De razendsnelle opmars van cloud, een explosie van apparaten die zijn verbonden met het internet, wearable tech – het technologielandschap staat al jaren verre van stil. Het gebruik van bedrijfssoftware verandert en softwareleveranciers stappen massaal over op nieuwe businessmodellen. Dit heeft grote gevolgen voor het onderhouden van de bijbehorende softwarelicenties, maar dit blijft vaak onderbelicht.
Onterecht, want de financiële gevolgen van niet compliant zijn aan softwarelicenties zijn enorm. Maar wat zijn precies de effecten van cloud computing op softwarelicenties?
Subscriptiemodellen
Veel bedrijven maken de overstap naar cloud-gebaseerde subscriptiemodellen of hebben die overstap al gemaakt. De wereldwijde uitgaven aan deze modellen nemen in 2016 met 21 procent tot in totaal 130 miljard euro toe, voorspelt IDC. Het grootste gedeelte van de inkomsten van fabrikanten van connected devices komt dan ook uit deze subscriptiemodellen.
Logisch, want de voordelen voor bedrijven (de gebruikers van deze subscriptiemodellen) zijn evident: het efficiënt inkopen van software is makkelijker en er is meer overzicht, want je betaalt voor gebruik in plaats van voor onderhoud aan hardware en bedrijfsapplicaties. Betekent deze stap naar de cloud dan ook dat alle zorgen op het gebied van softwarelicensering voorbij zijn? Helaas is het niet zo simpel.
Complexiteit neemt toe
Natuurlijk, een beweging naar cloud of SaaS betekent een vermindering in hardware-infrastructuren en personeelskosten om bedrijfsapplicaties vlekkeloos te laten draaien. In plaats daarvan gaan betalen naar gebruik klinkt economisch, lean en efficiënt. Het impliceert alleen wel dat het vaststellen van gebruik een gegeven is. En juist op dit vlak zit de crux bij de SaaS-subscriptiemodellen.
Een probleem bij veel bedrijven is namelijk het vaststellen van apparaten die gebruik maken van een virtuele werkomgeving. Hoewel de cloud meer flexibiliteit brengt om in te werken, limiteert het ook de zichtbaarheid van apparaten en toepassingen die er gebruik van maken. En dat kan discussie opleveren over of er wel aan de softwarelicentie wordt gehouden. Een voorbeeld: een flexwerkende werknemer werkt een dagje vanuit huis. Hij logt in op zijn virtuele werkomgeving, maar met zijn privé-apparaat. Valt dit binnen de licentie? Wordt ieder extra apparaat door de softwareleverancier gezien als extra gebruiker? Zit er een limiet aan het aantal apparaten dat een werknemer mag gebruiken om mee in te loggen?
Groeiende behoefte aan monitoring
Naast een gebrek aan zichtbaarheid, zorgt de toename van verschillende subscriptiemodellen ook tot een toename in het aantal te managen softwarelicenties. Cloud zorgt er dus niet voor dat het licentielandschap minder complex wordt, integendeel. Daar komt bij dat het aantal audits de afgelopen jaren flink is toegenomen. De BSA en de grote softwarepartijen als Microsoft, Oracle en IBM, voeren ook andere softwareleveranciers steeds vaker audits uit, in samenwerking met de vier grote accountancykantoren. Als uit deze controle blijkt dat de softwarelicensering onvoldoende is, kunnen de claims oplopen tot honderden miljoenen.
Steeds meer bedrijven voelen dan ook de drang om in 2016 echt werk te maken van softwaregebruik en licentiebeheer. Een goede ontwikkeling, want door het gebruik continu te monitoren en te optimaliseren, wordt de kans op een claim aanzienlijk verkleind. Bovendien heb je op die manier het initiatief in eigen hand en loop je niet steeds achter de feiten (en de audits) aan. De intrede van cloud brengt meer complexiteit in de it-landschappen van bedrijven, dus een goed overzicht van de softwarelicensering is in 2016 belangrijker dan ooit. Misschien biedt het webinar ‘Envision 2016’ uitkomst.
Inderdaad klopt het wat de auteur schrijft. Je licentiemodel moet overeenkomen met het businessmodel. Dit gebeurt beide aan de kant van de leverancier. De klant heeft hier doorgaans minder invloed op.
Ik ben ook benieuwd hoe cloud eventueel invloed heeft op het gebruik van open source. Omdat bij open source de licenties juist doorgaans meer toelaten en dus juist overzicht bieden voor de klant.