Flexibiliteit domineert hr. De angst voor freelancers is definitief verdwenen nu zelfs ook grotere organisaties beginnen te erkennen dat specialistische kennis soms beter is te verkrijgen bij een zelfstandig expert. Maar hoe richt je de it-organisatie daarop in?
Het aantal zzp’ers in Nederland was nog nooit zo groot. Meer dan een miljoen professionals in Nederland werken als zelfstandig ondernemer. Dat bedrijven steeds vaker met een flexibele schil van freelancers werken, heeft gevolgen voor de werkplek en het aanbieden van ict-diensten. Het inrichten van tientallen vaste werkplekken voor een afdeling is iets uit het verleden; hetzelfde geldt voor het uitreiken van laptops en telefoons.
Net als andere bedrijven, maakt Citrix ook steeds vaker gebruik van freelancers. Ook in de communities zie ik steeds meer gerenommeerde namen opduiken die dan wel zijn verbonden aan een freelance collectief ofwel volledig zelfstandig opereren. Bedrijven begrijpen vaker dat specialistische kennis vaak beter te halen is bij een freelancer. Ze willen ook niet meer zaken doen met een bepaalde organisatie, maar vaker met een bepaald persoon. Inhuren van een zzp’er gebeurt dan vaak ook op strategisch niveau.
Ontwikkelingen gaan nog veel verder
Maar als je denkt dat er nu al veel is veranderd door de opkomst van zzp’ers, zet je dan maar schrap. Komende jaren zal de arbeidsmarkt drastisch veranderen, aangevoerd door wereldwijde technologische ontwikkelingen als cloud. In het kielzog daarvan worden steeds meer activiteiten geautomatiseerd en kijken organisaties naar de mogelijkheden voor outsourcing. Niet alleen ondersteunende functies als finance, hr en legal worden door specialisten overgenomen; ook ict gaat vaker op de schop omdat er steeds minder redenen zijn om alle facetten in-house aan te blijven bieden. Tegenover het traditionele model met Windows + Office kun je dankzij de cloud, met oplossingen als desktop as a service (DaaS), een goedkoop virtueel alternatief zetten.
De controle die organisaties in het verleden over it hadden, verdwijnt langzamerhand. It-managers worden gedwongen hun oor te luisteren te leggen bij de business-kant, aangezien autonome beslissingen niet meer gemaakt kunnen worden. Dit wordt door medewerkers, vast of flexibel, gewoonweg niet geaccepteerd. It hoeft pas in actie te komen als er een behoefte bestaat vanuit de gebruikerskant. Dat kan dus ook iemand van buiten de eigen perimeter zijn.
Weg van de hardware
Als het initiatief niet meer bij it ligt en de core organisatie alsmaar kleiner wordt, heeft het geen zin te investeren in dure hardware. In plaats van in te zetten op ijzer, moet de it-organisatie zich daarom focussen op het aanleveren van diensten. Of nog scherper gesteld, het aanbieden van apps en data op een gebruiksvriendelijke en veilige manier. De groei in freelancers en de opkomst van cloud en mobility maken dat het immers niet meer om de devices, infrastructuur en het netwerk gaat, maar om applicaties en informatie.
Ook een grote speler als Microsoft begrijpt de architectonische shift die nu gaande is. In het jongste besturingssysteem Windows 10 neemt Microsoft niet alleen de gebruiker, maar ook de beheerder werk uit handen door vergaand te automatiseren. It-afdelingen worstelen daarmee, omdat dit tegen hun gevoel van het behouden van controle indruist. Het liefst willen ze het voorkomen. ‘Het blijft toch onze laptop’, redeneren ze; daarmee in feite nog steeds ontkennend dat de byod-trend afgelopen jaren flink heeft huisgehouden. Natuurlijk zijn er nog genoeg corporate apparaten te vinden, maar organisaties moeten echt leren werken met een hybride model waarin controle over de devices minimaal is.
Hybride op alle vlakken
Hybride geldt ook voor de applicaties en de locatie van data. Niet alles wordt nog vanuit de eigen servers geserveerd; evenmin is het zo dat alle it in de cloud staat en via html5 aangeboden wordt. Sommige zakelijke functies zullen organisaties volledig uitbesteden en dat dit kan bewijzen leveranciers als Salesforce en Workday binnen hun specialismen sales en hr. Volledig naar de cloud zie ik niet gebeuren; afgezien van de clean sheet waarmee start-ups werken, is het voor de meeste bedrijven resource-technisch niet te doen om binnen vijf jaar alle legacy informatiesystemen naar de cloud te brengen.
Met hybride als norm, geldt dat tussen de werelden van bezit van werkgever en werknemer/freelancer en tussen eigen ict en cloud bruggen geslagen moeten worden. Niet alleen organisatorisch, maar ook vanuit de techniek moeten we loslaten dat we niet langer de volledige controle hebben over alle onderdelen. Wel blijft het daarbij van belang dat op een veilige manier toegang wordt verschaft tot apps en data, voor welke gebruiker dan ook, waar dan ook ter wereld. Flexibiliteit in personeel en flexibiliteit in technologie zijn daarom niet los van elkaar te zien.
Andreas, ik kan me redelijk vinden in je brede artikel.
Wel een paar aanvullingen en opmerkingen.
“is het voor de meeste bedrijven resource-technisch niet te doen om binnen vijf jaar alle legacy informatiesystemen naar de cloud te brengen.” – Het idee is vooral om je legacy niet naar de cloud te verplaatsen 🙂
Hybride is in mijn ogen altijd een kreupel model. Je verhoogt complexiteit, on-premises is sowieso al verdwijnende aangezien veel “lokale” it al in een datacenter van iemand anders draait. Je zult dus al anderen moeten vertrouwen.
“Ook een grote speler als Microsoft begrijpt de architectonische shift die nu gaande is.”
Nou, ehh, nee. Ze denken het te begrijpen, maar maken steeds verkeerde keuzes. Zo snappen ze mobiel nog steeds niet goed en zijn hun cloud diensten toch echt een vreemde eend in de bijt. Ze hebben natuurlijk wel een sterke propositie van office 365, azure en sharepoint. Maar in mijn ogen is het dat je als organisatie OF voor MS-only kiest, of voor de rest.
Dat de markt drastisch verandert kan ik beamen en valt ook bijna niet te stuiten. Gevolg is wel dat ik vrees dat alles moeilijker word. Niet alleen strijd je tegen de automatisering en snelle veranderingen van alles, maar ook nog dat als je iets kan, iemand het elders in de wereld goedkoper kan. Als werknemer zul je deze druk voelen, maar zeker ook als zzp-er of als aankomend afstuderende student.
Ik ben in de veertig en zie dat mijn ouders het in de basis makkelijker hadden dan wij. Dus minder veel werken en meer voorzieningen -al hebben wij meer luxe-, maar de generatie na ons zullen het weer zwaarder hebben dan wij. Althans, dat geloof ik.
Overigens snap ik de titel niet echt, kun je die toelichten?
Wat compleet mist in deze analyse is de constatering dat de resterende organisatie toch verantwoordelijkheid zal moeten blijven nemen voor de informatievoorzieningen, ook al zijn die nog zoveel uitbesteed. IT wordt namelijk alleen maar belangrijker voor de core business, en die taak kun je dus maar beter in eigen hand houden. De regieorganisatie die daarvoor vereist is (uitvoering is immers groteneels uitbesteed) zal zich vooral bezig moeten houden met informatiearchitectuur, strategie, en aansturing, om in control te blijven van de informatievoorziening die nog steeds een sleutelpositie inneemt. Discussies over cloud, hybride, etc., zijn typische technologendiscussies, die belangrijk zijn, maar alleen in de context van de toegevoegde waarde aan de business. Zonder de aansturing daarvan erbij te betrekken is de titel van deze column geloofwaardig; in een grote verband gezien zou ik ‘m echter een andere kwalificatie meegeven.
Wat de verwijzing naar de verschuiving in de arbeidsmarkt – een uiterst boeiende ontwikkeling! – met het thema c.q. de titel te maken heeft wordt niet echt duidelijk. Voor een volgende column zou ik de auteur aanraden om te focussen op één kernboodschap.
Goed punt Jan, het uitbesteden van de verantwoordelijkheid geeft minder controle. En legacy in de containers – dank Citrix – van virtualisatie proppen is hierin niet veel anders. De auteur vergeet even te zeggen dat de controle over devices toeneemt als we kijken naar MDM. Maar misschien wordt bedoeld dat de ‘endpoint’ beveiliging uiteindelijk zijn beperkingen heeft, het inblikken van informatie bemoeilijkt tenslotte de controle erop;-)
Henri lijkt weer eens tegen de wind in te plassen, vervang container door ‘blauwe envelop’ en de context van in control aangaande de motivatie van de cloud zal al snel duidelijk worden. Met een verandering in de cloudmarkt waar we van de publieke ‘datalakes’ waaruit iedereen met een rietje kan zuigen wat hij/zij wil naar legacy paddenpoelen van hybride oplossingen gaan lijkt te duiden op het einde van de hype.
En daarin is een belangrijke rol weggelegd voor de ‘connection broker’ als verkeersregelaar, een middleware die de verbindende brug maakt op basis van policies welke niet opgesteld worden door de gebruikers.
Het artikel gaat over een deelaspect van “de verloren slag”. Wie heeft welke slag verloren? Een vraag die, hoewel impliciet, ook Henri Koppen stelt aan het eind van zijn bijdrage.
Zijn we als ICT bedrijfstak de controle kwijt? Of als overheid? Of als regionale, nationale of internationale samenleving? Verwacht hier niet een eenduidig, eenvoudig antwoord. Maar wel visie, gebaseerd op meer dan 40 jaar ervaring in en met ICT.
ICT gaat om uiteindelijk om de toegevoegde waarde die de techniek levert m.b.t. informatie. De informatie zou derhalve centraal moeten staan. De waarde van informatie verschilt afhankelijk van de belanghebbenden.
Vanuit organisatorische entiteiten gezien staat het belang van de organisatie voorop. Vanuit de samenleving gezien staat het belang van de samenleving voorop. In onze samenleving hebben wij, om deze belangen zo goed mogelijk te dienen, enkele decennia geleden gekozen voor het marktmodel.
Door de dominantie van financiële belangen werkt dit model niet democratisch. ICT zou dit democratische tekort kunnen opheffen. Tot nu toe is het tegendeel het geval. Door alle transacties terug te brengen tot hun monetaire component versterkt ICT dit belang. Dit is het best te begrijpen aan de hand van het “verdienmodel” van ICT. In het begin was dit gebaseerd op hardware, bv IBM. Vervolgens op software, BV Microsoft. En tegenwoordig op informatie, bv Facebook. Wie de informatiestromen beheerst, beheerst de markt.
Het middel, ICT, is doel geworden. Zoals zoveel middelen veranderen in doelen. Vergelijk onze gezondheidszorg, ons vervoer en onze energie. Alle drie middelen vanuit de samenleving gezien. Alle drie verdienmodellen vanuit de respectievelijke organisaties gezien.
Willen we de maximale toegevoegde waarde halen uit ICT dan zullen we moeten kiezen voor de inzet van dit hulpmiddel. Wat mij betreft is dat de mondiale(!) samenleving. ICT zorgt daarin voor de communicatie van informatie (niet te verwarren met (big) data). Een kwaliteit die in het verleden was beperkt tot de elite die kon “lezen en schrijven” en daarmee de informatievoorziening goeddeels bepaalde.
De snelle en mondiale verspreiding van ICT kàn de democratie op onze planeet enorm bevorderen. Om dat te bereiken zou dàt de doelstelling, desnoods het maatschappelijk verdienmodel, moeten worden. De grootste verandering die daarvoor nodig is een culturele, niet een technische. 2016 Lijkt me een goed jaar om daarmee te beginnen…