Codeerlessen in de klas zijn populair. De initiatieven buitelen over elkaar heen. Van 5 tot 9 december 2016 was het de beurt aan Hour of Code. Met dit wereldwijde evenement maken grote tech-bedrijven kinderen vertrouwd met coderen en programmeren. Philips’ afdeling Connected Digital Propositions & Platforms deed dit jaar voor het eerst mee. ‘Hoor eens hoe stil het is in de klas.’
Phillips heeft Banana Joe ontdekt. En dat kan, hoe betrekkelijk ook, weleens een strategische stap zijn om de aanwas van toekomstige programmeurs veilig te stellen. Wie is Banana Joe, vraagt u zich af. Nou, het is een karakter uit Gumball, een van de vele spelletjes die werden gebruikt tijdens Hour of Code, een wereldwijd evenement met als doel schoolkinderen van tien tot veertien jaar in een uurtje vertrouwd te maken met coderen en programmeren. Hour of Code vond dit jaar wereldwijd plaats op meer dan 160.000 locaties, waaronder 94 in Nederland.
Aan coderen snuffelen
Met Hour of Code profileren Philips, Google, Microsoft, Apple, Amazon en al die andere tech-bedrijven zich op de arbeidsmarkt. En dat is te merken op de High Tech Campus in Eindhoven. Op vrijdag 9 december zijn 27 kinderen van groep 8 van de Christoffel School in Waalre naar de campus gekomen om aan coderen te snuffelen. ’s Ochtends in alle vroegte zijn ze op hun fiets gestapt en door de mist naar Eindhoven gesjeesd. Bij Philips worden ze opgewacht door front-end developer Marina Milo en softwarearchitect Gert Jan Kamstra voor een leuk en spannend uurtje coderen.
Voor de afdeling Connected Digital Propositions & Platforms is het de eerste keer dat kennis wordt gemaakt met Hour of Code. Milo en Kamstra hebben niet eens zo gek veel moeite hoeven doen om hun baas te overtuigen van het belang ervan. Kamstra: ‘Het tekort aan programmeurs wordt steeds groter en spelletjes als Gumball, Frozen, Minecraft en Code Combat zijn prima geschikt om de kinderen mee te laten oefenen. Alle basisprincipes die mijn collega’s en ik elke dag gebruiken, leren de kinderen zo kennen.’
Codes kloppen
We zijn in Eindhoven. Op deze kille vrijdagochtend in december is een kerstman met een rode neus al vroeg in touw op de High Tech Campus. Maar bij Philips is van kerststemming nog geen sprake. Vandaag moet er gecodeerd worden, en wel door 27 kinderen uit Waalre. Die nemen het klusje serieus. ‘Hoor eens hoe stil het is in de klas’, fluistert Kamstra, die geniet van de hoge concentratie. De kinderen hebben zelf een spelletje gekozen waar ze mee aan de slag willen. Ze ‘kloppen’ de codes in en maken zo hun eigen verhaal. Fien en Sara tekenen sneeuwvlokken in het ijs (Frozen). Rico en Lars kappen bomen en delven erts (Minecraft).
Alle koppeltjes proberen de programmeercodes naar hun hand te zetten om Banana Joe, Anton en al die andere digitale helden in de juiste richting te sturen. Een stukje competitie hoort daar natuurlijk bij. ‘Zij hebben pas één blokje verplaatst en wij al 32’, weegt Kees de buren de maat. ‘Ja wij kunnen beter voetballen’, krijgt hij te horen. En zo is het weer gewoon 1-1.
CodeUur van Code.org
Hour of Code is niet zomaar een initiatief. Het is een ‘wereldwijde beweging’ die al meer dan honderd miljoen kinderen in 180 landen heeft bereikt. Het ‘CodeUur’ wordt georganiseerd door Code.org, een non-profit die de interesse in informatica wil verspreiden en materiaal beschikbaar stelt. Code.org, opgericht in 2012 door de Amerikaans-Iraanse broers Hadi en Ali Partovi, heeft inmiddels 325 miljoen uren geregistreerd.
Iedereen kan, waar dan ook, een les organiseren en materiaal downloaden. De lessen zijn in meer dan veertig talen beschikbaar. Op de website spreken grootheden uit de sport kinderen toe in allerlei talen. Tennisster Serena Williams, basketballer Kobe Bryant, de voetballers Neymar, Marcelo en Sergio Ramos, en tal van andere topsporters vertellen kinderen met oneliners wat er nodig is om goed te worden in je vak: ‘Success is not just about training your body. It’s also about training your mind. Anybody can learn. Just give it a try. But it’s not easy. It takes years of commitment, persistence and hard work. Push yourself!’
Overal initiatieven
Coderen in de klas is populair. Overal vinden initiatieven plaats, georganiseerd door tal van organisaties, bedrijven, scholen en overheidsinstanties. Zo faciliteert de provincie Limburg het driejarige programma ‘Programmeren en coderen in de klas’. Zeven schoolbesturen in het primair onderwijs en twee in het voortgezet onderwijs doen mee. Voor minimaal honderd Limburgse scholen, 760 leerkrachten en 14.500 kinderen wordt het vak programmeren onderdeel van het lespakket. In Amsterdam wordt via ‘Coding for Amsterdam’ programmeren onderdeel van het curriculum.
Ook internationaal laat Nederland zich horen. Op vrijdag 14 oktober 2016 verbeterden Nederlandse basisscholen het wereldrecord programmeren. Het record was in handen van 9.782 Australische kinderen, die simultaan leerden programmeren. Leuk aantal hoor, maar 11.368 Nederlandse kinderen uit groep 7 en 8 lieten geen spaan heel van het Australische record. De geslaagde recordpoging was de aftrap voor de Europese CodeWeek.
Google en TU Delft
En er is meer. Google, dat onlangs haar tweede datacenter opende in de Eemshaven, gaf te kennen betrokken te willen zijn bij de regio met initiatieven zoals programmeerles aan scholieren (in samenwerking met de Hanze Hogeschool en De Digitale Werkplaats). En studenten van de TU Delft maakten onlangs een gratis online cursus programmeren voor kinderen vanaf acht jaar. Het onderwerp leeft. En Hour of Code spant de kroon.
Het lesmateriaal van de Nederlandse start-up Bomberbot is inmiddels geadopteerd door Code.org. Bomberbot is een volledig uitgewerkte lesmethode om kinderen van acht tot twaalf jaar te leren programmeren. Scholen kunnen een licentie aanschaffen, te beginnen met één klas. ‘We zijn trots dat onze activiteiten ook zijn toegelaten tot Hour of Code’, aldus onderwijsspecialist Kirsten van Smirren van Bomberbot. ‘Mocht je verder willen met programmeren in de klas? Dan kun je naast de Hour of Code deelnemen aan onze gratis pilot. Wij raden leerkrachten aan om iedere week één les in te plannen. Zo kunnen zij tijdens de pilot een goed beeld vormen.’
Begrijpen van technologie
Code.org stelt dat leren programmeren probleemoplossende vaardigheden bevordert en helpt de logica en creativiteit te ontwikkelen. Door vroeg te beginnen met programmeren, leren kinderen de basis voor een succesvolle hedendaagse loopbaan. Ook helpt het kinderen bij het begrijpen van de technologie achter de apparaten die zij in het dagelijkse leven gebruiken.
In het klasje bij Philips zijn de kinderen ondertussen aan het coderen alsof hun leven er vanaf hangt. En straks krijgen ze nog een certificaat ook, en ontbijtkoek en appelsap. Man wat een ochtend! ‘It makes fun’, zegt Gert Jan Kamstra nog maar eens. Ook Anja Welvaarts van Jet-Net is blij met het initiatief. Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland, wil leerlingen van Havo en VWO interesseren voor een bèta-technische vervolgopleiding. Volgens Welvaarts kan Hour of Code leiden tot een betere doorstroming: ‘Het moet eigenlijk al beginnen op de Pabo, waar meer leraren van basisscholen tech-minded kunnen worden gemaakt.’
Super excited
Ook Marina Milo, initiatiefneemster van Hour of Code bij Philips, is ‘super excited’. Zij zou liefst één keer per maand, of misschien zelfs éénn keer in de twee weken, een CodeUur willen organiseren. Milo vat samen: ‘Méér kinderen, méér scholen, méér Philips-afdelingen en méér landen, dat is mijn insteek.’
Dit artikel is ook gepubliceerd in Computable-magazine #2 van 2017.
Is dit foutieve werkwoord nu echt gangbaar aan het worden? Hoe zit het met de uitspraak? Is het co’deren of eerder code’ren?
@Technicus
Ook Nederlands is een levende taal dus zullen bepaalde onderdelen van die taal evolueren met het gebruik ervan. Dat deze steeds meer doorspekt raakt met anglicismen zal een ICT’er niet van schrikken maar persoonlijk is het een ‘pet peeve’.
Maar hoe schril steekt dit verhaal af bij andere verhalen waarbij ICT met drogredenen probeert het onderwijs zover te krijgen dat zij hun onderwijs aanpassen naar wensen van de ICT industrie?
Dit kan ook buiten de schoolklas om geregeld worden en dan kan door de maatschappelijke betrokkenheid van ICT zij ook een groter draagvlak creëren in de samenleving. Want wat dat betreft hebben zij nog wel wat minpuntjes weg te werken.
@Johan: kek! <-- (ook lingo dat alleen een bepaalde groep begrijpt) Je hebt natuurlijk helemaal gelijk dat taal een levend iets is en muteert. Als men een nieuw werkwoord in Nederlands introduceert, waarvoor al een perfect werkend werkwoord is, werkt dat alleen maar verwarrend en zou men eerder over een devolutie kunnen spreken. Daarnaast klinken sommige anglicismen gewoon héél dom. Engels is al decennia lang een verplicht vak op opleidingen. Bijna iedereen verstaat/begrijpt het. Het is een beetje de tegenpool van Latijnse uitdrukkingen wat dat betreft. Wat betreft de ICT industrie die een stempel op het onderwijs probeert te drukken, blijft het natuurlijk verstandig dat het onderwijs enig afstand houdt en kinderen een algemeen kennis en kunde pakket geeft, zodat ze niet alleen een product, een dienst of een trucje kennen.