Woensdag 30 maart 2016 is in het Moscone Center in San Fransisco Microsoft Build 2016 van start gegaan. Deze jaarlijkse conferentie, die tot en met 1 april duurt, is gericht op software-developers en is vaak een moment waarop Microsoft belangrijke nieuwe technologieën aankondigt. Reden genoeg voor mij om daar namens mijn werkgever acte de presence te geven. Build richt zich op de basistechnologie, zoals Windows, Azure en de Hololens, maar de openingsdag viel mij licht tegen.
Het welkomstwoord wordt gedaan door Satya Nadella zelf. De ceo van Microsoft krijgt een flink applaus, we zijn erg benieuwd of hij nieuws voor ons in petto heeft. Hij begint vanuit het perspectief van de rol van technologie in ons leven: is dat een positieve of negatieve? Neemt het onze rol over, ontneemt het onze privacy? Microsoft wil staan voor een positieve rol van technologie: het mogelijk maken dat mensen er productiever en creatiever door worden.
Morgen zal het onderwerp Azure en Office 365 zijn. Vandaag gaat het vooral over Windows. Volgende presentator is dan ook het hoofd van Windows Unit: Terry Meyerson.
Hij kondigt aan dat er deze zomer een refresh van Windows 10 zal komen, gratis voor alle Windows 10 gebruikers, met heel veel nieuwe features. Belangrijke focus daarbij is het gebruik van de pen. Het gebruik van de pen op Windows tablets is momenteel beperkt: gebruikers weten niet goed hoe ze het moeten gebruiken. Daarom zal er op verschillende plaatsen in de Windows-gebruikersinterface hulp komen voor gebruik met de pen, om het meer discoverable te maken. Er komt ook een speciale categorie in de App Store voor pen-enabled apps.
Thuis voor Developers
Meyerson benadrukt dat hij wil dat Windows het ‘thuis’ moet zijn voor developers. Niet alleen Windows-developers, maar alle developers: ook web-, Android- en Apple-development. Het is geen geheim dat heel veel developers tegenwoordig op Apple-hardware werken, met OS X. Veel ontwikkeltools (zoals Node en npm) zijn buiten het Windows-ecosysteem ontstaan en werken ten gevolge daarvan beroerd op Windows.
Om dat te veranderen komt een onthulling: Microsoft heeft een nieuw Windows subsysteem ontwikkeld en daarbovenop samen met Canonical een aantal Linux tools geporteerd. De meest zichtbare: de Bash shell komt naar Windows! Als bewijs van de mogelijkheden wordt een demo gegeven van een applicatie gemaakt in Ruby die native WinRT api’s aanroept.
Desktop App Converter
Vervolgens wordt een ander issue aangesneden: het aanbod van applicaties in de Windows Store. Het plan van Microsoft lijkt te zijn om het enorme aanbod van ‘oude’ Windows-applicaties naar de moderne wereld te brengen. Microsoft introduceert de Desktop App Converter: deze brengt klassieke Windows-apps naar de Windows Store. Het is mogelijk om oude installers te upgraden: Installshield en WIX kunnen nu ook direct appx packages genereren voor de Windows Store. Klassieke Windows-applicaties kunnen ook moderne toevoegingen krijgen, zoals Tiles en notificaties, die in een los project kan worden toegevoegd op de bestaande toepassingen.
Terry Meyerson kondigt Phil Spencer aan en het onderwerp komt op Gaming. In een video van Apex, maker van Forza, wordt aangekondigd dat zij voortaan al hun games zullen uitbrengen op Xbox One én Windows 10. Een volgende onthulling: het wordt nu mogelijk zelf apps te ontwikkelen voor Xbox! Dat heeft lang geduurd, dit werd al twee jaar geleden verwacht. Maar nu wordt het dan eindelijk mogelijk: er komt binnenkort een setting om een Xbox in Developer Mode te zetten, waarna het mogelijk wordt om apps te side-loaden en debuggen. Alle controls voor Windows 10 Universal apps zijn geschikt gemaakt voor gebruik met een game controller. Het proces van een Xbox configureren en apps installeren lijkt erg toegankelijk.
Hololens en bots
De volgende presentator is Alex Kippman, bedenker van de Hololens. Hij heeft vele jaren aan dit project gewerkt, en vandaag zullen dan de eerste Hololens devices beschikbaar zijn voor ontwikkelaars en partners. Een team bij Microsoft heeft de afgelopen zes weken gebouwd aan een demo app: Galaxy Explorer. Deze toepassing bevat alle elementen van een complete Hololens app, zoals 3D visualisatie, interactie, animatie en geluid. De broncode is beschikbaar op Github, zodat ontwikkelaars hier code van kunnen overnemen in hun eigen apps.
Hierna volgt nog een verrassing: Microsoft brengt een nieuw framework uit voor het ontwikkelen van Bots. Dat lijkt misschien triviaal, maar is het niet. Microsoft heeft net als anderen geconcludeerd dat natuurlijke taal en chat belangrijk zijn voor mobiele apps, en dat er behoefte bestaat aan een goed technisch framework voor het interpreteren van natuurlijke taal. Natuurlijk heeft Microsoft veel ervaring op het gebied van spraakherkenning: ik zie in de Bot SDK-elementen terug van de vroegere speech SDK: het ontwikkelen van een Grammar met synoniemen, verschillende structuren et cetera. Deze versie werkt natuurlijk mooier en heeft nieuwe elementen zoals Machine Learning: het systeem kan zinnen die het niet begrijpt escaleren naar een fysiek persoon, die de grammatica kan uitbreiden zodat de volgende keer de instructie wel begrepen wordt.
De Keynote wordt afgesloten met een video over een blinde programmeur bij Microsoft. Deze medewerker neemt ons in een video mee in zijn wereld. Hij heeft gewerkt aan een toepassing die Machine Learning en beeld-classificatie toepast om de visuele omgeving om te zetten in gesproken woorden. Het systeem spreekt uit dat een skateboarder voor hem een truc uitvoert, en een meisje een oranje frisbee gooit. Dat zijn gesprekspartner een twintigjarige vrouw is, en lacht. Erg sprekend en een indrukwekkende toepassing van de nieuwe Machine Learning-systemen die Microsoft vandaag beschikbaar stelt. Met dit feel-good item, waarin de zegeningen van technologie tot uiting komen, wordt de eerste keynote afgesloten met een daverend applaus.
Mijn indrukken
Ik moet zeggen dat ik een beetje teleurgesteld ben in de eerste keynote. De enige positieve verassing was het nieuwe Unix subsysteem. Dat is een slimme zet, het geeft aan dat Microsoft echt probeert developers terug te winnen op het Windows-platform. De crossplatform aanpak van Microsoft is populair bij de developer doelgroep en een goed Linux verhaal is een essentieel element. Als Microsoft doorgaat op de ingeslagen weg van openheid richting alle andere platforms zou dit kunnen gaan lukken.
Windows Apps op Xbox, en Xbox als platform voor apps op het tv-scherm is geen verrassende aankondiging. Ik ben wel erg benieuwd wat voor toepassingen dit zal opleveren. In potentie wordt het mogelijk tv-uitzendingen te verrijken met een app, maar de uitdaging blijft het beperkte aantal gebruikers van XBox. Het blijft primair een gaming systeem.
Wat ik echt miste was een strategie voor Windows Phone. Het is overduidelijk dat Windows Phone bij ongewijzigde strategie een kansloos platform blijft. Het product zelf is niet het probleem: Windows Phone is een fantastisch OS. Het probleem is de Windows App Store: deze heeft een nauwelijks inhaalbare achterstand op het gebied van mobiele apps ten opzichte van iOS en Android. Het toevoegen van klassieke desktop apps zoals aangekondigd zal aan deze situatie niets veranderen: wat nodig is, is een mogelijkheid om alle Apps van één van de twee marktleiders naar Windows Phone te brengen. Bij de vorige Build werden daartoe twee verschillende bridge-technologieën gepresenteerd: voor Android en iOS apps. Vandaag geen woord over beide technologieën. Misschien dat men op dag 2 (donderdag 31 maart) aandacht besteedt aan Windows Phone? Ik hoop het!
Dank voor dit artikel. Een aantal opmerkingen:
1) Microsoft gaat open source. Dit alleen is al een 180 graden koerswijziging die onder Nadella is ingezet en geeft goed aan dat Microsoft in de richting van (nieuwe) gebruikers gaat (Android, iOS, Linux) en minder prioriteit geeft aan het lokken van gebruikers naar haar eigen platformen. Het feit dat (de core van) MS SQL server geport wordt naar Linux is hier een ander voorbeeld van: een strategische zet omdat inmiddels 25% van VMs onder Azure op Linux draait.
2) De Android bridge is bewust gekilled omdat het te goed werkte (!) Verklaring: Microsoft wil dat developers Universal Apps ontwikkelen die werken op Android, iOS en Windows Phone in verschillende form factors. De Android bridge voldeed hier uiteindelijk niet aan en was daarmee in strijd met bovenstaande strategie. Microsoft’s recente acquisite van Xamarin wijst er tevens op dat Microsoft de kant op wil van eenmaal ontwikkelen, universeel deployen. Of dat nu op Windows hardware (met name Windows Phone) is, is steeds minder relevant.
3) Je opmerking dat je een strategie mist over Windows Phone is in het licht van bovenstaande zodoende niet toevallig. Windows Phone ondersteuning en ontwikkeling blijft doorgaan, maar het is niet het platform waar Microsoft alles op inzet. Nu al komen update voor Microsoft Office eerder uit op iOS en Android, en daarna pas op Windows Phone. Zoals boven aangegeven: Microsoft biedt haar software aan daar waar de gebruikers zijn. Als dat op Apple en Android platformen is, so be it. Een slimme zet. Microsoft was en is in eerste plaats een softwarebedrijf.