Softwarebedrijf HAI levert een op SAP Netweaver gebaseerde oplossing waarmee producenten hun fabrieksdata en kwaliteitscontroles kunnen registreren, rapporteren en analyseren. Deze HAI QPM-software voorziet in een leemte; pakketten voor enterprise resource planning (erp) en industriële software schieten hierin tekort. De laatste jaren begint de markt eindelijk los te komen voor de cloudsoftware van de leverancier uit Zwijndrecht. Samen met strategisch partner ATS uit Haarlem worden steeds meer internationale klanten binnengehaald, ook niet-SAP-gebruikers.
Klanten zijn onder andere Sonneveld Bakkerijgrondstoffen, Heinz en Pepsico, maar ook niet-SAP-gebruikers als Yakult en de nieuwe kaasfabriek van A-ware in Heerenveen. De Noorse papierfabrikant Elopak gebruikt de software in zijn fabrieken in Nederland, Duitsland, Denemarken en Oekraïne en heeft recent besloten de oplossing verder uit te rollen naar Rusland en Canada. ‘Het toevoegen van een vestiging is met wat aanpassingen snel geregeld. En we doen vrijwel alles op afstand. Vroeger moesten we naar de klant, maar dat hoeft met onze SaaS-oplossing niet meer’, zegt algemeen directeur Peter de Haer.
Fabrieksomgeving
De ‘quality performance management’ (qpm)-software van HAI monitort productieprocessen en verzamelt voortdurend procesgegevens als druk, temperatuur én ‘flow’. Deze informatie wordt gekoppeld aan de productkwaliteitscontroles die in een fabriek worden uitgevoerd. Ook kwaliteitsmetingen op grondstoffen en eindproduct (soms afkomstig uit LIMS of SAP QM) worden in HAI QPM verzameld.
Daar waar de kwaliteits- en procescontroles nog vaak handmatig worden ingevoerd, haalt de software de data uit de fabrieksbesturing, in-line meetapparatuur en weegschalen automatisch op met plc-koppelingen of databasekoppelingen. De HAI-software bevat ook business intelligence en er kunnen daardoor op de fabrieksvloer ‘on the fly’ analyses en rapportages worden gemaakt. De Haer gebruikt graag de term ‘smart factory software’. ‘De kracht van ons product is dat het toegankelijk is en eenvoudig in gebruik. Dat moet ook wel, omdat de software in een operationele fabrieksomgeving wordt gebruikt.’
Dashboard
Overleg met de eindgebruiker tijdens de configuratie van de software is essentieel want die weet hoe de (productie)processen lopen en welke variabelen van belang zijn. Een fabrikant van probiotioca, zoals de Japanse zuivelfabrikant Yakult, wil bijvoorbeeld zoveel mogelijk bepaalde bacteriën meten, terwijl bij een ontbijtgraanfabrikant als Quaker de grootte van het granulaat belangrijk is. Juist dit soort belangrijke informatie komt meestal niet uit het erp-systeem maar uit industriële systemen als mes (manufacturing execution systems) en scada (supervisory control and data acquisition), zoals Wonderware van Schneider Electric en toepassingen van Siemens.
Het dashboard in de software geeft middels verschillende kleuren aan waar er problemen liggen, met trending grafieken en overzichten hoe de meetwaarden zijn verdeeld, weergegeven in een Gauss-kromme. Zo kunnen klanten bepalen waar mogelijkheden liggen om kosten te besparen, de output te verhogen of de kwaliteit te verbeteren. Gegevens kunnen worden geëxporteerd, naar Excel maar ook naar andere toepassingen, zoals erp- en mes, met behulp van webservices. De Haer: ‘Wij zijn voortdurend bezig te kijken naar nieuwe technologie en of we die moeten inzetten. We denken na of we onze software moeten gereedmaken voor SAP Hana. En we zijn onder andere bezig met analyserapportages die zijn ontwikkeld in html5 en sapui5 om het gebruik van mobiele apparatuur te ondersteunen. Een van de voordelen van een groot concern als SAP is dat daar een grote afdeling is die met die gebruikersinterfaces bezig is. Dat ziet er gelikt uit.’
Opnieuw bouwen
Voor de ontwikkeling van de software werkt HAI samen met een in SAP Netweaver gespecialiseerde softwareontwikkelaar uit Polen. In 2008 kwam het product op de markt. Een van de eerste klanten, Yakult, vroeg al snel om een versie in de cloud, vertelt De Haer. ‘Terwijl Yakult niet eens een SAP-klant was maar een erp-systeem van Exact gebruikte. Het leuke van een cloudoplossing is dat het altijd past in de onderliggende architectuur: wij koppelen naar elke erp- of mes-omgeving. Je geeft de gebruiker een url en een wachtwoord en ze kunnen in de cloud onze software gaan gebruiken. Belangrijke voorwaarde is dat de HAI QPM-software multitenant is. Wij gebruiken in de cloud één versie van de software waarbij voor klanten elk een aparte dataset wordt aangemaakt. Zij delen dus wel de software, maar geen data.’
Yakult gebruikt HAI QPM bij de kwaliteitsafdeling die maandelijks moet rapporteren aan het hoofdkantoor in Japan. In de oude situatie moesten de gegevens uit allerlei formulieren komen en handmatig worden ingevoerd in een Excel-sheet. ‘Nu rollen de data er met één druk op de knop zo uit; alle gegevens staan in de cloud. Dat levert al snel vier tot vijf mandagen winst op. Wij positioneren onze volautomatische oplossing tegenwoordig ook als een bijdrage aan de ‘smart factory’, de papierloze fabriek.’
Vertrouwen in de cloud
De informatie die de fabrieken in HAI QPM verzamelen is vertrouwelijk, en moet dus goed beveiligd worden. Daarom heeft HAI gekozen voor een state-of-the-art datacentrum van Fujitsu in Duitsland, meldt De Haer. ‘In Duitsland gelden – binnen Europa – de meest zware eisen op het gebied van de omgang met privacygevoelige data. Bovendien kan Fujitsu, mocht er een calamiteit zijn in het Duitse datacenter, terugvallen op andere datacenters in de rest van de wereld.’
Overigens hoeven bedrijven niet per se naar de cloud; een klein deel van de klanten heeft de applicatie op zijn server geplaatst. ‘Wij vinden het niet ideaal om buiten de cloud ook nog on premise updates te hebben, maar als een klant ervoor kiest, dan kan dat. Ze moeten wel voor die keuze betalen’, stelt De Haer.
Dat HAI QPM zijn software in het Fujitsu-datacenter laat draaien was op advies van Newitera, de partner die de cloudinfrastructuur voor HAI beheert. ‘Wij werken met partnerbedrijven die we al lang kennen’, benadrukt De Haer. ‘Wij leveren zelf ondersteuning, verkoop en marketing. Onze partners zorgen voor de infrastructuur, het beheer en de implementaties. Voor de internationaal opererende klanten doen we dat samen met ATS uit Haarlem.’
Overleven
Als klein bedrijf was het afgelopen zeven jaar soms echt overleven, stelt De Haer vast. ‘We hebben een aantal jaren ‘onder water’ gewerkt, ook vanwege de crisis, en moesten echt de markt veroveren. Kijk, wij werken als cloudsoftwarebedrijf op abonnementenbasis. Vergeleken met het traditionele licentiemodel krijg je je inkomsten veel meer gespreid. Je hebt dan ook meer klanten nodig om in de beginfase aan voldoende inkomsten te komen.’
Volgens de algemeen directeur heeft HAI QPM er goed aangedaan zich eerst te richten op twee kernmarkten: de voedingsmiddelenindustrie en de papierindustrie. Nu daar inmiddels diverse klanten zijn binnengehaald en een certificatie van SAP is verkregen, is de tijd gekomen om internationaal te groeien, stelt De Haer vast. Strategisch partner ATS is ingestapt als mede-investeerder.
Hij merkt het ook aan de groeiende belangstelling onder bedrijven om samen te werken. Een recent voorbeeld hiervan is de samenwerking met partner GEA, een vooraanstaande bouwer van installaties voor de zuivelindustrie. ‘Onze referenties vallen op, onze naamsbekendheid groeit. Bedrijven nemen contact met ons op in plaats van andersom, zoals een paar jaar terug. En dat we goed op weg zijn merken we ook aan de kapers op de kust die ons bedrijf willen overnemen. Dat noopt ons ook om na te denken over onze ambities en toekomstplannen. Vier jaar geleden waren we hier totaal niet mee bezig.’