Veel van de huidige vreemde talen in het huidige curriculum hebben hun waarde voor scholieren verloren. Waar Frans en Duits in het verleden van grote waarde waren vanwege de directe (zakelijke) betrekkingen met deze landen, is dit nu een stuk minder relevant.
Hoewel beide nog steeds handig zijn om een woordje over de grens te spreken, heeft de globalisering geleid tot andere talen die hun aandacht opeisen. Engels (natuurlijk al langer) en Chinees zijn de leidende talen, maar er is nog een taal die kinderen kan helpen in hun latere carrière: de programmeertaal.
Programmeertalen
Het zou daarom goed zijn als kinderen al op de lagere en middelbare school les krijgen in programmeertalen, ter vervanging van de vreemde talen in het curriculum die hun professionele waarde verliezen. Wie herinnert zich niet de frustrerende naamvallen in het Duits of het hakkelend bestellen van baguettes in het Frans? Hoewel dit laatste misschien nog steeds lukt op de camping, zal het merendeel van de taal weg zijn gezakt in het geheugen. Het is daarom hoog tijd om deze talen te vervangen door een taal waar jongeren in hun professionele leven veel aan zullen hebben. Veel voorkomende (programmeer)talen zijn Objective-C, JavaScript en Python. Dit zijn de talen die de jongeren echt verder helpen in hun carrière.
De huidige scholieren komen later mogelijk in een functie terechtkomen die nu nog niet eens bestaat. Nieuwe technologieën staan garant voor nieuwe bedrijfsmodellen en ontwrichten industrieën die decennialang onveranderd bleven. Studenten moeten daarom goed worden voorbereid op deze nieuwe rol en bedrijfsvoering. Nieuwe digitale kanalen en sociale tools stellen bedrijven in staat om te interacteren met iedereen waar ook ter wereld en dit zal zich alleen maar verder ontwikkelen. Medewerkers die dit nieuwe digitale tijdperk goed kennen, zijn later in staat om de beste banen te bekleden.
Britten lopen voor
In Engeland hebben ze het belang van het bijbrengen van programmeren al enige tijd door. Diverse initiatieven moeten ervoor zorgen dat kinderen op jonge leeftijd in aanraking komen met programmeren. De BBC helpt zelfs mee door kinderen gratis een device aan te bieden waarmee ze de eerste stappen in programmeren kunnen zetten. Daarnaast worden op de Britse scholen kinderen vanaf vijf jaar onderwezen in de beginselen van algoritmes, logica en datarepresentatie. Ze zijn hiermee begonnen omdat er, zeker in de toekomt, een tekort lijkt te ontstaan op het gebied van goede it-professionals. Om diezelfde redenen zou het voor Nederland verstandig zijn om deze ontwikkeling over te nemen van onze buren aan de andere kant van de Noordzee.
Digitale vaardigheden
Maar niet alleen de it-sector heeft baat bij programmerende kinderen. Bijna ieder vak krijgt vroeg of laat te maken met digitalisering en automatisering. Zelfs de meer traditionele banen zullen in de toekomst in meer of mindere mate technische kennis vereisen. Steeds meer werkprocessen worden geautomatiseerd, maar het blijft belangrijk dat gebruikers begrijpen hoe deze processen zijn opgebouwd. De bouwstenen van geautomatiseerde processen zijn codes en kennis van deze codes, gecombineerd met analytisch denkvermogen en een begrip van de manier waarop computers denken, zijn goede vaardigheden voor de toekomstige professionals. Niet ieder kind zal zich tot hetzelfde kennisniveau ontwikkelen op het gebied van programmeren, maar ook een basiskennis kan al helpen bij automatische processen.
Door programmeren op te nemen in het lesprogramma van kinderen, kunnen ze op deze manier op jonge leeftijd al de eerste stappen in de digitale wereld zetten. Deze vaardigheden kunnen zij vervolgens steeds verder ontwikkelen naarmate ze in hogere klassen en op de middelbare school komen.
Het leren programmeren en coderen levert de kinderen niet alleen de kennis op die ze in hun professionele carrière verder kan brengen. Door bezig te zijn met programmeren, leren kinderen ook andere belangrijke vaardigheden. Kinderen worden op deze manier uitgedaagd om logica en creativiteit te gebruiken om de programmeercode kloppend te krijgen. Daarnaast leren kinderen meteen hoe ze problemen moeten oplossen omdat de programmeertaal nu eenmaal geen fouten toelaat. Met de implementatie van programmeren in het curriculum van kinderen, krijgen ze dus niet alleen de middelen om zich te voor te bereiden op de digitale processen binnen hun toekomstige carrière, maar leren ze ook vaardigheden die in alle facetten van het leven belangrijk
Het is zo ontzettend egoïstisch van de ICT branch om van kinderen te eisen dat zij zich op jonge leeftijd met programmeren bezig moet gaan houden om zo meer zieltjes te winnen. Er zijn immers genoeg kinderen die later in hun leven nooit iets met programmeren te maken gaan hebben en wil je die al op jonge leeftijd diep ongelukkig maken met iets wat ze niet willen en nooit zullen gaan gebruiken?
Houdt het gewoon vrijwillig en regel het als ICT branch zelf. Er zijn al diverse initiatieven om de jeugd in aanraking met programmeren te laten komen en dring dat aub niet op aan het onderwijs. Neem je maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus.
Ik ben bang dat het ook onzinnig is om kinderen te leren programmeren. Geef ze in voorgezet onderwijs een keuzevak ‘logica & analytisch denken’ of iets in die zin. Dicteren we aan computer over 10 jaar wat een programma moet doen of lopen we nog op keyboards te kloppen? Daarnaast zijn de programmeurs in Nederland niet echt de grootverdieners en wat Johan zegt is natuurlijk ook waar.
Het lijkt het me handigst als men wat “omgaan met digitale apparaten” op het lager onderwijs geeft en op het vervolg onderwijs eventueel fundamenten legt voor de latere beroepskeuze.
Je zou beter wat tijd bij exacte vakken kunnen weghalen en in programmeren kunnen stoppen. Je kan kinderen volgens mij beter (functioneel) leren programmeren dan algebra leren. Zegt deze behoorlijk theoretisch geschoolde logicus die al vijf en twintig jaar professioneel programmeert. Cultuuronderwijs, algemene ontwikkeling en communicatieve vaardigheden zijn veel belangrijker en moelijker te leren voor een goede software ontwikkelaar dan het gemakkelijke hobbeltje van een (andere) programmeertaal leren. Functioneel, logisch en object-georienteerd programmeren voegt dezelfde skills toe die Wiskunde op een veel inefficientere manier met pen en papier probeert aan te leren!
Wat een onzin, dat kinderen talen moeten laten vallen om te programmeren. Toen ik in de IT begon vond “men” dat iedereen het tweetallig talstelsel moest leren. Dat was toen ook onzin, want programmeren deed je in Cobol, Algol, Fortran of evt. Basic.
Nu alle kinderen laten programmeren is net zoiets als alle kinderen leren timmeren. Voor 90% van de kinderen overtollige ballast, omdat ze niet met programmeren in aanraking zullen komen, anders dan hun TV, hun robot of hun stofzuiger. Echt onzin.
Ik ben zelf Programmeur en gezien de vraag naar goede ict specialisten is het niet gek om kinderen alvast iets mee te geven van wat het inhoud. Ook al doen ze er later niks meer mee. Het is in ieder geval geen magie meer voor ze zoals voor veel mensen in onze samenleving.
Ze hoeven geen volledige programmeur te zijn als ze van school komen maar we leren kinderen toch wel meer wat men later nooit meer gebruikt. As de reden is dat je het later moet gebruiken dan hoef je kinderen helemaal niks te leren totdat ze een vak gekozen hebben.
Maar hoe weten ze wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Door ze van alles wat te laten zien/ervaren. Mijn oudste is 10 en leert momenteel spelenderwijs met scratch van berkeley programmeren.
Ze mag zelf kiezen wat ze wil gaan doen. Maar ik zeg altijd. Zoek een vak wat je leuk vindt en waar vraag naar is. In je eigen levens onderhoud kunnen voorzien is altijd belangrijk.
P.s. Goede programmeurs kunnen ook hier in Nederland een goede boterham verdienen.
Beste Johan,
Bedankt voor je reactie op dit artikel. Ik begrijp jouw terughoudendheid als het gaat om onderwijs van kinderen. Ik ben het ook met je eens dat we kinderen zeker geen onnodige druk op moeten leggen. Maar het is wel belangrijk dat kinderen, ook via onderwijs, worden voorbereid op de toekomst. Zoals ik in het artikel omschrijf, digitaliseert onze samenleving in een rap tempo. Steeds meer traditionele banen krijgen in meer of mindere mate te maken met digitalisering en automatisering. De kinderen van nu krijgen hier in de toekomst mee te maken. Wij vinden het daarom belangrijk om ze hierop voor te bereiden, een mening die breed wordt gedragen in de maatschappij. Dit betekent niet dat ieder kind op de lagere school al programmaregels op moet kunnen dreunen, integendeel. Door kinderen kennis te laten maken met de basisregels voor algoritmes, logica en datapresentatie, krijgen ze een basisbegrip van digitale oplossingen. Oplossingen waar ze later mee te maken krijgen. Dit zal kinderen heus niet ongelukkiger maken dan pakweg rekenen of spelling.
Deze vaardigheden zijn niet alleen toepasbaar op programmeren, maar zorgen ook voor het vermogen om logica en creativiteit te gebruiken. Om deze redenen beveel ik warm aan dat het onderwijs kritisch naar het curriculum kijkt en de overweging maakt om ‘programmeren’ hierin op te nemen, eventueel ter vervanging voor vakken waar kinderen in de toekomst minder aan hebben, of bijvoorbeeld als keuzevak. Heel veel kinderen zullen later niets met Duits of Frans gaan doen, maar dit is voor de ontwikkeling wel belangrijk, dus moeten ze hier ervaring in opdoen. Hoe diep ze zich in programmeren gaan verdiepen, is verschillend per kind. Daarnaast heeft de ICT-branche inderdaad ook een eigen (maatschappelijke) verantwoordelijkheid, maar zie het als een kans om twee werelden bij elkaar te brengen (al op jonge leeftijd). Twee werelden die toch al samensmelten. Daar wordt iedereen beter van, toch?
Met vriendelijke groet,
Stephan Leferink
lol JavaScript en Python, nee daar heb je wat aan in het middelbaar onderwijs, Leer kinderen eerst de basis maar eens van datastructuren en algorithmen in pseudo code. Leer ze normaliseren, statistiek of data communicatie. Bovendien het ontwikkelen van analytische vaardigheden en creativiteit is belangrijker dan iemand een programmeer taal leren,
Software ontwikkelen is mijn vak. Programmeren heb ik zelfstandig geleerd, toen ik 14 was (eerder was er nog geen microcomputer te koop). Nu voer ik opdrachten uit in verschillende landen, veelal in Afrika. Vaak is Engels de voertaal, maar Frans en Duits komen ook voor. Ik ben dus nog steeds erg blij met het taalonderwijs op school.
Mijn dochter heeft op het VWO nu informatica als keuzevak. Inhoudelijk prima. Er is helaas maar weinig belangstelling voor dit vak. Dit was onlangs nog in het nieuws; het percentage scholen dat informatica aanbiedt neemt al jaren gestaag af!
De onderwijsvernieuwing waar ik al 30 jaar op wacht, en die maar zeer langzaam van de grond komt, is dat de primaire lesmiddelen bij alle vakken volledig elektronisch worden.
De vraag is wat je wil bereiken.
Ik lees hier suggesties over datastructuren en algorithmen in pseudocode. Dit gaat menig kind de pet ver te boven. Geef kinderen een tastbare opdracht, wat past binnen hun belevingswereld.
Zelf ben ik in de jaren 80 begonnen op een exidy sorcerer, waar we nog hex codes in moesten kloppen. We kregen simpele opdrachten zoals een programma maken om rekenen mee te oefenen bijvoorbeeld (ik was toen 13). Zo zullen er ook best wel opdrachten te verzinnen zijn die aansluiten bij de hedendaagse jeugd.
Later heb ik ook ooit iets met assembly gedaan op school, waarbij we in registers moesten kijken of er ergens een eentje in een nulletje veranderd was … … dodelijk saai, waardoor mensen afhaakten.
Elders heb ik iets vergelijkbaars gedaan, waar dat register gekoppeld was aan een rijtje ledjes. Dan kun je ineens zien wat er gebeurd, en bijvoorbeeld een looplampje maken, of de ledjes vervangen door een cijfer-display. Gecombineerd met een sensor (bijvoorbeeld temperatuur) die je uit kunt lezen kun je dan ineens heel veel leuke dingen maken, die tastbaar zijn een aanspreken.
De taal doet er dan eigenlijk niet toe, een idee om kunnen zetten in iets werkends maakt mensen uiteindelijk enthousiast.
Korzichtig verhaal. Wie garandeert dat HTML, Javascript en C# over 10 of 15 jaar nog in zijn? Zelf heb ik ooit geprogrammeerd in Powerbuilder, en dat is echt helemaal uit nu (geen slecht taaltje overigens, maar ik ben er evenmin rouwig over). Cobol is inmiddels ook uit.
Verder, alleen Engels lijkt stoer, maar in Frankrijk en Duitsland heeft het spreken van de landstaal wezenlijke voordelen. Het Engels van veel Fransen is ronduit slecht, als die kennis er überhaupt al is. Bovendien, het geeft de mogelijkheid om de culturen, ook de arbeidsculturen, van die landen beter te begrijpen. En juist die kennis kan projecten doen slagen of mislukken. Succesvol automatiseren is meer dan goed kunnen programmeren.
Een school moet een brede basis bieden. Programmeren is dan een optie, maar niet ten koste van andere mooie vakken.