De maatschappelijke impact die big data op de zorgsector heeft, neemt volgens experts de aankomende jaren alleen maar toe. Steeds meer zorginstellingen investeren in connected health en zien het enorme potentieel van predictive analytics. Als je die twee combineert, kom je vanzelf bij predictive medicine uit.
Ziekenhuizen bouwen steeds grotere hoeveelheden gegevens op over patiënten: van beeldvormende diagnostiek en bloedonderzoek tot de gehele ziektegeschiedenis van een patiënt. Bas Idzenga, director Digital Health Services bij Siemens Healthineers ziet predictive medicine als belangrijkste sleutel tot population health management en de toekomst van de gezondheidszorg. ‘Een arts kan nooit alle studies bijhouden, alle medische data overzien en alle mogelijke verbanden leggen. Een computer kan dat wel.’ Vier ontwikkelingen:
1. Transformatie naar value based healthcare
Zorginstellingen moeten in toenemende mate transformeren naar value based healthcare. Dit betekent dat de uitkomst van een bepaalde therapie bij een bepaalde patiënt van te voren bekend moet zijn. Dit drukt de kosten en verbetert de kwaliteit van zorg. De Amerikaanse supercomputer Watson kan hierbij helpen en biedt veel potentieel. Potentieel dat volgens Idzenga steeds zichtbaarder wordt. ‘Watson kan nu al in veel gevallen nauwkeuriger en sneller met een diagnosevoorstel komen dan artsen. Dat is slechts het begin. Er zijn al voorbeelden van ‘uitbehandelde’ patiënten waarvoor Watson alsnog een behandelplan op het spoor is gekomen.’
Daarnaast benoemt Idzenga de ontwikkeling van de genomics: het analyseren van het DNA van de patiënt. ‘Met de juiste intelligente software kun je deze data combineren en analyseren. Uiteindelijk kan dat leiden tot predictive medicine. Zo kan er onderscheid worden gemaakt tussen verschillende typen tumoren en kan een arts uiteindelijk voorspellen welke behandeling het meest kansrijk is. Op termijn kunnen computers misschien zelfs voorspellen of iemand een bepaalde ziekte zal krijgen.’
2. Appstores voor de zorg
Ziekenhuizen gaan steeds vaker proactief aan de slag met de directe medische data die binnenshuis wordt gegenereerd. Echter is er ook een grote hoeveelheid data ‘achter’ deze data beschikbaar, waar eveneens data analytics op kan worden toegepast. Idzenga: ‘Voor ziekenhuizen is er een enorme winst te behalen door realtime inzicht te krijgen in wat er gebeurt op het gebied van efficiency, kostenniveau en in de kwaliteit van behandeling. Door het opzetten van een appstore waarmee een instelling op basis van key metrics, zoals bezettingsgraad, gegevens rondom behandelingen en wisseltijden, prestaties van bijvoorbeeld het beeldvormend wagenpark kan monitoren. Door koppelingen te maken met andere databases en app-ontwikkelaars, kan er nog meer informatie worden verkregen. Een ziekenhuis kan hierdoor inspelen op toekomstige zorgbehoeftes.’
3. Citizen portals nemen vlucht
Data beschikbaar maken blijft voor ziekenhuizen anno 2017 een moeizaam proces. Als een specialist bijvoorbeeld een röntgenfoto nodig heeft die in een ander ziekenhuis is gemaakt, moet er soms nog steeds een koerier op pad. Data bij elkaar brengen en ontsluiten is volgens Idzenga dé kerntaak voor ziekenhuizen de aankomende tijd. ‘Er zullen muren doorbroken moeten worden, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. In de vorm van zogeheten citizen portals gaan steeds meer ziekenhuizen medische data ontsluiten. In een citizen portal komen niet alleen gegevens van patiënten bij elkaar, maar van alle inwoners. Hierdoor kan een ziekenhuis specifiek op de regio en per demografische groep (toekomstige) zorgbehoeftes in kaart brengen en hierop anticiperen. Citizen portals gaan voor predictive medicine het verschil maken.’
4. Zorg om privacy
Nu digitalisatie in de zorg steeds fundamenteler lijkt voor het leveren van betaalbare en goede zorg, dienen ziekenhuizen precair om te gaan met privacy-issues. Privacy is en blijft een discussiepunt in de zorg. Dit terwijl data in de gezondheidszorg vaak beter en zorgvuldiger is afgeschermd dan andere platformen waar privégegevens worden gedeeld. ‘De discussie rondom dataprivacy is vooral een discussie die wordt gevoerd door gezonde mensen. Zodra je ziek wordt, wil je echter maar één ding: dat artsen zo snel mogelijk toegang hebben tot zo veel mogelijk data om je te kunnen behandelen. Met het ontsluiten van data kan dat. De discussie rondom privacy in de zorg blijft nog wel een tijdje doorgaan, maar zal in de toekomst weinig meer aan bod komen. Uiteindelijk gaat het om beter worden, privacy speelt voor acute gevallen dan niet langer een rol.’
Dit artikel is ook gepubliceerd in Computable-magazine #2 van 2017.
Zorg & ICT 2017 / De patiënt als partner
Zorginstellingen moeten steeds meer vanuit de behoefte van de patiënt gaan denken. Met alle gevolgen van dien. Van sociale innovatie tot bedrijfsvoering en IT. Op de vakbeurs Zorg & ICT 2017 staat dit jaar het thema ‘De patiënt als partner’ centraal. Laat u zich ook inspireren van 14 t/m 16 maart 2017? Zet Zorg & ICT 2017 in uw agenda. Ga voor meer informatie en het volledige programma naar www.zorg-en-ict-nl of registreer direct voor een gratis toegangskaart.
Dat er innovatie in de zorg plaatsvindt is een positief punt. Maar zoals met alle innovatie is de vraag in hoeverre er ook negatieve aspecten bij komen kijken. Als de zorgindustrie dit als een melkkoe wil gaan uitbaten door onder het mom van uit voorzorg pillen draaien.
Dat zij dit doet is mede de reden waarom minister Schippers vandaag rond de tafel met producenten van kanker medicijnen om te overleggen of de prijs niet wat lager kan.
Los van dat zou je bij de zorg ook de voedingspatronen van de mensen in kaart moeten brengen. Een gezonde levensstijl met voldoende beweging zorg er niet alleen voor dat mensen prettig in hun vel zitten maar is ook een goede voorzorgsmaatregel om minder snel ziek te worden.