De voormalige interim-programmadirecteur van een groot ict-project bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB), Joop Groen, overweegt een aanklacht tegen tv-programma Zembla. Volgens Groen is zijn naam door de onderzoeksjournalisten geschaad. Hij wil met ze in gesprek. Als daarna geen rectificatie volgt stapt hij mogelijk naar de rechter.
Groen beroept zich op onafhankelijk forensisch onderzoek door bureau Integis. Daarin wordt hij vrijgesteld van belangenverstrengeling rondom een groot ict-project dat door Capgemini is uitgevoerd.
‘Uit onafhankelijk forensisch onderzoek door bureau Integis – op verzoek van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) – blijkt dat er geen ‘aanwijzingen voor (mogelijke) belangenverstrengeling’ bestaan’, stelt Groen. De uitkomsten van het Integis-onderzoek zijn 22 december 2015 door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gepubliceerd.
Groen vindt dat de Zembla-uitzending ‘De Spaghetticode’ die op 2 september 2015 is uitgezonden over een mislukt ict-project van de SVB en Capgemini suggestieve aantijgingen bevat en feitelijk onjuist is. Voor Groen is het resultaat van het forensisch onderzoek aanleiding bij Zembla rectificatie te eisen. Groen stelt zowel persoonlijk als zakelijk hinder te ondervinden van de aantijgingen in de tv-uitzending.
Hetze
Groen: ‘Zembla ging voor de hetze, kijkcijfers en kamervragen, ten koste van een zzp’er die gewoon keihard werkt, niets te verbergen heeft en volledig transparant is geweest naar de redactie.’
Hij stelt dat hij ruim voorafgaand aan de uitzending uitgebreid heeft gesproken met redacteuren van Zembla. In die gesprekken zouden alle beweringen en suggesties die ex-SVB-werknemers al dan niet anoniem hebben geuit, besproken, zijn.
Groen zegt met uitgebreide documentatie en toelichtingen het totale ict-project geduid te hebben en suggestieve beweringen van de anonieme bronnen in de juiste context te hebben geplaatst. Volgens hem heeft de redactie van Zembla die feiten en uitleg verzwegen.
‘Willens en wetens’
‘Zowel in de uitzending als in de aankondiging daarvan, heeft de redactie van Zembla willens en wetens de suggestie laten bestaan dat hij een dubieuze rol speelde bij het ict-project bij de SVB. De impact van de landelijke media-aandacht voor deze verkeerde voorstelling van zaken is groot geweest, zowel zakelijk als persoonlijk’, stelt Groen in een persbericht.
Een woordvoerder laat weten dat Groen verwacht dat hij in januari 2016 met de redacteuren rond de tafel kan om de zaak te bespreken. ‘Als daar voor hem geen bevredigende uitkomst uit volgt stapt hij eerst naar de Raad voor de Journalistiek en daarna mogelijk naar de rechter’, meldt de woordvoerder van Groen.
Papier is geduldig. Officiële afspraken tussen SVB en dhr. Groen geven slechts de formele intenties aan en zijn in deze zaak helaas niet meer zo belangrijk. Het gaat er om dat dhr. Groen kan aantonen dat hij binnen zijn mogelijkheden steeds alles voor zijn opdrachtgever heeft gedaan en hij niet lijdelijk heeft toegezien hoe het project steeds meer heeft gekost en toch faliekant mislukte. Welke eisen en ultimatums heeft hij namens de SVB gesteld? Wat heeft hij gedaan om er voor te zorgen de SVB haar aandeel in het project naar behoren heeft geleverd?
Als interim-programmadirecteur ben je operationeel eindverantwoordelijk. Daar wordt je goed voor betaald en dan moet je zo nodig overuren maken, met de vuist op tafel slaan en desnoods maar opstappen als politieke overwegingen zwaarder wegen dan rationele.
Ik vraag me overigens af waarom dhr. Groen juist Zembla wil aanpakken, GeenStijl is veel verder gegaan met de kritiek (fraude versus mogelijke beïnvloeding). GeenStijl reageert heel snel en vaak te snel, maar Zembla is serieus maanden bezig met het uitdiepen van een onderwerp. Zembla kan fouten hebben gemaakt, maar gaat bepaald niet over één nacht ijs. Misschien wil dhr. Groen via Computable duiden wat zijn rol was en wat hij gedaan heeft namens de SVB. Het lijkt me heel interessant om te horen wat dhr. Groen bijv. Zembla heeft verteld en laten zien.
Gerben, de Europese aanbestedingsregels dwingen niet af dat je de keurmeester via de slager moet inhuren. Als je dat als (semi)overheid zo hebt geregeld, dan ben je dom en verkeerd bezig.
@Jaap — Aanbestedingsregels zorgen ervoor dat er voor bepaalde kavels (b.v. programmamanagement) vaak een beperkt aantal aanbieders is (na de aanbesteding is die gewonnen door 1 of meer partijen). Als je een dan onafhankelijke ZZP-er wilt inhuren moet dat technisch dus via die aanbieder, daar dwingt dat contract *met die aanbieder* (en niet de aanbestedingsregels) je er toe.
Het kale feit dat een onafhankelijke aanbieder (de ZZP-er) wordt betaald via een mantelpartij is juridisch gezien dan onvermijdelijk geworden. Ook SVB moet zich houden aan de zelf afgesloten contracten.
En het betekent qua belangenverstrengeling niets, want niet CAP maar SVB bepaalt of deze ZZP-er ingehuurd en betaald wordt of niet. CAP zit er alleen maar *administratief* tussen. Dat is een veel voorkomende constructie als gevolg van het feit dat men zich aan contractuele eisen moet houden.
Het Zembla programma (ik heb het gezien) suggereerde belangenverstrengeling op basis van alleen dat *administratieve* argument. Dat gaat te ver, denk ik. Ik had daar al moeite mee toen ik het zag.
Wat mogelijk nog schrijnender is, is dat Groen *zelf* toen dat gebeurde (zo staat mij bij) bezwaar heeft gemaakt tegen de schijn van afhankelijkheid van de constructie. En hij is er ondanks dat mee akkoord gegaan omdat hij zwart op wit heeft gekregen dat CAP zich *alleen administratief* met hem zou bemoeien. In zijn situatie zou ik dan denken dat ik netjes ben geweest en ik de schijn van belangenverstrengeling voldoende heb vermeden.
ALs SVB twee kavels had voor de rol die Groen vermeldde (CAP en een andere) dan was het verstandiger geweest het bij de andere mantelpartij onder te brengen. Maar dat was wellicht niet het geval, ik weet het niet.
Mensen zijn onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Maar dat uitgangspunt is niet populair. Die administratieve taak van CAP is gewoon geen bewijs.
Papier is geduldig. Officiële afspraken tussen SVB en dhr. Groen geven slechts de formele intenties aan en zijn in deze zaak helaas niet meer zo belangrijk. Het gaat er om dat dhr. Groen kan aantonen dat hij binnen zijn mogelijkheden steeds alles voor zijn opdrachtgever heeft gedaan en hij niet lijdelijk heeft toegezien hoe het project steeds meer heeft gekost en toch faliekant mislukte. Welke eisen en ultimatums heeft hij namens de SVB gesteld? Wat heeft hij gedaan om er voor te zorgen de SVB haar aandeel in het project naar behoren heeft geleverd?
Als interim-programmadirecteur ben je operationeel eindverantwoordelijk. Daar wordt je goed voor betaald en dan moet je zo nodig overuren maken, met de vuist op tafel slaan en desnoods maar opstappen als politieke overwegingen zwaarder wegen dan rationele.
Ik vraag me overigens af waarom dhr. Groen juist Zembla wil aanpakken, GeenStijl is veel verder gegaan met de kritiek (fraude versus mogelijke beïnvloeding). GeenStijl reageert heel snel en vaak te snel, maar Zembla is serieus maanden bezig met het uitdiepen van een onderwerp. Zembla kan fouten hebben gemaakt, maar gaat bepaald niet over één nacht ijs. Misschien wil dhr. Groen via Computable duiden wat zijn rol was en wat hij gedaan heeft namens de SVB. Het lijkt me heel interessant om te horen wat dhr. Groen bijv. Zembla heeft verteld en laten zien.
Gerben, de Europese aanbestedingsregels dwingen niet af dat je de keurmeester via de slager moet inhuren. Als je dat als (semi)overheid zo hebt geregeld, dan ben je dom en verkeerd bezig.
Gerben, je geeft het eigenlijk zelf al aan een beetje aan; de SVB hoeft kromme (raam)contracten met aanbieders niet te accepteren. Zo kan de opdrachtgever kiezen voor de inhuur van zzp-ers via meerdere brokers en detacheringbureaus contracteren met expliciete restricties om dubbele petten te voorkomen. Zo kan je zzp-ers en gedetacheerden onafhankelijk positioneren op plekken waar onafhankelijkheid een vereiste is. Maar opdrachtgevers doen dit niet altijd, ook al hebben ze meestal mensen in huis om dit soort situaties te voorkomen en kunnen ze anders een adviesbureau inhuren die helpt bij aanbestedingen en het opstellen van contracten.
Iemand op het niveau van programmadirecteur behoort om te kunnen gaan met een betalingsconstructie die de schijn van belangenverstrengeling wekt. Dat doe je door aantoonbaar onafhankelijk op te treden en serieus om te gaan met de kritische rapportages van de Auditdienst van de SVB en bedenkingen vanuit het SVB-personeel. Wijzen naar een soort verklaring van onafhankelijkheid helpt weinig in dit stadium.
@Jaap – We zijn het wel ongeveer eens op dat punt. Ik vind echter nog steeds dat het enkele feit van deze administratieve constructie geen bewijs is voor verstrengeling. Ergens anders in de documentaire over een andere speler zat die overigens wel.
@Gerben, dat klopt. Maar Zembla heeft over G.(zijn naam werd niet genoemd) alleen gezegd dat hij via Capgemini werd betaald en door zijn zakelijke partner R. gecontroleerd. En dhr. Groen gaf groen licht voor de uitbetaling aan Capgemini voor software die nog niet goed werkte, niet door de SVB was geaccepteerd en ook uiteindelijk nooit in gebruik is genomen, voor zover deze was opgeleverd. Dhr. Groen zegt uitgebreid contact met Zembla te hebben gehad. Waarom heeft hij hen niet kunnen overtuigen dat hij integer heeft gehandeld?