Koningin Maxima opent 1 december 2016 een nieuwe universitaire opleiding voor data science in Den Bosch. De opleiding komt voort uit een collectief van elf wetenschappelijk organisaties waaronder de TU Eindhoven en de Universiteit van Tilburg. Het samenwerkingsverband opereert onder de naam Responsible Data Science (RDS).
Volgens de initiatiefnemers moet het gebruik van big data transparanter en meer betrouwbaar worden. De wetenschappers bundelen de krachten in een onderzoekscollectief om tot duurzame en eerlijke omgang met die dagelijkse groeiende hoeveelheid digitale gegevens te komen. Volgens de initiatiefnemers is grondig wetenschappelijk onderzoek nodig om nieuwe omgangsvormen af te speken. Ze constateren dat er groeiende misstanden zijn in verband met privacy, interpretatie en misbruik van gegevens.
Hoogleraar Wil van de Aalst van de TU Eindhoven noemt als illustratief voorbeeld voor verkeerd gebruik van data de commotie rond de foutieve peilingen rond de Amerikaanse presidentsverkiezingen. ‘Vrijwel ieder invloedrijk onderzoekersbureau voorspelde Hillary Clinton vooraf als nieuwe president terwijl Donald Trump als winnaar uit de bus kwam. Volgens The New York Times heeft het falen van de zogenaamde ‘number crunchers’ grote gevolgen voor het vertrouwen in en de reputatie van data science en data-mining wereldwijd.’ Van der Aalst zegt dat niet het vakgebied data science, maar de gebrekkige kwaliteit en het foute gebruik van deze data het probleem veroorzaakte. De gegevens waarop de peilingen gebaseerd waren, zijn volgens de Eindhovense professor niet op juiste waarde geschat door een gebrek aan deskundigheid bij onderzoeksbureaus en media die ernaast zaten.
Van der Aalst, die volgens RDS geldt als Europa’s meest invloedrijke informaticus, constateert dat er teveel focus ligt op de techniek en onvoldoende op de deskundigheid van de menselijke factor. ‘Het vakmanschap dat nodig is voor het toepassen van data science technieken wordt onderschat’, zo stelt hij. ‘Er komt meer bij kijken dan een goed algoritme. Ook bij een timmerman gaat het om vakmanschap, niet enkel zijn gereedschap’, stelt hij.
Samenwerking
De initiatiefnemers van RDS pleiten bij de minister van OCW voor financiering van fundamenteel onderzoek naar toekomstvaste data science. Het onderzoek is gericht op de onderwerpen: fairness (eerlijkheid), accuracy (accuratesse), confidentiality (vertrouwelijkheid) en transparency (transparantie). Professor Van der Aalst is trekker van het initiatief.
De knelpunten in de discipline van data science illustreren volgens Van der Aalst ook de noodzaak van onderwijs op maat. De nieuwe academische opleiding JADS (Jheronimus Academy of Data Science) in Nederland is daar een antwoord op. De Jheronimus Academy of Data Science (JADS) is een samenwerkingsverband van de provincie Noord-Brabant, de gemeente ’s-Hertogenbosch, de Technische Universiteit Eindhoven en Tilburg University.
De initiatiefnemers: ‘Wetenschappelijk onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en innovatie komen samen in ’s-Hertogenbosch en dit in samenwerking met het internationale bedrijfsleven in de regio Brabant en daarbuiten.’