Joop Groen, de voormalige interim-programmadirecteur van een groot mislukt ict-project bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB), dient toch geen klacht in tegen tv-programma Zembla. Groen wil na ampele overwegingen de zaak laten rusten.
Groen vond dat de Zembla-uitzending ‘De Spaghetticode’ van 2 september 2015 over een mislukt ict-project van de SVB en Capgemini suggestieve aantijgingen bevat en feitelijk onjuist is. Hij beriep zich daarbij op forensisch onderzoek door bureau Integis. Daarin wordt gesteld dat er geen sprake is geweest van belangenverstrengeling rondom een groot ict-project dat door Capgemini is uitgevoerd. De uitkomsten van het Integis-onderzoek werden op 22 december 2015 door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gepubliceerd.
Voor Groen was het resultaat van het forensisch onderzoek aanleiding bij Zembla rectificatie te eisen. Hij wilde eerst een klacht indienen bij de Raad voor de Journalistiek; mocht dat geen rectificatie opleveren, dan overwoog hij naar de rechter te stappen.
Laten rusten
De bewuste uitzending van Zembla was begin september 2015. Volgens de regels van de Raad van de Journalistiek dient een partij, die zich onheus bejegend voelt door een media-uiting, binnen een half jaar na een publicatie of een uitzending een klacht in te dienen. Die termijn is voor de Zembla-uitzending inmiddels verstreken. De raad wil echter geen antwoord geven op de vraag of Groen een klacht heeft ingediend. Navraag bij Zembla leert echter dat dit niet is gebeurd. ‘Wij hebben eerder een gesprek met hem gehad. Hij heeft ons nu laten weten de zaak te willen laten rusten’, zegt Sander Rietveld, onderzoeksjournalist van Zembla.
Seger Pijnenburg, de woordvoerder van Groen, laat weten: ‘Er heeft een stevig gesprek plaatsgevonden met Zembla. Samen met de brief van de staatssecretaris aan de Tweede Kamer van december 2015 – die hem volledig vrijpleit van alle aantijgingen – is wat hem betreft deze kwestie uit de wereld.’
Sander Rietveld: ‘In dat gesprek hebben we duidelijk gemaakt dat we grondig onderzoek hebben gedaan en dat alles op stevig bewijs is gebaseerd. Blijkbaar is dat tot Groen doorgedrongen. Eerder trok hij met zijn beschuldigingen aan ons adres een grote broek aan, maar daar is niets meer van over.’
Schijn van belangenverstrengeling
In de desbetreffende uitzending van Zembla bleek dat de Sociale Verzekeringsbank bij de ontwikkeling van een nieuw computersysteem (het zogeheten Multiregelingensysteem) voor de uitbetaling van de kinderbijslag en aow extreme risico’s met gemeenschapsgeld had genomen. Daarbij werd interne kritiek geweerd en leed het management aan een ‘tunnelvisie’. Leverancier Capgemini liet in India krakkemikkige software bouwen en kreeg daarvoor gewoon betaald zonder dat de SVB de code had bekeken. Zembla liet zien dat de verantwoordelijke projectmanager bij SVB een ingehuurde zzp’er was die door het automatiseringsbedrijf werd betaald. Dat bleek Groen te zijn (in de uitzending aangeduid als SVB-manager G.).
Zembla concludeerde dat hoewel deze constructie niet strafbaar is, er volgens oud-SVB’ers en it-experts vraagtekens kunnen worden gezet over de onafhankelijkheid van de manager. Het tv-programma sprak overigens ook met Groen die als verklaring liet optekenen: ‘Ik snap dat de schijn van belangenverstrengeling kan ontstaan, maar ik heb schriftelijk vastgelegd dat ik geen sturing van Capgemini zou accepteren’.
Zwartgelakt
Zembla ontdekte ook dat de facturen van Groen werden gecontroleerd door onder meer SVB-ambtenaar Ron Roozeboom die naast zijn werk voor de SVB tegelijkertijd zakenpartner van hem bleek te zijn. Ze hebben samen het bedrijf Tranzzition, gespecialiseerd in ict-projecten.
Uit het door staatssecretaris Jette Klijnsma van het ministerie van SZW ingestelde forensisch onderzoek van Integis zou blijken dat er geen sprake was van belangenverstrengeling tussen de door de SVB ingehuurde externe programmadirecteur Joop Groen, de SVB programmadirecteur Ron Roozeboom en de leverancier van het systeem Capgemini, aldus SVB in een persbericht.
Groen zou op verzoek van de SVB zijn ingehuurd, waarbij de facturen deels via hoofdaannemer Capgemini liepen en deels ook via andere partijen, zoals ict-broker HeadFirst. Integis stelt in het op vele plekken zwartgelakte en daardoor tamelijk onleesbare onderzoek dat het geen dubieuze geldstromen heeft ontdekt tussen de betrokken partijen. Over de laakbaarheid van de gekozen constructie doet het bureau echter geen uitspraken, zoals it-expert René Veldwijk al in Computable constateerde.
De raad voor de journalistiek is een tandeloos instituut. Wat ze daar besluiten heeft in de echte wereld geen enkele betekenis. Waarschijnlijk heeft Groen daarom besloten dat een klacht indienen geen zin heeft.
Het was dus een storm in een glas water. Seger Pijnenburg zegt dat het rapport van Integis Joop G. “volledig vrijpleit van alle aantijgingen”. Dat mag hij ons uitleggen. Volgens mij krijgt G. niet meer dan het vanzelfsprekende voordeel van de twijfel m.b.t. de declaraties. Hij is immers niet schuldig bevonden bij dit beperkte onderzoek. Daarbij heeft G. wel zelf voor eerdere twijfel gezorgd door van een bedenkelijke declaratieconstructie gebruik te maken.
En dat speelt G. en zijn partner Ron R, blijkbaar nog steeds parten, want hun Tranzzition website is nog steeds uit de lucht.
De rol van G. bij het mislukken van MRS-project is trouwens veel interessanter. Waren G. en R. het geld waard? Integis is niet gevraagd om dit soort vragen te beantwoorden, simpelweg om een heel stel PvdA bobo’s te sparen.
It was all bark and no bite?
En is de reputatieschade van Joop Groen nu ongedaan gemaakt? of verergerd?
mooi, nu ff laten rusten en over 30 jaar in “andere tijden” de boel weer oprakelen 😉