Politici onderschatten de gevolgen van de opkomst van robotisering. Ze hebben bijvoorbeeld onvoldoende aandacht voor de impact van kunstmatige intelligentie en robotisering op de arbeidsmarkt. Het ontbreekt aan politieke visie om robotisering in goede banen te leiden en te profiteren van deze ontwikkeling.
Dat staat in een brandbrief van twintig hoogleraren van verschillende Nederlandse universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen. Ze trekken aan de bel omdat in hun ogen politici te weinig aandacht hebben voor het onderwerp. Ze waarschuwen dat de ontwikkelingen rondom robotisering in goede banen geleid moeten worden.
De schrijvers van de brandbrief willen dat in het nieuwe kabinetsbeleid een visie op robotisering wordt vastgesteld. ‘Hoeveel banen de komende twintig jaar zullen verdwijnen, 5, 10 of zelfs 30 procent, weten we niet precies. Wel is duidelijk dat ons werk onherkenbaar en definitief zal veranderen. Zo’n 60 procent van alle banen komt mogelijk op takenniveau in aanmerking voor gedeeltelijke robotisering en automatisering’, schrijven ze.
Het gaat volgens de ondertekenaars van de brandbrief in eerste instantie om routinewerk, bijvoorbeeld in productie-omgevingen, dat geautomatiseerd wordt. Maar ze wijzen ook op de opkomst van robots in de zorg en het onderwijs, de opkomst van zelfrijdend vervoer binnen transport en logistiek en softwarebots die administratieve taken overnemen van mensen in de financiële dienstverlening. De ontwikkelingen hebben volgens de hoogleraren in eerste instantie vooral impact op mensen die laaggeschoold werk doen, maar zullen ook gevolgen hebben voor functies op middelbaar en hoger kennisniveau.
Vloek of zegen
De hoogleraren benadrukken dat het ook belangrijk is om voor ogen te houden dat robotisering tevens kansen biedt. ‘Het is geen kwestie van alleen maar alarmeren. We worden productiever waardoor we nieuw werk kunnen creëren of werk kunnen behouden in Nederland dat anders zou verdwijnen. Robots kunnen ons verlossen van gevaarlijk en ongezond werk en precisie-operaties mogelijk maken waarvoor een mensenhand ongeschikt is. Er zullen nieuwe beroepen ontstaan, die we nu nog niet kennen.’
De ondertekenaars stellen: ‘Het grote punt is, dat het van onszelf afhangt of robotisering een vloek of een zegen zal blijken. We hebben een politieke visie nodig om robotisering letterlijk in goede banen te leiden. Dat gaat helaas niet ‘automatisch’.
De hoogleraren van onder meer het Delft Robotics Institute, Rijksuniversiteit Groningen, Tilburg University en Vrije Universiteit Amsterdam maken zich zorgen, omdat politieke partijen weinig prioriteit lijken te geven aan zo’n visie. ‘We zijn er niet van overtuigd dat de nieuwe coalitie na de verkiezing voldoende en op tijd zal inspelen op de robotsamenleving. Technologie is overal en van invloed op de hele maatschappij, niet alleen op de arbeidsmarkt. Tegelijk heeft de maatschappij ook invloed op hoe technologie zich ontwikkelt. Kortom: het is tijd dat in het nieuwe kabinet een minister voor technologie de dwarsverbanden van de digitale samenleving in concreet beleid effectueert.’
@Henri
“dat technologie onze redding wordt”
Onze redding van wat precies? Dat er dit jaar een lagere winst wordt gemaakt dan vorig jaar?
Waar denk jij dat al die winsten uiteindelijk terechtkomen, Henri? Bij jou, als “de innoverende techneut”?
Zet die oogkleppen eens af en verdiep je eens werkelijk in een technologie als fracking door niet alleen te kijken naar de opbrengsten maar ook de werkelijke kosten ervan.
Robots don’t buy cars ..
KJ: Denk aan kweekvlees, totale energie zelfvoorziening zonder uitstoot, chemische processen om co2 weer om te zetten in grondstoffen.
Maar kijk ook naar hoe in de AI community kennis gedeeld wordt en papers publiek gemaakt worden. Hoe open source enorm aan het groeien is.
Jij ziet meer de donkere kanten, ik zie meer de verlichte kanten.
Ook als het gaat om fracking zijn er twee kanten van het verhaal afhankelijk wat je leest en wie je spreekt.
We houden er een ander wereldbeeld op na, laten we leren van elkaar 🙂
Jongens jongens, niet zo boos doen…. 🙂
Ik denk dat diezelfde technologie gaat redden.
Overigens Henri, het alternatief van kapitalisme is niet alleen communisme. Ik ben het met je eens dat een basisinkomen niet de oplossing is, omdat je dan het probleem van de werkeloosheid verschuift naar uitkeringen. Zonder de wijsheid in pacht te hebben, ik denk dat communisme niet echt een geslaagd experiment is geweest, maar kapitalisme ook niet. Waar communisme de “dood in de pot is” van mensen die wel excellent is, ontkent kapitalisme de grenzen van het menselijk kunnen en “slaat de onderkant uit de samenleving”.
Volgens mij moet we af van de factor geld. Dat verstoort alles. Zonder het gevecht aan te gaan met het kapitalisme zou nu juist technologie misschien een oplossing kunnen bieden. Maar dan moeten we wel verder durven kijken dan nu het geval is. Ik voorzie een grote toekomst voor de 3D-printer (maar dan een op basis van compleet ander mechanisme en een veel goedkopere grondstof als basis, bijvoorbeeld water). Om een stip op de horizon te zetten, zou ik willen opteren voor de “replicator uit Star Trek”. Een apparaat dat uit pure energie, massa kan creëren. Nu is dat nog SF, hoewel in een laboratorium hebben ze dat met 1 deeltje voor elkaar gekregen. Dus wie weet. Maar al zouden alle tussenoplossingen naar dit ultieme streven de maakkosten voor alles wat massa heeft (voedsel, medicijnen, bouwmaterialen, etc….) tot een minimum beperkt, zou dat al enorm zijn.
Een tweede belangrijke technologische ontwikkeling is nanotechnologie dat heel veel toepassingen in de basis heeft (wellicht in combinatie met materiaalkunde) op het gebied van medische wetenschap, schoonmaak, etc…
En de laatste evidente belangrijke ontwikkeling is duurzame energie. Nou loopt deze al en dit zal alleen maar beter kunnen worden. Kortom straks met je uit de “3D-printer” met zelf opgewekte energie je boterhammetje naar binnen werken, op je balkon uit die zelfde “3D-printer” en helemaal geen uitkering nodig.
We hebben dan wel een nieuwe uitdaging: wat gaan al die mensen de hele dag doen?
Hoe fracking te maken heeft met robotisering is mij niet duidelijk.
IK denk dat we genoeg energie kunnen opwinnen met de huidige groene technologie zoals windmolens en zonneenergie. Kwestie van een paar miljard investeren (fractie van het geld wat er jaarlijks omgaat in nederland).
Er zijn altijd banen verdwenen en ontstaan. Ik denk dat juist veel laag betaalde beroepen niet door robots gedaan worden.
In een cafe kan je een bier en frisdrank automaat neerzetten maar blijkbaar vinden we het leuker bediend te worden door een persoon. De kapper wordt ook niet geautomatiseerd. Hetzelfde geldt voor schilder en automonteur.
Bankmedewerkers hebben de pech dat het eigenlijk simpel administratief werk is en dat kan makkelijk geautomatiseerd worden. En dat is al jaren geleden gedaan, de banken hebben alleen vergeten deze mensen al vele jaren eerder te ontslaan.
@Corne,
Ik ben bang dat je een te nostalgisch beeld hebt van ondernemers. Ik kan je verzekeren dat als een ondernemer voor een fractie van de kosten dezelfde taken kan laten uitvoeren, hij dat gewoon doet. Uiteindelijk is ondernemen tegen zo min mogelijk kosten de maximale winst zien te behalen. En iedereen die die suggereert dat dat anders is, komt heel bedrogen uit. Van de horeca kan ik het me nog enigzins voorstellen dat klanten door een “mens” worden bediend, hoewel. Sommige supermarkten experimenteren al met werknemerloze winkels. Als mensen daar eenmaal aan gewend zijn, gok ik dat de rest van de retail er aan gaat. Dan zal naar verloop van tijd een pilsje aan de bar door een robot niet zo raar meer zijn.
En wederom gebruik je een dooddoener “Er zijn altijd banen verdwenen en ontstaan”. Ik ben heel benieuwd waar jij dat licht ziet. Die mensen bij banken, die jij maar afdoet als “dat ze eerder ontslagen hadden moeten worden”, komen gewoon nergens meer aan de bak. En begin niet een hele tirade over opleiden en omscholen. We moeten in dit land en de rest van de beschaafde wereld eens ophouden te denken dat iemand uit een administratief beroep daarna in de bouw gaat werken of iemand uit de bouw in de zorg. Het is kul en iedereen weet dat eigenlijk wel. Met name politici, die dat eisen van burgers, maar zelf gruwelen van het idee dat ze fysieke arbeid zouden moeten verrichten.
Ik blijf bij mijn stelling dat fysieke arbeid gaat verdwijnen en nu ook diensten (en daar ben ik het met je eens, dat had veel eerder kunnen plaats hebben, een financiële crisis heeft dat versneld). Maar dat er banen voor terugkomen die iedereen aan kan is lariekoek. Er komen te weinig en vaak te hoogwaardige banen (waar je dus minimaal WO opgeleid moet zijn en dan niet in de kunstgeschiedenis). Die grote groep die aan de kant komt te staan zal die functies nooit kunnen invullen. Als je zegt dat er banen voor terugkomen, moet je roepen welke (en niet alleen maar gokken, dus daadwerkelijke enkelvoudige vacatures gaan tellen). Je ziet dat bij die duurzame technologie (waar ik overigens voor ben), Dat daar wel tienduizenden banen voor nodig zijn. Ga je dan zoeken, waar dat uit voortkomt? Luchtfietserij. Je denkt toch niet dat windmolens of zonnecollectoren met de hand gemaakt worden (als dat uberhaupt al in de NL plaats heeft). Tweede het installeren en plaatsen van deze apparatuur gaat niet meer met een baco en wat hamers. Dat wordt toch ook veel slimmer en efficiënter gedaan. Zelfde geld voor onderhoud.
@Attilla: Ik weet niet precies waar ik iets gezegd heb over ondernemers. Laat staan dat ik een nostalgisch beeld heb.
Op werk.nl staan op dit moment 66.521 vacatures
Alvast een voorbeeldje voor beschikbaar werk. Deze week is gemeld dat er de komende jaren 15.000 mensen nodig zijn voor installatiewerk. Zoals loodgieters en dergelijke. Waarom kunnen bankmedewerkers dat niet?
Er zijn nog steeds heel veel vacatures voor ICTérs
Dat niet iedereen elke baan aankan is evident. Maar geef mij een reden waarom mensen die van een bank komen niet aan de bak komen?
Kan jij bewijzen dat nog niemand die bij een bank is ontslagen een andere baan heeft gevonden?
Maar inderdaad zal exact hetzelfde werk er niet zijn, gelukkig is een mens nooit te oud om te leren. En misschien niet tegen het inkomen wat ze gewend zijn maar er zijn nog steeds vacatures.
Ik denk dat we juist af moeten van het idee dat als je administratief werkt hebt verricht je niet meer je handen mag vuil maken in een andere functie. En 25 jaar werken bij dezelfde werkgever is ook al lang achterhaald.
Ik ben benieuwd wie 3 miljoen daken van huizen vol gaat leggen met zonnepanelen, die worden namelijk over 17 maanden een stuk betaalbaarder. Ook al gaat dit heel efficient toch moet iemand het doen.
Maar de tijd zal het leren.
@Corne
Een pas ontslagen bankmedewerker van 56 jaar gaat zonnepanelen installeren op daken .. yeah right ..
Denk je werkelijk dat bedrijven zitten te wachten op ex-backoffice bankmedewerkers van +50 jaar oud? Praat eens met een paar van die mensen en vraag ze eens hoe het gaat met de sollicitaties.
Waarom niet?
Ik ben nog op zoek naar een ontwikkelaar die in VB en C# .kan ontwikkelen
Maakt mij niet uit hoe oud hij/zij is en waar de persoon vandaan komt. Het enige is dat de persoon wel nederlands moet beheersen omdat we veel nederlandstalig documentatie hebben.
@Corne
Een pas ontslagen bankmedewerker van 56 jaar gaat zonnepanelen installeren op daken .. yeah right ..
Denk je werkelijk dat bedrijven zitten te wachten op ex-backoffice bankmedewerkers van +50 jaar oud? Praat eens met een paar van die mensen en vraag ze eens hoe het gaat met de sollicitaties.
@Corne,
werk.nl noem je een voorbeeld. Heb je enig idee hoe vervuild dat bestand is (doublures, reeds vervulde vacatures). Bovendien zogenaamde echte vacatures door organisaties worden vaak uitgezet om schone schijn te maken, zodat financiers nog denken dat het goed gaat. Het tellen van echte vacatures is echt wat meer dan geloven op uitzendbureaus, vacaturessites en zeker de overheid (UWV).
Dan de zogenaamde benodigde werknemers. Je noemt de installatiebranche. Waar haalt die branche die getallen vandaan. Ook zij schrijven met dubbele pen. Hebben er belang bij, met name vanwege hun bestaansrecht. De meeste belangenorganisaties zijn fopspenen en tonen juist de inefficiëntie in de branche aan. De meeste getallen die geroepen worden zijn momentopnamen en nauwelijks gebaseerd op enige realiteitszin.
KJ eens!