Havenbedrijf Rotterdam heeft meldingen met betrekking tot afvalstof-inzameling geautomatiseerd. Met behulp van de app M2Hamis van specialist in software voor afvalbeheer en milieu, GMT, kan afval eenvoudig via ieder toestel, zoals computer en tablet, worden geregistreerd. De applicatie werd gebouwd met de ontwikkelomgeving Openedge en de mobiele app met het rad-platform Rollbase, beide van softwarebedrijf Progress.
Senior adviseur van Havenbedrijf Rotterdam, Ron van Gelder, legt uit dat het havenbedrijf de behoefte had om alle meldingen met betrekking tot afvalstof-inzameling elektronisch te ontvangen. Eerder moesten de papieren versies van de meldingen worden verwerkt en dat was een hele administratieve last. Papierloos registreren kost het bedrijf ongeveer tweehonderd mandagen per jaar, zegt Mark Abbas, ceo bij GMT. Daarnaast kon er veel afvalfraude plaatsvinden omdat het schip vaak de haven al uit was voordat de afval-meldingspapieren de administratie hadden bereikt.
Het Havenbedrijf Rotterdam houdt zich bezig met de ontwikkeling, aanleg, beheer en exploitatie van het Rotterdamse havengebied. Daarnaast verbetert het de scheepvaartafwikkeling in de Rotterdamse haven en het aanloopgebied voor de kust. Jaarlijks doen ongeveer 29.000 zeeschepen de haven aan. Al die schepen hebben afval aan boord, in totaal circa 412.000 ton afval. Dit kan enerzijds scheepsgebonden afval zijn, zoals huishoudelijk afval en brandstof resten. Anderzijds is dit ook ladingsgebonden afval, zoals ballastwater en de reiniging tanks chemisch/mineraal.
Om dit allemaal op de juiste manier, met het daarvoor bestemde schip en conform strenge regelgeving in te zamelen zijn er dagelijks zo’n zestig inzamelschepen actief. Hier komt dus heel wat logistiek en registratie bij kijken. GMT was al leverancier voor Havenbedrijf Rotterdam en had hier voor grote maritieme inzamelaars al een applicatie voor, maar deze applicatie is te omvangrijk voor de wat kleinere inzamelaars. Van Gelder legt uit dat het Havenbedrijf daarom aan GMT vroeg om ook voor deze bedrijven, een app te ontwikkelen.
Het Haven Management Informatiesysteem (Hamis) is het standaard informatiesysteem van Havenbedrijf Rotterdam. GMT koppelt daar zijn software en app aan. Op basis van de rapid app ontwikkeltool van Progress om snel robuuste apps voor de cloud te bouwen en implementeren, Progress Rollbase, zorgde Progress servicepartner Yonder uit Utrecht ervoor dat de app M2Hamis werd gebouwd. De app werd binnenvier4 weken via de Agile/Scrum-methode ontwikkeld.
Werking app
Op dit moment registreert de inzamelaar in drie fasen: vertrek naar het schip, overdracht afval en de facturering in Hamis. ‘In fase één wordt aangegeven welk inzamelmiddel bij welk schip het afval gaat ophalen, bij fase twee wordt de definitieve hoeveelheid vastgelegd en bij fase drie worden de kosten van het ophalen vastgelegd’, aldus Van Gelder. ‘Aan de hand van dat laatste kunnen wij de uiteindelijke maandfacturatie controleren (bij indirecte financiering) of berekenen of de haven nog aan de 30 procent-regel van de EU-cie voldoet (directe kosten).’ In de toekomst is uitbreiding naar andere gegevens eenvoudig mogelijk.
Met de applicatie kan afval van schepen nu via mobiele toestellen worden geregistreerd. De app haalt actuele informatie over de schepen die de haven aandoen uit de database, Hamis, van Havenbedrijf Rotterdam. Nierop: ‘Wanneer de inzamelschepen melden via de app, zoeken ze op de naam van het betreffende schip en wanneer zij dat schip selecteren, wordt automatisch alle informatie ingeladen. Denk hierbij aan gegevens als scheepsnamen en bezoekgegevens.’
In de app kan vervolgens geselecteerd worden met welke afvalsoorten het schip te maken heeft. ‘Het feit dat dit niet helemaal hoeft te worden ingetypt, is een groot voordeel voor de gebruikers’, legt Nierop uit. De schepen vullen deze informatie aan met zaken zoals hoeveelheid en waar de afvalstoffen zijn ingezameld.’ Vervolgens wordt deze informatie weer naar het Havenbedrijf gestuurd, zodat alle afvalstofgegevens compleet zijn.
Tot slot is er een aantal gegevens dat verplicht moet worden verzameld, legt Van Gelder uit. ‘Deze registratievoorwaarden zijn opgesteld door het scheepsafvalverdrag (CDNI), dat het milieu en de veiligheid op binnen- en buitenlandse wateren beschermt.’
Offline werking
Gebruikers kunnen de cloud-applicatie via een tablet of laptop openen. ‘Natuurlijk is verbinding hier belangrijk voor, maar gegevens kunnen ook worden geregistreerd wanneer de verbinding even is weggevallen’, zegt Danielle Nierop, marketingmanager van GMT. ‘Er gaan geen gegevens verloren wanneer de app offline gaat. De registratie kan dus worden afgerond. Pas wanneer deze weer verzonden moet worden is weer verbinding nodig.’
Snel traject
De snelheid van het traject heeft het Havenbedrijf verbaasd, zegt Van Gelder. ‘Het hele proces, van idee naar het concept, de uitvoering en de uiteindelijke implementatie, was binnen vier weken geregeld.’ Bovendien kan de app bij alle havens wereldwijd worden ingezet. ‘Tenslotte geldt in ieder geval voor alle Europese havens de verplichte EU-registraties. Alle havens kampen met dezelfde complexe logistieke processen rondom inzameling, registratie en handhaving. De krachten bundelen geeft een enorm multiplier effect.’
Milieuvriendelijk
De applicatie levert het Havenbedrijf een financieel voordeel van tweehonderd manuren op en daarnaast is de oplossing volgens Abbas ook beter voor het milieu. ‘Als alle havens zich aansluiten dan is de cirkel rond en kan handhaving nog efficiënter worden ingezet. Door data te vergelijken met andere havens kan men zien waar en wanneer een schip zich heeft ontdaan van afval. Als daar te lange tijd tussen zit kan men er vanuit gaan dat men te maken heeft met illegale dump of afvalfraude. Dan kunnen er passende acties uitgevoerd worden.’
Volledig geautomatiseerd
Alle maritieme afvalinzamel schepen in de Rotterdamse haven zijn nu geautomatisererd, groot en klein, zegt Danielle Nierop, marketingmanager van GMT. ‘Er is geen inzamelaar meer die nog registreert met papieren formulieren.’ Volgens Abbas is de acceptatiegraad zo hoog, omdat de app eenvoudig te gebruiken is. ‘Uiteraard zijn er kinderziektes geconstateerd’, zegt Van Gelder. ‘Maar die zijn opgelost. Daarnaast zijn er wensen, maar die zijn vooralsnog ‘on hold’ gezet totdat het systeem goed is ingebed.’
Het Havenbedrijf Rotterdam betaalt nu nog de kosten van het gebruik van de app. Van Gelder: ‘Mogelijk dat hiervoor op termijn wel een vergoeding van de aangesloten inzamelbedrijven gaat worden gevraagd.’
