UWV ziet weinig in vrijgave broncode profielen-app

Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) wil opheldering over de aangenomen motie van de Tweede Kamer om de applicatie Kandidatenverkenner banenafspraak vrij te geven voor gebruik door gemeenten in arbeidsmarktregio’s. Het UWV vindt de vrijgave van de broncode niet nodig omdat het systeem al door gemeenten kan worden gebruikt. VVD en PvdA, de indieners van de motie, wijzen er op dat dit gebruik tegenvalt en dat vrijgave van de applicatie juist voorkomt dat gemeenten het wiel zelf weer gaan uitvinden.

De online Kandidatenverkenner banenafspraak heeft het UWV laten ontwikkelen voor werkgevers en intermediairs die iemand zoeken uit de doelgroep banenafspraak. In de verkenner staan geanonimiseerde profielen van mensen met beperkingen die onder de banenafspraak vallen. Het gaat dan om mensen die als dusdanig ingeschreven zijn bij het UWV of gemeenten.

De banenafspraak, vastgelegd in de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten (Wet BQA, met boeteclausules als quotum niet wordt gehaald), is een nieuwe aanpak om mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen bij reguliere werkgevers. De werkgevers in het bedrijfsleven hebben zich garant gesteld voor honderdduizend extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking in de periode tot 2026. De overheid neemt 25.000 extra banen voor haar rekening die voor 2024 moeten zijn gerealiseerd.

Het UWV heeft inmiddels ruim 140.000 profielen via de Kandidatenverkenner vrijgegeven; de gemeenten nog slechts een paar honderd. Een door de Tweede Kamer aangenomen motie van de VVD en PvdA moet gemeenten nu aansporen om intensief van deze Kandidatenverkenner gebruik te maken. In de motie is vastgelegd dat UWV de applicatie Kandidatenverkenner vrijgeeft voor gebruik door gemeenten en arbeidsmarktregio’s. Die kunnen, indien gewenst, dan zelf zo’n online werkbemiddelingsapplicatie inrichten.

Separaat is er via een amendement eenmalig 3,5 miljoen euro voor de gemeenten vrijgekomen om de datakwaliteit van hun klantprofielen te verbeteren. Vaak zijn de gegevens over kandidaten met een arbeidsbeperking uit socialedienstsystemen verouderd en onvolledig.

UWV

Het UWV is nogal overvallen door deze gebeurtenissen. ‘Deze motie over de vrijgeving van de Kanidatenverkenner was ons onbekend en roept vraagtekens op. Het lijkt ons niet de bedoeling om de broncode vrij te geven en te delen en ook staatssecretaris Klijnsma heeft het hier niet over gehad. Het systeem is immers al open; de gemeenten kunnen via ons Sonar-systeem, waar ze toegang toe hebben, hun profielen invoeren’, zegt woordvoerder Wessel Agterhof.

Volgens Agterhof is de Kandidatenverkenner juist gebouwd in het kader van de ontschotting tussen UWV en gemeenten en moet de huiver van gemeenten om data te delen ook wegnemen. ’Werkgevers zitten er niet op te wachten dat honderden gemeenten zelf weer software gaan invoeren. Die willen één loket en geen eilandjes. Zij willen met één druk op de knop een overzicht krijgen van beschikbare profielen. De applicatie is bedacht naar aanleiding van klachten van werkgevers dat als zij iemand uit de Wajong of met een beperking zoeken, er geen kandidaten waren bij het UWV en de gemeenten.’

VVD

VVD-Kamerlid Chantal Nijkerken-de Haan stelt dat het vrijgeven van de Kandidatenverkenner moet voorkomen dat gemeenten hun eigen systemen aan het opbouwen zijn; volgens haar een mogelijke reden dat gemeenten met het aantal ingevoerde klantprofielen zo ver achter lopen bij het UWV. ‘Dat zou dubbelop zijn en onhandig. Vandaar onze motie. De verscheidenheid aan loketten heb je feitelijk nu al, omdat arbeidsmarktregio’s niet gebonden zijn om één landelijk loket aan te maken. Dit leidt dus tot verschillende eilandjes. Deze motie maakt het mogelijk dat de systemen van het UWV en de gemeenten in ieder geval allemaal op dezelfde systematiek gebaseerd kunnen zijn.’

Zij merkt verder op dat de motie in lijn is met de eerder aangenomen moties over het per wet verplicht gestelde gebruik van open standaarden en de omgang van open source binnen de rijksoverheid. Hoe de motie nu verder moet worden uitgevoerd en wat de procedure wordt en hoe de kosten worden verdeeld wanneer gemeenten de Kandidatenverkenner willen afnemen, is aan de staatssecretaris, de uitvoeringsorganisatie en de gemeenten, aldus Nijkerken-De Haan.

Wigo4it

De UWV-zegsman meldt dat zijn organisatie zeker vragen gaat stellen over de uitvoering ervan. Hij wijst er op dat de Participatiewet pas in 2015 is ingevoerd. Een nog jonge wet dus, waarbij in de optiek van de uitvoeringsorganisatie voor gemeenten niet zo groot probleem hoeft te zijn om die gegevens voor klantprofielen samen te stellen en via Sonar in te voeren. ‘Het gaat om een relatief nieuwe doelgroep; UWV biedt gemeenten ook de helpende hand om profielen op te stellen.’

Wigo4it, het ict-samenwerkingsverband voor de sociale diensten van de vier grote gemeenten, laat bij mode van woordvoerder Peter Rijken weten zeker te gaan informeren wat deze motie tot gevolgen heeft. ‘Wij bevinden ons namens de G4 in een verkennende fase om te kijken om hoe we klantprofielen kunnen opstellen. Dat doen we in breder verband; wij nemen alle werkzoekenden hierin mee. Wellicht kunnen we de Kandidatenverkenner hierbij gebruiken, mocht de G4 daartoe de opdracht geven.’