Het gebrek aan inzicht in het variërende energieverbruik en de batterijstatus van commerciële elektrische voertuigen leidt ertoe dat deze voertuigen conservatief worden ingepland. Dit zorgt voor inefficiënte planningen en voertuigen worden bovendien niet optimaal gebruikt. Om dit probleem op te lossen is ViriCiti in 2012 opgericht. De Amsterdamse start-up biedt op hun platform realtime inzicht in (onder andere) de batterijstatus en daarmee de af te leggen kilometers.
In Europa en de Verenigde staten rijden vijf miljoen commerciële voertuigen. Daarvan is zo’n 1 procent elektrisch aangedreven. ‘Er is dus nog een hele grote potentiele markt’, vertelt ViriCiti-ceo Freek Dielissen. ‘De batterij van zo’n elektrische voertuig (bus of truck) is nog wel eens een nadeel. Deze wordt namelijk door veel factoren beïnvloed, zoals de temperatuur, het verkeer en intern energieverbruik. Hierdoor weten bestuurders van elektrische voertuigen niet precies hoeveel kilometer het voertuig nog kan rijden. Vaak worden de batterijen onnodig vaak opgeladen en rijden de bestuurders korte routes of keren zij vaak met half volle batterijen terug naar het depot.’
Het Amsterdamse ViriCiti speelt in op dit probleem. Het werd in 2012 opgericht door vier oud-studenten van de University of Berkeley: Alexander Schabert (automotive), Freek Dielissen (werktuigbouwkunde), Simon Rijk (informatica) en Jan-Willen Heinen (ondernemerschap). ‘We begonnen ooit met het idee om zelf elektrische bussen te produceren. Die wilden we leveren in combinatie met een platform waarop informatie over de voertuigen beschikbaar zou zijn. Uiteindelijk hebben we de productiekant laten varen en gemerkt dat onze kennis beter ingezet kon worden om de online data-analyse verder uit te werken. Zo is het ViriCiti-platform ontstaan.’
Realtime voertuiginformatie
De ondernemers begonnen met de ontwikkeling van een r&d-tool voor de eerste klant. De voorwaarde hiervoor was dat het systeem veel en hoog frequente data realtime inzichtelijk moet maken voor de klant. Dielissen: ‘Vanuit hier hebben we het platform verder ontwikkeld voor al onze klanten. We hebben deze zo aangepast dat alle relevante data uit elektrische voertuigen naar onze servers wordt verstuurd en op het platform word weergegeven.’
‘Online worden analyses op de binnenkomende data los gelaten, zodat inzichten en trends kunnen worden toegepast op de operatie van de vlootvoertuigen van de klant’, vervolgt de ceo. ‘Vervolgens wordt er realtime feedback gegeven naar de voertuigen om de energiehouding van het voertuig te managen. Er is dus enerzijds een realtime component om de operatie van de voertuigen slim en efficiënt te coördineren. Anderzijds zal alle data-aggregatie leiden tot transparantie en een vooruitziende blik geven in preventief onderhoud, prestaties, management & rapportage, chauffeursgedrag en laadinfrastructuur.’
Het ViriCiti-platform geeft de exacte batterijstatus en de nog af te leggen kilometers, toont realtime informatie over locatie en status, doet voorspellingen over verbruik, bereik en onderhoud en stuurt de vlootoperator of chauffeur een melding als een probleem zich voordoet. Hierdoor kunnen vervoerders elektrische bussen inzetten op dezelfde manier als dieselbussen. ‘Door het creëren van inzicht in allerlei data van een elektrisch voertuig vergroten we de elektrische inzet, elimineren ‘range anxiety’ en verlagen de totale eigendomskosten.’
Zeventien landen
De start-up startte met vier ondernemers. Inmiddels werkt een team van veertien man aan het product. Tot en met vorig jaar financierde het jonge bedrijf de groei met de winst. ‘Dit jaar hebben we een investering van zeven ton gekregen om onze internationale aanwezigheid te versterken. We zijn nu vertegenwoordigd in zeventien landen en zien dat er een wereldwijde vraag naar ons product is. De helft van alle Amerikaanse en Europese elektrische stadsbussen zijn al aangesloten op ons platform. Dat komt neer op driehonderd bussen. Tegen het einde van volgend jaar willen we dit verdriedubbelen. Daarvoor zijn we onlangs een samenwerkingsverband aangegaan met de Amerikaanse busfabrikant Proterra. Daarnaast willen we meer aandacht aan ons zusterbedrijf in Amerika besteden en deze meer in te richten op sales en aftersales.’
Ondanks de geboekte successen heeft ViriCiti zich moeten aanpassen. Dielissen: ‘Waar het management zich eerst alleen bezighield met het product, werd de focus steeds meer verschoven naar het aansturen van mensen en zijn managementskills heel belangrijk geworden. Bovendien ontwikkelde de markt zich in 2014 niet zo als verwacht. Dat resulteerde in een financieel zwaar jaar, waarbij de oprichters zichzelf een aantal maanden geen salaris konden uitbetalen.’
Uiteindelijk wil ViriCiti een volledig geautomatiseerd systeem ontwikkelen dat zelf problemen detecteert en oplost. ‘Alleen op het moment dat het probleem menselijke input vereist, zal de vlootoperator moeten inspringen.’ De grootste uitdaging ligt in de schaalbaarheid van het platform, meent de ceo. ‘Ons framework moet worden aangepast aan de marktvraag. Het is makkelijk om tien voertuigen te monitoren, honderd voertuigen is ook nog te doen. Worden dit er duizend, dan moet het platform hier eigenlijk vanaf het begin al voor gebouwd zijn. Daarom werken we er hard aan zodat het monitoren van grote aantallen voertuigen geen problemen zal opleveren.’