De reorganisatie bij de politie, kamervragen over investeringen bij uitvoeringsinstanties, vele centralisaties en het versneld digitaliseren van de Belastingdienst. Sla de krant maar open en u ziet dagelijks nieuws over veranderingen binnen de overheid. Meer doen met minder geld, daar draait het om.
Commerciële organisaties moeten tegenwoordig grensverleggende stappen maken richting digitalisering en afzetmarkt om te overleven in de digitale economie. Bij de overheid is dit nog veel complexer. Ook de overheid wordt gevraagd om zich snel aan te passen en relevant te blijven in onze veranderende maatschappij. Transformeren is dan noodzaak geworden vanuit elk denkbaar perspectief.
Bij overheidsinstellingen is het erg belangrijk dat de bedrijfsvoering op orde is. Overheidsdienstverlening is namelijk gebaseerd op een maatschappelijke taakstelling met 100 procent kwaliteitsverwachting. Veranderingen bij de overheid zijn in die context lastig door te voeren, omdat politiek beleid voor een aantal jaren is bepaald en wordt ondersteund door allerlei meerjarige bestemmingsplannen. Bestaand beleid zal nu moeten transformeren naar toekomstige bedrijfsvoering, inclusief it. Dit moet ambtelijk worden georganiseerd met aanvullende marktwerking.
Om deze uitdagingen het hoofd te bieden en om veranderingen mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat de onderliggende bedrijfsvoering flexibel wordt gemaakt. Alleen met een goede basis is veranderend beleid mogelijk. Dit betekent ook dat de onderliggende it flexibel zal moeten worden ingericht. De bestaande it-legacy of beheerorganisatie is dan ook een vast onderdeel van elke verandering. Maar waar begin je, wie bepaalt waar je begint en waar je naartoe wil gaan om welke toekomstige bedrijfsvoeringprocessen te ondersteunen?
Menig cio en coo dient de bestuurder te adviseren over modernisering van it en noodzakelijke veranderingen en investeringen hierin. Het is van het grootste belang dat er geen, onbedoeld, verkeerde keuzes worden gemaakt, als het gaat om digitale transformatie en integratie. Het inrichten van een organisatiebreed transformatieplatform is noodzakelijk om systematisch veranderingen te kunnen plannen om de maatschappelijke taak beter te kunnen blijven uitvoeren, zodat rechtmatige investeringen in lijn zijn met de strategie en impact, risico’s en gevolgen daarbij helder zijn.
De basis van iedere verandering blijft immers dat er juiste stuurinformatie moet zijn om een gewogen besluit erover te kunnen nemen. Politieke relevantie duurt gemiddeld vier jaar, maar ambtelijke relevantie is perceptie van de politiek en maatschappij over langere tijd. Een flinke uitdaging dus voor de komende decennia, want de overheid dient voor ons land altijd relevant te blijven.
Jurgen Adam, business executive overheid bij Software AG
Dit artikel is ook verschenen in Computable Magazine, jaargang 49, nummer 4, april 2016.
Waarom wil een overheid altijd meer doen en niet minder? Het doel van automatisering is toch dat je minder mensen nodig hebt om hetzelfde werk te kunnen doen?
@Johan Duinkerken
Een andere optie is gewoon minder werk doen.