Op voorstel van Judith Sargentini, Europarlementariër van GroenLinks, eist het Europees parlement dat in de Europese cloud zoveel mogelijk wordt gewerkt met open standaarden en vrije en open source software. Daarmee wil het parlement de privacy van Europese burgers beter beschermen en zorgen voor een goede data-interoperabiliteit. Een rapport hierover is in de plenaire vergadering aangenomen. De Europese Commissie neemt deze eis mee in de uitwerking van de beleidsplannen.
De focus op een open Europese cloudinfrastructuur komt voort uit het voorstel van Sargentini van eind 2013 waarin het Europees Parlement stelde dat gevoelige economische, persoons- en onderzoeksgegevens zoveel mogelijk door Europese cloudaanbieders verwerkt moeten worden. Daarnaast stelde de volksvertegenwoordiging dat die cloudaanbieders gestimuleerd moeten worden open standaarden en open source software te gebruiken, om te voorkomen dat er geheime achterdeurtjes in software wordt ingebouwd.
Sargentini: ‘Door gegevens op een Europese infrastructuur op te slaan zijn we beter beschermd tegen datagraaierij door bedrijven en politieke en economische spionage uit de VS. Met een Europese Cloud kunnen we in de EU een voorsprong opbouwen op het gebied van gegevensbescherming. Dat zal goed zijn voor onze portemonnee en onze privacy.’
Volgens de GroenLinks-Europarlementariër heeft de Europese Commissie niet altijd de beste reputatie als het gaat om dit soort ontwikkelingen. ‘De commissie luistert veel te goed naar grote Amerikaanse bedrijven als HP en Amazon, die graag dominante spelers willen worden in de cloud. Door open standaarden af te dwingen, verkleinen we dat risico, maar we moeten de komende jaren toch goed de vinger aan de pols blijven houden. We hebben niet alleen de infrastructuur nodig, maar ook de kennis en kunde om de cloud te gebruiken, uit te bouwen en te onderhouden.’
Drie pijlers
Het Europese Cloudinitiatief bestaat uit drie pijlers: een wetenschapscloud, een ondersteunende Europese data-infrastructuur en voorlichting om ook publieke instanties en bedrijven te stimuleren gebruik te maken van de Europese cloudomgeving.
De eerste doelstelling is de 1,7 miljoen onderzoekers en de zeventig miljoen werknemers in de sector wetenschap en technologie in de Europese Unie een virtuele omgeving te bieden voor de opslag, het beheer, de analyse en het hergebruik van een grote hoeveelheid onderzoeksdata. De commissie is van plan de bestaande onderzoeksinfrastructuur te versterken en te koppelen, zodat een nieuwe Europese open wetenschapscloud ontstaat. Ook tracht zij door een overkoepelende aanpak te voorkomen dat de markt versnipperd raakt door de verschillende digitale strategieën die landen nu zelf apart hanteren.
Voorrang
De Europese cloud wordt ondersteund door de Europese data-infrastructuur. Die zal beschikken over de nodige breedbandnetwerken, opslagmedia met grote capaciteit en supercomputers om grote hoeveelheden in de cloud opgeslagen data te bereiken en te verwerken. De basis hiervan wordt gevormd door reeds bestaande voorzieningen, zoals de wetenschapsonderzoeksnetwerken Géant en Prace (supercomputers).
Het Europees Parlement heeft nu dus geëist dat bij de verdere ontwikkelingen van deze infrastructuur open standaarden en vrije en opensource software leidend moeten zijn (al is het geen verplichting). De Europese Commissie kan hier invulling aan geven door eisen te stellen bij het Horizon 2020-budget dat deels voor de cloudinvesteringen wordt aangewend. Ook kan zij de eis opnemen in andere initiatieven die het cloudbeleid ondersteunen, zoals expertgroepen en publiek-private samenwerkingen.
Eén digitale markt
Het open karakter van de Europese cloud hoort ook bij het streven van de Europese Commissie om te komen tot een ‘digital single market’. Het Europees Parlement steunt de commissie in haar beleid dat zich richt op de ontwikkeling van een Europese cloud om bedrijven, overheden en universiteiten effectiever te laten opereren in de digitale economie.
Het opzetten ervan maakt deel uit van een groter EU-plan waarbij er de komende jaren in totaal 6,7 miljard euro wordt geïnvesteerd in dataprojecten. Twee miljard euro komt uit Europa’s innovatiepot Horizon 2020, de rest moet uit andere bronnen komen, zoals publiek-private samenwerkingen.