‘Innovatie zit onvoldoende in DNA politie’

Politiecommissaris Inge Philips-Bryan stapt in sepember 2016 over van de politie naar Deloitte. Daar gaat ze aan de slag als director cyber security. Hoewel de politie de aanpak van ict-criminaliteit verbetert, verwacht ze bij Deloitte een stevigere vuist te kunnen maken tegen cybercriminelen. 'Veiligheid op internet wordt gebouwd door bedrijven, niet door de overheid.'

‘Politiek en publiek bestuur kunnen de essentie van webdreigingen en de opkomst van ict onvoldoende doorgronden. Het zijn vaak mensen van een andere generatie. Die bestuurders zijn niet meegegaan met de ontwikkelingen op het vlak van ict. Ik zie dat als een structureel probleem binnen de overheid en daar heeft dus ook de politie last van.’

Inge Philips-Bryan (47) verlaat per september 2016 de politie voor een baan als director cyber security bij Deloitte. Hoewel ze kritisch is over de manier waarop ict verankerd is in de politie-organisatie, is ze vol lof over de wijze waarop de politie cybercriminelen achter de tralies probeert te krijgen. Zoals het Team High Tech Crime, de speciale eenheid die gericht is op grote cybercrime zaken. Philips: ‘Dit zijn echt specialisten en ik ben er trots op wat zij bereiken.’ Het team haalde onder meer het nieuws met het oprollen van internationale kinderporno-netwerken en vatte criminelen achter grootschalige webaanvallen in de kraag. ‘Helaas pakken we hier alleen het topsegment van de cybercriminelen aan. Met meer aandacht voor ict kan de politie vanaf de basis zijn digitale opsporing verbeteren’, aldus Philips.

Ze stelt dat ook binnen de politie de blik op ict moet veranderen. Philips: ‘Bij veel Nederlandse organisaties wordt ict op directieniveau nog benaderd als een apart specialisme waar je externen mee belast. Binnen de politie wordt ict binnen de organisatie uitgevoerd, maar nog wel als aparte discipline gezien. Het zou mooi zijn om ict-kennis breder in de organisatie te verspreiden.’ Toch is inhuur volgens de commissaris in sommige gevallen geoorloofd. ‘In de uitvoering wordt soms uitbesteed als het gaat om heel specifieke expertise gaat die binnen de politie-organisatie niet voorhanden is. Maar er moet bij de politie altijd heel kritisch worden omgegaan met externe inhuur, vanwege de druk op het budget.’

In de afgelopen jaren is er volgens haar hard gewerkt aan het op orde brengen van de basis. ‘Om de sprong naar echt innoveren te kunnen maken zijn forse investeringen nodig.’ Ze heeft vertrouwen in de aanpak van de nieuwe korpschef Erik Akerboom die in maart 2016 is gestart en volgens haar de noodzaak van innovatie en ict goed begrijpt.

‘Onvoldoende besef ICT-verschuiving’

Philips uitte eerder openlijk kritiek op plannen van de Tweede kamer om miljoenen te bezuinigen op politie-ict. Volgens haar is onvoldoende duidelijk waar prioriteiten liggen. ‘We krijgen constant te horen dat we meer moeten doen met minder middelen. Dan kun je niet gaan bezuinigen op ict.’ Ze stelt dat politiek en publiek bestuur onvoldoende beseffen dat er een verschuiving optreedt waarbij ict en de bestrijding van cybercrime steeds belangrijker worden. Ook vindt ze dat ict en innovatie onvoldoende in het dna van de politie zit. ‘Er is in de opsporing van strafbare feiten vrijwel altijd een digitaal spoor te vinden. Maar dan moet je wel de middelen hebben om die te kunnen opsporen.’ Volgens Philips loopt de politie nog te vaak achter de feiten aan.

Eerder kwam uit een kritisch rapport Handelen naar waarheid naar voren dat de politie kampt met verouderde ict, onvoldoende kennis van big-data-analyse en jonge rechercheurs die met hun eigen iPhone werken uit frustratie over de diensttelefoon, maar Philips is niet degene die aan de vooravond van haar vertrek een zwartgallig beeld van de politie wil scheppen.

‘Ik kijk vooral naar de punten waar de organisatie zich heeft verbeterd: De opsporingsondersteuning is in de laatste jaren in rap tempo gedigitaliseerd. Er zijn successen geboekt met slim gebruik van data en op forensisch gebied staat de politie sterk. Plannen om burgerparticipatie in cyberspace te bevorderen, zien er ook goed uit.’

Overstap naar Deloitte

Philips zegt de politie-organisatie niet uit protest te verlaten, maar ziet de overstap naar Deloitte als een nieuwe kans om cybercriminaliteit sterker de kop in te drukken. ‘Ik heb zes jaar bij de politie gewerkt en daarvoor bij de AIVD. Die functies waren vooral gericht op repressie. In mijn functie als director cyber security bij Deloitte kan ik me meer vanuit preventie met cybersecurity bezighouden. Ik wil de kraan dicht kunnen draaien, terwijl ik nu alleen maar aan het dweilen ben’, aldus Philips.

Ze vindt dat veiligheid op het gebied van internet wordt gebouwd door bedrijven en niet door de overheid. ‘Die zitten nog vooral in de fysieke wereld. De overheid trekt zich bovendien deels terug en er zijn al veel contacten met bedrijven. Ik wil vanuit mijn motivatie om aan veiligheid te werken nu vanuit die andere rol aan de slag. Mijn doel bij Deloitte is om de veertig grootste Nederlandse bedrijven beter weerbaar te maken tegen webdreigingen.’

Externen

Ze verwacht vanuit haar nieuwe functie ook nauwe banden te onderhouden met de politie. ‘Ik was in mijn rol bij de politie al bezig om een overleggroep in het leven te roepen om te kijken hoe we beter met elkaar samen kunnen werken en mensen uit kunnen wisselen. Als inhuur wordt ingezet als strategische keuze, dan kan het heel waardevol zijn voor de organisatie. Voor hele specifieke vraagstukken moeten externe specialisten kunnen worden ingeschakeld. Maar in de basis zou de politie het werk zonder externen aan moeten kunnen.’

Ze gaat zich bij Deloitte in eerste instantie richten op cyber security voor bedrijven. ‘Maar als overheden een hulpvraag hebben, of als de politie aanklopt, ga ik hen zeker helpen. Ik ben loyaal aan veiligheid en de politietaak. Dat staat los van een bepaalde organisatie.’ Over haar vertrek bij de politie zegt ze: ‘Ik zie om mij heen veel mensen die deze stap niet durven of kunnen maken. Ik respecteer hun keuze, maar het is niet de mijne.’