Over het functioneel beheer en de functioneel beheerder is al veel gezegd en geschreven. Het blijft lastig om de rol van een functioneel beheerder goed te omschrijven. Ook de in Nederland veel gebruikte standaarden zoals BisL, ASL en ITIL zijn niet eenduidig.
Er lijkt wel overeenstemming te bestaan over het volgende:wat precies de taken van de functioneel beheerder zijn. Hij is namens de gebruikersorganisatie verantwoordelijk voor de functionaliteit van een applicatie of meerdere applicaties. De functioneel beheerder is ook het contactpunt met de ict-afdeling of de externe ict-beheerder. Hij of zij verzamelt de gebruikerseisen en wensen, prioriteert deze en zorgt voor aanpassing in de applicaties en test van deze aanpassingen voordat ze in productie worden genomen. Tot slot zorgt hij ervoor dat de gebruikers goed kunnen werken met de applicatie; hij of zij zorgt voor opleiding, procedures, werkinstructies en minimaliseert risico’s door risico beperkende maatregelen.
Procesmanagement
Uit deze omschrijving komt een functioneel beheerder naar voren die vooral bezig is met het optimaliseren, inrichten en gebruiken van een applicatie. De laatste jaren besteden bedrijven steeds aandacht aan procesmanagement, ingegeven door de noodzaak om de processen snel aan te kunnen passen aan veranderende omstandigheden en om kostenbesparing mogelijk te maken..
Onder de noemer van procesmanagement worden binnen de organisatie managers aangewezen die verantwoordelijk zijn voor een proces of keten. Meestal zijn dit processen die over afdelingsgrenzen en zelfs organisatiegrenzen heen gaan. Deze managers, die vanaf dat moment proceseigenaren worden genoemd, moeten snel veranderingen in processen kunnen doorvoeren. Zeker bij processen die ondersteund worden door geautomatiseerde systemen, en welke processen zijn dit niet, komen ze ‘in conflict’ met functioneel beheerders.
De klassieke functioneel beheerder is vanuit zijn professie primair gericht op de eigen applicatie, de daarin beschikbare functionaliteit en minder op het proces en de aansluiting van processen op de continue veranderende omgeving. Daarnaast worden steeds vaker ‘generieke systemen’ in beheer genomen door ict-beheer-afdelingen of middels SaaS-constructies geoutsourced aan externe partijen.
De klassieke functioneel beheerder dreigt de boot te missen en de aansluiting met de hogesnelheidstrein TGV, die procesmanagement heet, niet te kunnen maken. Meer en meer taken voor de inrichting van het systeem verhuizen naar de proceseigenaar. Deze proceseigenaar kan over afdelingsgrenzen heen kijken en een organisatiebrede afweging maken over de inrichting van het systeem. De functioneel beheerder wordt in dit geval gedegradeerd tot een uitvoerder die zich slechts minimaal met de inhoudelijke keuzes mag bemoeien.
Kortom de ouderwetse functioneel beheerder, zeker de functioneel beheerder van applicaties die over afdelingsgrenzen heengaan, moet mogelijk vrezen voor zijn/haar positie en kan zich beter omscholen tot proceseigenaar.
Dave Stam, dviseur bij Bisnez Management
Titel is mijn inziens niet compleet, ik denk dat het moet zijn “Vooruitzichten functienaam van functioneel beheerder slecht”
Iemand die voor de alignment tussen processen en uitvoering in de applicatie(s) kan zorgen -in mijn ogen functioneel beheerder- wordt alleen maar belangrijker. Om het probleem te omzeilen als functioneel beheerder moet je vragen naar een nieuwe functie titel, namelijk : Informatie architect Big Data.
Dan verhoogt de levensvatbaarheid van je baan direct met tien jaar.
Uit bovenstaande komt vooral een achterhaald beeld van functioneel beheer naar voren. Het begint al met: Hij is namens de gebruikersorganisatie verantwoordelijk voor de functionaliteit van een applicatie of meerdere applicaties.
Iedereen die zich enigzins in het vakgebied heeft verdiept weet dat functioneel beheer zich bezig houdt met het gebruik van de Informatievoorziening. Functionaliteit van applicaties is daar maar een klein onderdeel van.
De kundige functioneel beheerder richt zich juist bovenal op de bedrijfprocessen – hij IS (nu al) spil in het procesmanagement. Het gaat daarbij om de behoeften van het bedrijfsproces en de gebruikers en hoe die al dan niet ingevuld kunnen/moeten worden met behulp van IT. Functioneel beheer is dus primair gericht op het bedrijfsproces, NIET op een applicatie.
Het zou echter een fout zijn om functioneel beheer te verwarren of zelfs maar te vermengen met de rol van proceseigenaar, zoals de auteur lijkt te suggereren. De rol van proceseigenaar hoort een business rol te zijn, onderdeel van het business management – daar ontleent die proceseigenaar namelijk de broodnodige bevoegdheden aan. Een deel van die bevoegdheden kan hij desgewenst delegeren, mogelijk naar functioneel beheer. Maar daarmee is het nog niet dezelfde rol.
Het beeld rond wat functioneel beheer is en wat de (business-)waarde ervan is krijgt de laatste tijd inderdaad duidelijk vorm. Jammer dat dit artikel dat beeld eerder verstoort dan dat het iets verheldert. Misschien is een (goede!) BiSL cursus een idee voor auteur.
Uit bovenstaande komt vooral een achterhaald beeld van functioneel beheer naar voren. Het begint al met: Hij is namens de gebruikersorganisatie verantwoordelijk voor de functionaliteit van een applicatie of meerdere applicaties.
Iedereen die zich enigzins in het vakgebied heeft verdiept weet dat functioneel beheer zich bezig houdt met het gebruik van de Informatievoorziening. Functionaliteit van applicaties is daar maar een klein onderdeel van.
De kundige functioneel beheerder richt zich juist bovenal op de bedrijfprocessen – hij IS (nu al) spil in het procesmanagement. Het gaat daarbij om de behoeften van het bedrijfsproces en de gebruikers en hoe die al dan niet ingevuld kunnen/moeten worden met behulp van IT. Functioneel beheer is dus primair gericht op het bedrijfsproces, NIET op een applicatie.
Het zou echter een fout zijn om functioneel beheer te verwarren of zelfs maar te vermengen met de rol van proceseigenaar, zoals de auteur lijkt te suggereren. De rol van proceseigenaar hoort een business rol te zijn, onderdeel van het business management – daar ontleent die proceseigenaar namelijk de broodnodige bevoegdheden aan. Een deel van die bevoegdheden kan hij desgewenst delegeren, mogelijk naar functioneel beheer. Maar daarmee is het nog niet dezelfde rol.
Het beeld rond wat functioneel beheer is en wat de (business-)waarde ervan is krijgt de laatste tijd inderdaad duidelijk vorm. Jammer dat dit artikel dat beeld eerder verstoort dan dat het iets verheldert. Misschien is een (goede!) BiSL cursus een idee voor auteur.
Dave en Henri zijn het eens. Maar nog opmerkelijker, ik ook. (Lex heeft nog meer gelijk, maar daar is men nog niet aan toe. De control;-)versiele term Functioneel Applicatie Beheerder spreekt boekdelen). ITIL/ASL/BiSL haalt 2016 niet meer. Sinds ik BigData/Hadoop in mijn functie beschrijving had staan ben ik voor recruiters weer interessant. Vraag is of ze het ook kunnen, die functioneel beheerders : “Informatie architect Big Data”. Misschien ook niet, die titel geeft al aan dat je in ieder geval de markt begrijpt. Daar gaat het om.
Je ken een hoop stront paars verreve, maar ’t blijf een hoop stront.
Zoals altijd zit probleem niet in de titel maar inhoud die eraan gegeven wordt, nadat in de inleiding gesteld wordt dat het moeilijk is om de rol van functioneel beheer te omschrijven is de rest van het verhaal ronduit warrig. Kortom, de content is nogal context gevoelig en Lex voegt met zijn reactie dan ook weinig toe.
Mijn (goede) EA cursus begon met het simpele zinnetje van: ‘Mary had a little lamb’ waaruit al 59 verschillende ‘viewpoints’ te distilleren waren. Eerste vraag ging over wat/wie Mary eigenlijk was, herderin of schaap?
@woestijnroeper,
Lex heeft het bij rechte eind want Functioneel beheer hoort gewoon in BiSL context. Vooral saaie abstracte context, dat lezen we dus niet.
Gelijk willen hebben maar het niet krijgen + Henri’s praktische viewpoint “Who cares. Whats in it for me ?”.
Dat moet je toch allemaal bekend voorkomen 😉
Maar nu ter zake. Ik denk dat Mary een meisje was, op een dag volgde het lammetje haar namelijk naar school.
Is het niet opmerkelijk dat op het niveau van de Functional view – zeg maar: ASL – consequent van applicaties en functionaliteit wordt gesproken en op het niveau van de Business view – het terrein van BiSL –consequent van systemen en processen; begrippen die we goed kennen vanuit een IT-view? Wat dat betreft is dit opiniestuk heel duidelijk.
Zouden we in de businessview niet juist moeten spreken van het ontsluiten van bedrijfsfunctionaliteit binnen bedrijfsapplicaties aan zowel interne als externe gebruikers/klanten?
Dan zijn de vooruitzichten van functioneel beheer juist goed en kunnen de proceseigenaren zich laten omscholen tot applicatie-integratie beheerder (oid.). Hierbij zal de eerste zich vooral richten op backend-applicaties; de integratie wordt vervolgens in frontend-applicaties gerealiseerd.