niet.
Ex-parte
Met flarden van het verkoopgesprek in de hand start Microsoft op 14 februari 2017 een procedure bij de rechtbank Amsterdam. Het gaat om een ex-parte zaak. Om geen slapende honden wakker te maken, mag de gedaagde partij zich niet verweren en gebeurt zo’n procedure in het geheim. De eis: leg beslag op de administratie, computers, servers en alle financiële middelen van het bedrijf, het moederbedrijf en een zusterbedrijf dat werkplekken levert op basis van open-sourcesoftware.
Volgens Microsoft draait de zaak om 170.000 euro niet-betaalde licenties. Dit gebaseerd op basis van een verkoopgesprek. Het komt een tikkeltje agressief over om zonder inhoudelijke verificatie vervolgens beslag op alle bezittingen te leggen en dit zes maanden te laten duren voor de inhoudelijke gronden worden aangeleverd. Je weet dat je daarmee een hostingbedrijf uiteindelijk naar een faillissement stuurt.
Dreigen
Natuurlijk heb ik Microsoft herhaaldelijk om uitleg gevraagd, maar ondanks herhaalde beloftes en een duidelijke deadline is daarop niet gereageerd. Nogal onder de gordel volgde wel een vraag ‘uit persoonlijke interesse’ of ik bij Wipa betrokkenheid heb. Opmerkelijk voor een bedrijf dat net beslag heeft gelegd op de administratie van dat bedrijf en dat zelf zou moeten kunnen ontkrachten.
In het verzoekschrift om een beslag is de advocaat helder. In punt 15 legt hij uit dat er eerst beslag moet liggen om dan na het beslag Wipa uit te nodigen voor overleg. Dat had dezelfde dag nog gekund, maar anderhalve week heeft de reus uit Redmond die belofte niet waargemaakt. Dat zou kunnen duiden op een tactiek: intimideren tot een bedrijf zo onder druk staat dat ze alles wel tekenen om maar niet ten onder gegaan.
Wat deze Valentijnsdag mij heeft geleerd, is dat partners zo’n dag heel verschillend vieren. Waar ik mijn vrouw bloemen en een dinertje gaf, koos Microsoft als een femme fatale voor zijn partner voor een beslag. Ongeacht je eigen trouw kun je sommige relaties beter niet aangaan.
@Brenno, heel interessant artikel. Bij MS werken twee soorten accountmanagers. Moderne, die heel redelijk zijn, oplossingsgericht zijn, weten dat beide kanten fouten kunnen maken en wel eens het randje opzoeken, maar die toch altijd aan een vertrouwensband werken en elke miscommunicatie uit de weg willen ruimen.
Je hebt er ook nog van die ouderwetse Steve Ballmer types, die alleen FUD en Bullying trucjes kennen, die Linux en Open Source aan diefstal koppelen, Apple een vloek vinden. Ze hebben MS decennialang een heel slechte naam bezorgd, waar ze nog steeds heel veel last van hebben. Het hoort bij hen om te proberen om een onafhankelijke onderzoeker als jij in een hoekje drukken, hoe tenenkrommend dom dat ook is. Tenenkrommend vooral voor die vele goede mensen bij MS, bij hun partners en de enthousiaste gebruikers. Zie hun reactie gemeld in het artikel van Computable https://www.computable.nl/artikel/nieuws/virtualisatie/5964600/250449/microsoft-doet-inval-bij-zakenpartner-wipa.html.
Misschien wil MS een voorbeeld stellen en pakken ze een relatief klein bedrijfje als Wipa Nederland B.V. hard aan om grotere partijen onder druk te zetten. Maar ook dan moeten ze professioneel te werk gaan. Eerst bewijs laten zien en dan pas tegen de rest zeggen dat ze moeten oppassen. Je bevinding dat Wipa wellicht te veel heeft betaald moet gezamenlijk uitgezocht worden. Nu heeft MS alle schijn tegen zich gekregen.
Overigens moet de rechter voldoende en overtuigend bewijs van een inbreuk hebben voor een ex parte bevel, vooral als de aangeklaagde partij relatief zwak is ten opzichte van de aanklagende partij. Ik wil wel eens zien of de rechter een slapende hond was of niet.
Ook daarom zie ik graag een vervolgartikel over deze zaak.
Tja,
Was het in orde geweest als MS een dag later naar de rechter was gestapt en het geen Valentijnsdag meer was? De Nederlandse wet en de weg daarnaartoe geldt ook voor Microsoft, ondanks de afkeer van de Winter. Ik ga er voorlopig maar van uit dat de rechtbank aan de hand van de getoonde informatie een juiste beslissing heeft genomen. In het vervolgtraject horen we wel wat er juist is en staat het Wipa vrij een tegenvordering in te dienen.
Om publiekelijk te overpeinzen wat voor soort hond een rechter is, lijkt mij overigens een belediging !
@Jaap
Als je op de website van WIPA kijkt staan de stukken gepubliceerd. Dit is de informatie die ook naar de voorzieningsrechter is gegaan (producties). Het enige wat uit deze stukken op te maken valt is het (erg onduidelijke en anonieme) telefoongesprek. Op basis hiervan heeft de rechter dus, op te maken uit dit document, alle toestemming maar gegeven
http://wipa.nl/pers.php
Nico, de meeste rechters zijn hele goede waakhonden van de rechtsgang. Helaas willen sommige rechters een zwakkere partij te gemakkelijk via een ex-parte op (meestal financiële) achterstand zetten, terwijl er onvoldoende bewijs is aangeleverd. Bij zo’n procedure moet de rechter heel goed kijken of de bewijslast waterdicht is, want de gedaagde partij krijgt vooralsnog geen recht op een weerwoord, laat staan het recht op laatste weerwoord. De ex-parte procedures zijn o.a. enkele keren op verzoek van BREIN misbruikt. Het opmerkelijke is dat bedrijven (en zware criminelen) die vele malen beboet /bestraft zijn, wel regelmatig het voordeel van de twijfel krijgen omdat zij advocaten hebben die alles uit de kast halen. Ik wil in dit stadium alle partijen het voordeel van de twijfel geven en er dus niet van uitgaan dat het beslag bij Wipa Nederland B.V terecht was. Voor mij is het beslag niet meer dan een juridisch feit.
Brenno gebruikt de dag van de (heimelijke) liefde om een punt duidelijk te maken: Dat MS niet aan liefde doet 🙂 Liefde ontvang je niet, liefde neem je.
Waar het op lijkt is dat Wipa meer Windows werkplekken als dienst levert als waarover licenties worden afgedragen. MS had een vermoeden en na een gesprek met een mystery shopper wisten ze het zeker. Het klinkt behoorlijk grof hoe MS te werk is gegaan. Aangezien je niet zomaar even je infrastructuur en de dienstverlening naar je klant stop kunt zetten zou een bezoek van MS met het verzoek “Laat me even zien hoeveel plekken je faciliteert en hoeveel klanten evt. eigen licenties hebben ingebracht” wellicht al helderheid kunnen verschaffen. Dus waarom zo grof?
Dat is eigenlijke de enige vraag. Was er geen andere manier om een controle uit te voeren?
Mijn liefde voor MS is al lang geleden bekoeld en als ik in het staartje van dit incident niet hoor dat MS het aan het rechte eind had dan wordt dit weer een mooie anekdote voor de volgende keer dat ik uit moet leggen dat MS niet de beste keuze is.
Blijkt dat MS het aan het rechte eind heeft en Wipa echt zichzelf verrijkt heeft door geen licenties af te dragen, dan slik ik mijn anekdote ook meteen in. Maar vooralsnog lijkt MS hier de boeman. Als partners moet je uitgaan van vertrouwen, zeker als je van afstand niet alles in kan zien.
Hoi Henri,
Tja het is een raar verhaal. Ik hou ook een slag om de arm. Maar bij het verhaal zag ik de overtreding niet, maar dat kan best dat ik niet alles gekregen heb. Wat het punt is: er is een procedure namelijk de audit. Die doen ze niet, maar schieten meteen met het meest agressieve middel. Microsoft kon vragen beantwoorden, maar koos er voor dat niet te doen.
Met vriendelijke groet,
Brenno
@Anoniem, bedankt voor de link met informatie. De flarden van gesprekken van de mystery shopper(s) en de WIPA medewerker(s), is typisch commercieel geklets. Dit gesprek kan geen onderdeel een audit zijn. Ook Microsoft is uit commerciële overwegingen nog wel eens vaag of overdreven over de bij hun klanten in gebruik zijnde licenties. Een echte audit is een open procedure. Beide partijen moeten via een audit eventuele afwijkingen kunnen verifiëren. En dan heb je daar ook weer een open gesprek over. Er is door Microsoft niet aangegeven waarom er geen normale (onaangekondigde) audit gebruikt is of kon worden. Als Wipa c.s. bewust zou sjoemelen en illegale kopiën/licenties snel zou willen wissen, zoals Microsoft beweert, dan zouden de klanten van Wipa c.s. opeens niet meer kunnen werken en meteen aan de bel gaan trekken. Bovendien zou Wipa c.s. de gehele klantenadministratie dubbel moeten uitvoeren, want via de klanten kan je er achter komen welke licenties voor hen nodig zijn geweest en of die zelf legale licenties hebben.
Uit de stukken kan ik niet halen dat Wipa c.s. onweerlegbaar bewust in de fout is gegaan en dat de zaak snel afgehandeld moet worden. Dat zouden de enige geldige redenen (spoedeisendheid en evidente inbreuk) voor ex-parte mogen zijn.
Uit de stukken kan ik ook niet halen dat de uiteindelijke wettige bewijsvoering alleen mogelijk is op de door Microsoft voorgestelde ingrijpende wijze en dat de rechtbank daarbij de onevenredigheid van betrokken belangen in haar besluitvorming heeft meegenomen. Bij de ex-parte is m.i. overkill toegepast door o.a. meerdere conservatoire beslagen aan te vragen en toe te wijzen. Ook de wijze van beslag van gegevensdragers ten behoeve van het onderzoek gaat wel heel erg ver. In feite wil Microsoft het recht krijgen om Wipa c.s. een tijdelijk uit de lucht te halen (met het risico dat zowel Wipa c.s. als hun klanten failliet gaan). Als de EU Microsoft op dezelfde wijze had aangepakt voor haar overtredingen, dan was Microsoft in Europa al lang verdwenen.
@Jaap
Alleen al voor wat betreft de spoedeisendheid heeft de rechter vermoedelijk liggen te slapen:
“De rechter wijst het verzoek toe wanneer er daadwerkelijk sprake is van inbreuk en het om een spoedeisende zaak gaat. Een zaak is spoedeisend wanneer het uitstel van maatregelen onherstelbare schade zou aanrichten. ”
Nu in dit geval WIPA zover ik kan achterhalen een SPLA partner is (en dus per maand diensten levert en betaald) is er geen enkele spoedeisendheid bij. Wat voor onherstelbare schade zou er veroorzaakt worden door het nog 2 weken (of 4 maanden) langer laten draaien van de servers? Als WIPA op het punt stond om 1000 DVD’s met (bijv) Windows Server 2016 en bijbehorende licentiecode te *verkopen* is het een heel ander verhaal.
Artikel 1019b sub 3:
Deze maatregelen worden genomen zo nodig zonder dat de wederpartij wordt gehoord, met name indien het aannemelijk is dat uitstel de verzoeker onherstelbare schade zal berokkenen, of indien er een aantoonbaar gevaar voor verduistering of verlies van bewijs bestaat.
Dat is in dit geval (zover ik kan beoordelen op basis van de door WIPA gepubliceerde stukken) niet aan de orde. In de stukken geeft Microsoft aan dat deze “partnerschap” al sinds 2008 bestaat en anno 2017 komen ze pas met deze procedure?
Artikel 1019c sub 2
Zodra in de hoofdzaak is beslist en deze beslissing in kracht van gewijsde is gegaan, vervalt het beslag van rechtswege. Zijn de beslagen zaken in gerechtelijke bewaring gegeven, dan is de bewaarder verplicht tot afgifte daarvan aan de beslagene, tenzij de rechter op vordering van eiser anders heeft bepaald. De rechter kan op verzoek van partijen of ambtshalve nadere aanwijzingen geven.
Dit zou betekenen dat, als ik het goed lees, Microsoft binnen 6 maanden de hoofdzaak moet stellen middels bodemprocedure en het dus minimaal een jaar duurt voor het beslag kan worden opgeheven. Lijkt mij een buitenproportionele maatregel.
De informatie op website Wipa had ik ook gelezen, de definitie die Microsoft geeft aan het begrip hosting is erg interessant. Inbreng van eigen licenties door klanten mag blijkbaar alleen in de zogenoemde co-locatie vorm waarbij de hardware exclusief is (en blijft) voor één gebruiker die ook de eigenaar is. Als die constatering van Microsoft (juridisch) juist is dan zouden nog meer hosting partijen een probleem kunnen hebben met SPLA overeenkomst.
Brenno suggereert dat deze actie een aanval is op open source, ik betwijfel dit.
De Nederlandse hosting markt is een vechtmarkt geworden doordat er maar weinig te besparen valt op de hardware, bezuinigen op de licenties levert procentueel gezien meer op maar als iedereen dezelfde leverancier heeft dan bepaalt deze uiteindelijk de markt.
@Lies, een mooie aanvulling en verdieping.
@Ewout, een interessante redenering. De concurrentie bij de Service Providers wordt grotendeels bepaald door de prijs van de licenties. De provider heeft meestal MS als leverancier (omdat de bestaande bedrijfssoftware meestal beter te integreren is met MS- dan met Free and Open Source Software producten). De Inbreng van eigen licenties van klanten wordt bij SPLA maar beperkt toegestaan. Dan blijft er weinig vrijheid over voor de SP.