De hoeveelheid ruwe data die geproduceerd wordt door dna-digitalisatie nam de afgelopen jaren gigantische vormen aan. De Harderwijkse firma Genalice speelt hier op in en heeft software ontwikkeld, op basis van slimme algoritmes en het beter benutten van standaard hardware, die het verwerkingsproces van dna-data tot wel 150 keer versneld. Computable spreekt met chief business officer (cbo) Jos Lunenberg.
De start-up Genalice is in 2011 opgericht door twee compagnons: softwareontwikkelaar Hans Karten en softwareverkoper Bert Reijmerink (ondertussen niet meer werkzaam bij Genalice). Even later sloot Jos Lunenberg zich bij hen aan. Hij heeft een strategische marketingexpertise voor life science producten (geneesmiddelen, diagnostica en medische hulpmiddelen). Karten was veertien jaar werkzaam bij Oracle. Hier werkte hij aan processortechnologie en softwareontwikkeling op het vlak van hoog datavolume en hoge snelheid dataverwerking. Dit leverde hem elf patenten op.
DNA-analyse
De heren bouwden een dna data-analyse-suite om individuele patiëntensamples (monsters) te verwerken. Dit met het doel om dna-afwijkingen bloot te leggen. Die dna-samples levert Illumina aan, een bedrijf dat machines bouwt en dna-samples digitaliseert. De Genalice-software heeft het verwerkingsproces van ruwe dna data naar eigen zeggen tot wel 150 keer versneld. ‘We bieden onze software aan in een all-in-one serversysteem dat lokaal of via de Amazon-cloud is geïnstalleerd. Klanten kunnen de analyse als service afnemen’, vertelt Lunenberg.
De technologie biedt drie voordelen, meent de cbo. ‘Door de versnelling die onze oplossing biedt, hoeven er geen grote datacentra meer gebouwd te worden om dna-data te verwerken. Daarnaast produceren we de resultaten in twintigvoudig kleinere bestanden. Deze combinatie leidt tot een afname in computer- en opslagkosten. Bovendien zijn deze kleinere bestanden makkelijk deelbaar met andere onderzoekscentra en/of klinieken. Iets wat voorheen alleen kon door de data via een harde schijf te versturen. De combinatie van deze drie elementen is disruptief te noemen en heeft een enorme impact op de manier waarop grootschalige dna-analyse wereldwijd gedaan kan. En dat sneller, goedkoper en veiliger.’
Launching Customers
De start-up beschikt over een serie launching customers; naar eigen zeggen nog een bescheiden marktaandeel. De cbo is met name trots op drie klanten. Allereerst UCL in Londen. Dat ziekenhuis selecteerde de Genalice-oplossing om snellere diagnoses te kunnen stellen bij kinderen die geboren worden met een onbekende genetische afwijking. Ook Sidra research hospital in Doha, Qatar, behoort tot het klantenbestand. Dit hospitaal zet de oplossing in om de volledige populatie van de woestijnstaat, in totaal 385.000 personen, genetisch in kaart te brengen en daarmee richting ‘preventative medicine’ te kunnen koersen. Verder maakt Keygene in Wageningen gebruik van Genalice. Dat is volgens Lunenberg één van ‘s werelds meest toonaangevende bedrijven op het gebied van de moleculaire plantenveredeling.
Gekeken naar de concurrentie moet Genalice het afleggen tegen veel producten: van gratis meegeleverde oplossingen bij de machines die de dna-samples digitaliseren, open source freeware tools, tot commerciële oplossingen. ‘Als we kijken wie er verder nog in staat is om organisaties die grootschalig dna-onderzoek doen, te kunnen bedienen dan blijven er maar een drietal partijen wereldwijd over: de Nederlandse firma Bluebee en de Amerikaanse bedrijven Edico Genome en Genonext. Echter is er geen ander bedrijf dat dezelfde snelheid uit generieke hardware haalt en daarbij ook nog eens de bestandsgrootte weet te verkleinen’, stelt de Harderwijker.
Uitbreiding
Op dit moment heeft de start-up zestien medewerkers in dienst. Zo zijn in de afgelopen tijd diverse disciplines aan het team toegevoegd, zoals software testers, GUI-ontwikkelaar en een Bioinformaticus. Daarnaast zijn de afdelingen systeembeheer, project- en verkoopmanagement, financial controlling en marketing-communicatie uitgebreid.
Het team breidt het product stap voor stap uit met meer functionaliteiten. Zo werken ze aan een volledig nieuwe architectuur om dna-data volledig veilig, met privacybescherming, en geautomatiseerd te verwerken. ‘Daarnaast willen we onze technologie laten registreren voor klinische toepassing en daarmee opschuiven naar het terrein van de digitale diagnostiek’, legt Lunenberg uit.
De cbo laat weten dat de oplossing nog zeker vijf jaar mee kan zonder aanpassingen. Dit komt door de marktdominantie van Illumina. Het bedrijf bereidt zijn product wel voor op nieuwe partijen in de markt, die eventueel in de toekomst ook marktaandeel kunnen winnen. ‘Hiermee kunnen we de levensduur van onze oplossingen ook naar de verdere toekomst borgen.’
Tot slot heeft Genalice nieuwe producten aan zijn portfolio toegevoegd. ‘Zo hebben we een oplossing om zogenaamd populatieonderzoek te ondersteunen. Hierbij worden grote groepen patiënten onderzocht. Dit resulteert in een versterking van de diagnose van individuele patiënten en het faciliteert biomarker-onderzoek ten behoeve van de ontwikkeling van doelgerichte medicijnen.’
Financiering grootste uitdaging
De ondernemers zijn intrinsiek gemotiveerd om met hun technologie een belangrijke bijdrage te leveren aan mens en maatschappij. De missie van Genalice luidt dan ook: ‘To save lives and improve the quality of life of patients with complex diseases, such as cancer’. Ceo Hans Karten is daarin ambitieus. Hij wil de dominante speler worden in deze markt. Dit bijvoorbeeld door samenwerkingen aan te gaan en investeerders aan zich te binden. In 2013 stapte vijf grote angel investeerders in het bedrijf, waarna de firma sinds 2014 tevens geniet van ondersteuning van een Europees subsidieprogramma. De start-up is nu bezig met een tweede investeringsronde om nieuwe investeerders aan te trekken. Dat geld is nodig om het productportfolio uit te breiden en te verbeteren.
Toch is het vinden van financiering een grote uitdaging voor de onderneming: ‘In Europa zijn we voor de traditionele life science investeerders een vreemde eend in de bijt. Ict-investeerders vinden ons een bedrijf met prachtige algoritmes, maar menen dat het product zich in een heel lastige en sterk gereguleerde markt bevindt. In de Verenigde Staten zijn wel zogenaamde healthtech of digital healthcare investeerders actief. Die hebben veelal als nadeel dat we ons bedrijf daar naartoe moeten verhuizen.’ En dat is nou precies wat de Harderwijkers niet zien zitten.