Nee, netwerkdienstverlener Alcatel Lucent Enterprise is niet het bedrijf dat aan Nokia is verkocht. Dat is de Alcatel Lucent Group, het voormalige moederbedrijf dat zich op de grootzakelijke (telecom)-markt richt. Alcatel Lucent Enterprise, ook wel afgekort als ALE, is al in oktober 2014 afgesplitst en verkocht aan de Chinese investeringsmaatschappij Huaxin. De Nederlander Jan Zuurbier, die verantwoordelijk is voor de strategische planning en lid is van de raad van commissarissen, noemt het opereren onder Chinese vlag een ‘fantastisch avontuur’.
Als de integratie van de Alcatel Lucent Groep in het Nokia-concern definitief is afgerond en de naam uiteindelijk is verdwenen, herinnert alleen Alcatel Lucent Enterprise (ALE) nog aan de periode dat dit grote netwerkconcern internationaal actief was vanaf de fusie in 2006 van Alcatel en Lucent. Het bedrijf stond vooral bekend als leverancier van netwerkinfrastructuren aan grootzakelijke klanten, waaronder veel serviceaanbieders van mobiele en vaste netwerken, zoals AT&T, France Telecom (latere Orange), KPN, DT en BT.
Het concern kwam echter door de moeilijke marktomstandigheden in de problemen. De markt was aan het consolideren. De toenmalig ceo Michel Combes besloot om een aantal onderdelen te verkopen, waaronder ALE. Deze divisie was wel winstgevend.
Scenario’s
Voor ALE lagen een paar scenario’s klaar, zoals een verkoop aan durfkapitalisten of het samengaan met een andere partij, vertelt Jan Zuurbier. Maar die scenario’s zouden gepaard gaan met forse herstructureringen, bijhorende sociale onrust, onder meer in Frankrijk, en kortingen op r&d-budgetten. De uiteindelijk gekozen derde optie, een industriële investeerder die niet na drie tot vijf jaar een exit wil, maar gaat voor de lange termijn, kwam als beste uit de bus.
Die partij was China Huaxin Post & Telecommunication Economy Development Center. Het is een onderdeel van de Sascac, een investeringsarm van de Chinese overheid, bedoeld voor langetermijninvesteringen in de industrie. Huaxin is daarbinnen de tak die zich richt op telecom en was bovendien geen vreemde. De investeerder kende Alcatel Lucent al omdat het een aandeelhouder was.
Huaxin nam 85 procent van de aandelen over; de AL Groep (nu dus Nokia) behield een belang van 15 procent. Volgens Zuurbier is daarvoor gekozen vanwege de onderlinge relaties die er nog liggen op het gebied van onderzoek, het wederverkopen van de technologie van ALE en het gebruik van de naam Alcatel Lucent. Op 1 oktober 2014 startte ALE als apart bedrijf. Misschien dat de naam op langere termijn anders wordt, maar het is nu nog een sterk merk, zegt de Nederlandse topman.
Investeringen
Zuurbier noemt het varen onder Chinese vlag een fantastisch avontuur. Huaxin investeert geld in de strategie van het bedrijf: het ontwikkelen en het aanbieden van cloud- en on demand-oplossingen. ‘Bovendien kunnen we ook onze activiteiten uitbreiden naar opkomende markten in Azië, Australië en het Midden-Oosten en breiden we ons blikveld uit naar het lagere en middensegment van de markt. Dit soort extra inspanningen kon de AL Groep niet meer leveren.’
Tussen ALE en het vroegere moederbedrijf bestaat overlap, maar niet veel. ALE bedient de zakelijke markt met het inrichten van lan- en wan-netwerken, switching, spraak- en videocommunicatie, unified communications en dergelijke. ‘Nokia/Alcatel Lucent begint waar wij stoppen: met grootindustriële klanten, grote it-dienstverleners en telco’s. Wij richten ons op de kantoornetwerken, niet de buitennetwerken. Onze klant is vaak de it-afdeling van een bedrijf; die werkt dan weer samen met partijen als BT, AT&T, DT, Orange en KPN. Wij zijn ook partners van Nokia/AL: die biedt dan een totaaloplossing waarbij wij dan voor het binnennetwerk zorgen’.
Achterdeurtjes
Op de markt noemt Zuurbier als concurrenten Unify in Europa, vanuit de VS Mitel, Juniper, Brocade, Cisco, Avaya, HPE en Dell en in China Huawei en ZTE. Hij merkt op dat – op ALE na – geen enkele andere wereldwijde speler met Chinese grootaandeelhouders mag verkopen in de VS. ‘Huawei en ZTE bijvoorbeeld hebben van de NSA geen toestemming gekregen om op de Amerikaanse markt te verkopen uit oogpunt van staatsveiligheid. De NSA is bang voor achterdeurtjes in de technologie. Wij hebben wel groen licht gekregen en beschikken in de VS inmiddels over een vestiging met zo’n vijfhonderd man. Een groot deel van onze r&d voor netwerkswitches doen we hier ook. Wat natuurlijk hierbij meespeelt, is dat ALE te boek staat als een Frans bedrijf, al werken we grotendeels met Chinees geld. We kunnen de Chinese kaart spelen indien dat nodig is.’
Een nadeel is dat het bedrijf relatief klein is: omzet 1 miljard dollar, 2500 man. Veel concurrenten zijn groter en hebben meer slagkracht. De Chinese partijen zijn daarbij ook nog eens goedkoper. ‘Daartegenover staat weer onze grote ‘installed base’ van 830.00 klanten wereldwijd’, riposteert Zuurbier. ‘Daarbij kiezen we voor focus op bepaalde regio’s. We kunnen de klant wereldwijd volgen,maar zijn zelf niet overal aanwezig. In de landen waar we geen medewerkers hebben, werken we met partners. We hebben in zo’n honderd landen partners; in veertig landen zijn we zelf actief.’
Visie2020
Voor ALE ligt de komende jaren de taak om zich duidelijk te differentiëren van de grotere concurrenten. Daarvoor is het vijfjarenplan Visie2020 uitgewerkt. De sleutel ligt volgens Zuurbier in innovatie en het inspelen op trends als mobility, sensornetworking en clouddiensten. ‘ALE gaat, net als veel andere technologiebedrijven, een nieuwe fase in. Het bedrijf moet een overgang maken van het denken in producten naar het denken in diensten en zal daarin zijn klanten moeten meenemen. Die zijn nog gewend aan vaste telefonie en het zelf beschikken over een infrastructuur met pbx en switches.’
De netwerkdienstverlener zit dan ook volop in de omvorming naar een flexibel dienstenmodel waarin een klant telefonie of unified communications als dienst afneemt, zoals in het laatste geval uc- en callcenter-concurrenten als Genesys en Interactive Intelligence al doen. De Nederlander wijst op de bancaire wereld, waar de ene na de andere bank over gaat op meer digitale dienstverlening en kantoren sluit. ‘Zo’n bank wil dan niet worden geconfronteerd met doorlopende contracten. Die wil een flexibele kostenstructuur en kunnen afschalen indien er minder telefoons nodig zijn.’
Hij noemt een ander voorbeeld: het hotelwezen. ALE levert aan talloze hotelketens de netwerkinfrastructuur voor telefonie. Het nieuwe model gaat uit van de bezettingsgraad: een hotel krijgt dan per maand een factuur op basis van het aantal gasten. Dit model heeft ALE onderwijl in Scandinavië geïntroduceerd. ‘Dat slaat aan, al zijn er nog steeds hoteliers die de netwerkinfrastructuur zelf aanschaffen.’
Omschakeling
Voor de r&d van ALE betekent de omschakeling naar een dienstenmodel ook een verandering. Die is van oudsher hardwaregericht en met name op de toeters en bellen van een toestel. Zuurbier: ‘We moeten juist de zakelijke activiteiten van een klant of een sector voorop stellen om vervolgens te bepalen welke netwerkdiensten hierbij het beste passen. De betaling is dan niet voor de hardware maar voor de diensten die ALE levert.’ Hij wijst weer naar het hotelwezen en geeft als voorbeeld een dienst waarbij gasten via sms- of app-berichten op de hoogte worden gehouden van activiteiten, zoals een happy hour, een fitnessprogramma of een dinerarrangement. Of dat een hotelgast zijn smartphone middels een app kan inzetten als ‘roomphone’ om zo over het hotelnetwerk te bellen.
‘Dit denken vergt een omslag binnen het bedrijf, maar ook bij onze partners, zoals Koning & Hartmann, KPN, Nextel, Dimension Data, Proximus, QSight IT, Quant ICT en Telephonie Luxembourg. Zij moeten ook minder optreden als wederverkoper van hardware, maar een propositie rond onze diensten opbouwen.’
Belangrijke vraag van klanten is hoe zij de bestaande infrastructuur naar de cloud kunnen brengen; de investeringen daarin van de afgelopen jaren willen ze niet zo maar afschrijven. ALE biedt klanten daarom een stapsgewijze aanpak waarbij ze langzaam naar de cloud kunnen toegroeien. Bijvoorbeeld door te beginnen met een draadloze Microsoft Skype for Business-oplossing voor unified communications. Zuurbier: ‘Voor een bank, een statische organisatie, is dat een werkbare oplossing. Voor andere bedrijven, zoals ziekenhuizen, transporteurs of rederijen, die in dynamische omgevingen werken, werkt dit minder goed. Die hebben meer maatwerk nodig.’
Cultuurverschillen
ALE wordt geleid door de Chinees Jack Chen. Zuurbier is de enige westerling die direct voor Huaxin werkt en ook de enige niet-Chinees in de raad van commissarissen van ALE. Hij vervult als zodanig een brugfunctie tussen de verschillende culturen en belangen. Hem bevalt het goed; de manier van zakendoen van Chinezen. Ze hebben oog voor het belang van r&d maar zijn wel pragmatisch en actiegericht. ‘Het houdt het midden tussen de Europese aanpak van eerst goed nadenken en dan ontwikkelen en de praktische aanpak van Amerikanen die een plan direct willen uitvoeren. Ze hebben een langetermijnvisie met geld erachter. Daardoor ontstaat er een ‘drive’ in een bedrijf. Dat bevalt me wel.’
Met interesse volgt hij de klucht bij voetbalclub ADO Den Haag, waar de lokale directie dacht de eigenaar – de Chinese zakenman Wang – te kunnen kapittelen. Inspraak en overleg zijn goed mogelijk in een internationaal opererend Chinees concern, benadrukt Zuurbier. ‘Maar de baas bepaalt uiteindelijk. Met een nieuwe baas aan boord kun je sowieso niet alles doen zoals je het vroeger deed. En zeker niet bij een Chinees.’
