De inzet van data-analyse binnen de publieke sector groeit, maar is nog weinig structureel Overheidsorganisaties experimenteren met informatiegestuurd werken, waarbij informatiebronnen worden gecombineerd en geanalyseerd om tot een betere besluitvorming te komen, maar door gebrek aan gekwalificeerd personeel, zoals data scientists, wordt de ontwikkeling geremd. Dat zijn de belangrijkste uitkomsten van onderzoek van KPMG naar informatiegestuurd werken in de publieke sector.
Het adviesbureau bestudeerde in hoeverre overheidsorganisaties informatiegestuurd werken hebben ingevoerd. De onderzoekers: ‘Bij die manier van werken kan de publieke sector trends en patronen identificeren, waardoor de overheid in staat is beter onderbouwde beleidskeuzes te maken, scherper toezicht te houden en de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren.’
Uit het onderzoek blijkt dat 50 procent van de onderzochte organisaties binnen de overheid inmiddels experimenteert met informatiegestuurd werken. 40 procent van de ondervraagden binnen de publieke sector is zich bewust van de mogelijkheden, maar voert deze nog niet uit. ‘Van de organisaties die de weg naar informatiegestuurd werken hebben gevonden, geeft echter slechts 20 procent aan dat dit op structurele basis gebeurt’, aldus KPMG.
Volgens KPMG kunnen door data-analyse geleverde prestaties beter worden geëvalueerd Het benadrukt dat de hoeveelheid beschikbare data de afgelopen jaren exponentieel gestegen is binnen de overheid.
Belastingdienst
Bijna de helft van de onderzochte organisaties geeft aan binnen een tijdsbestek van één tot twee jaar elementen van informatiegestuurd werken te implementeren. Zo moeten bijvoorbeeld strategische doelstellingen gerealiseerd worden.
KPMG’er Paul Dijcks, eindverantwoordelijk voor de activiteiten in de publieke sector, noemt de Belastingdienst als voorbeeld van een overheidsorganisatie die de potentie van kwalitatief goede data-gedreven analyse onderkent en benut.
Volgens hem is de fiscus door informatiegestuurd toezicht en slimme data-analyses eerder in staat om fouten in de aangifte op te sporen. ‘Hiermee kunnen ze op basis van grote hoeveelheden informatie de grootste risico’s per belastingplichtige aangeven. Met diepe data-analyse kunnen meer gevallen en afwijkende patronen bekeken’, aldus Dijcks die toevoegt dat toezicht steeds meer gestuurd wordt door informatie en efficiënter is.
Data scientists
Volgens de analist vormt een gebrek aan gekwalificeerd personeel een obstakel voor informatiegestuurd werken. Ruim 60 procent geeft aan over onvoldoende data scientists te beschikken om informatiegestuurd werken mogelijk te maken. Iets meer dan 10 procent van de onderzochte organisaties geeft aan te beschikken over voldoende data scientists. Bijna 20 procent geeft aan op dit moment geen mensen in huis te hebben om op professionele basis data-analyses te kunnen uitvoeren.
Budget
Ook budget blijkt een probleem. Dijcks: ‘Slechts 30 procent geeft aan over voldoende budget te beschikken om volledig op basis van data en data-analyses te kunnen werken. Om de potentie van alle informatie toch te kunnen benutten zouden deze organisaties op zoek moeten gaan naar samenwerkingsverbanden.’
Als voorbeeld noemt hij een samenwerking tussen rijksinspecties of kleinere uitvoeringsorganisaties met grotere uitvoeringsorganisaties, zoals de Belastingdienst waarbij kennis en ervaring wordt gedeeld.