Ict’ers met een baan hebben vaker geen afgeronde opleiding in vergelijking met werknemers in andere beroepsgroepen. Dat blijkt uit een analyse van detacheerder Yacht. Dit gegeven, dat ook wel ‘groenpluk’ wordt genoemd, is volgens hen begrijpelijk gezien het verschil tussen vraag en aanbod. Echter kan dit de ict’er ook kwetsbaar maken.
Het aantal vacatures voor ict-professionals is in het derde kwartaal van dit jaar flink toegenomen ten opzichte van hetzelfde kwartaal het jaar daarvoor. Dit concludeert detacheerder Yacht op basis van de statistische arbeidsmarktinformatie van dataverzamelaar en -aanbieder Jobfeed. In het afgelopen kwartaal werden meer dan vijftigduizend vacatures voor ict-professionals uitgezet.
Dit is een groei van 47 procent ten opzichte van een jaar eerder, toen dit nog 34.000 vacatures waren. Daarnaast is dit het hoogste aantal vacatures van dit jaar. In het eerste en het tweede kwartaal werden nog respectievelijk 42.200 en 47.100 vacatures geplaatst.
Aantal vacatures
De meeste vacatures zijn gericht op ontwikkelaars. Dit zijn vanaf het begin van het jaar tot aan dit kwartaal ongeveerzestigduizend vacatures geweest. Op de tweede plek volgt de technisch beheerder met zestienduizend vacatures en twaalfduizend vacatures zijn uitgezet om informatie-analisten te zoeken.
Op basis van de cijfers signaleert Yacht ook wat de snelst groeiende ict-functies zijn. De behoefte aan security consultants stijgt het hardst, namelijk met 76 procent dit kwartaal ten opzichte van het derde kwartaal in 2014. De business consultant volgt met een toename van 67 procent en de ict-architect sluit de top drie af met een stijging van 55 procent.
Achterblijvende vraag
Het aanbod blijft echter achter op de groeiende vraag. Dit komt enerzijds door het lage aantal afstudeerders elk jaar. Zo blijkt dat in 2013, het laatste jaar waarin dit werd gemeten door de uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid voor het onderwijs, DUO, het aantal afstudeerders in de richting Informatica lag op iets meer dan 2500 hbo’ers en ongeveer duizend wo’ers. Anderzijds meent Arco Elsman, directeur bij Yacht IT, dat zich ook elk jaar minder studenten aanmelden voor ict-opleidingen.
Groenpluk
Organisaties spelen volgens Elsman in op dit tekort aan ict’ers door studenten al geruime tijd voordat ze het diploma behalen te benaderen en binnen te halen. Dit wordt ook wel groenpluk genoemd. Dit speelt gemiddeld vaker bij Informaticastudenten dan bij studenten van andere opleidingen, zo blijkt volgens Yacht uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Hierbij is gekeken naar het aantal studenten dat in 2008 begint met een opleiding en binnen vijf jaar hiermee stopt zonder diploma. Normaal gesproken geldt dat 9 procent van de wo-studenten dit doet, terwijl dit 15 procent van de Informaticastudenten is. Van de ‘algemene’ hbo-studenten stopt gemiddeld 21 procent binnen vijf jaar zonder diploma. Dit is 23 procent van de hbo-studenten in een Informatica-richting.
Daarnaast ziet Yacht ook zelf vaak terug bij zijn sollicitanten dat zij al wel werkervaring hebben, maar geen afgeronde opleiding.
Nadelig voor ICT’ers
Marjolein ten Hoonte, directeur arbeidsmarkt en maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) bij Randstad Groep Nederland, begrijpt groenpluk vanuit de ogen van organisaties, maar denkt ook dat dit nadelig kan zijn voor de ict’ers zelf. ‘Het maakt deze groep kwetsbaar als het economisch minder gaat.’
Ten Hoonte is dan ook van mening dat starters gebaat zijn bij een diploma bij het betreden van de arbeidsmarkt. ‘Mede omdat we zien dat lang bij een werkgever blijven niet meer vanzelfsprekend is, moeten werknemers zuinig zijn op de kennis en ervaring die ze bij de start en gedurende hun loopbaan opdoen.’
De resultaten van de analyse zijn weergegeven in de infographic hiernaast.
Als het de bedrijven kennelijk niet uitmaakt dat een kandidaat een diploma heeft of niet, lijkt het me dat de kandidaat in de eerste plaats die opleiding had hoeven beginnen.
De andere kant van de medaille is dat het kennelijk niet uitmaakt wat de opleidingsinstituut leert aan de kandidaat: de bedrijven gaan dit zelf doen.
Sluiten de opleidingsinstituten wel voldoende en voldoende juist aan bij het bedrijfsleven met hun opleiding? Kennelijk zien de bedrijven niet welke meerwaarde een gediplomeerde kandidaat heeft boven een kandidaat die geen of een onvolledige opleiding heeft gehad.
Dat laatste vind ik een interessantere discussie.
Bedrijven doen maar wat. Dat mag u toch onderhand wel door hebben.
Ik zag laatst een kandidaat zich (schriftelijk) aanprijzen en daarbij noemde ze, in volgorde van belang, al haar kwaliteiten: op no. 1 stond niet de genoten opleiding of ervaring of interesses, nee op 1 stond haar geboortedatum.
En diezelfde dag ook kwam ik langs een “internetbureau”. Op een van de reclameplakkaten op de ramen stond prominent hun – ik neem aan extreem belangrijke – selling point “Gemiddelde leeftijd ligt onder de 25”.
En wederom een gebrek aan visie: er zijn genoeg mensen zonder diploma die al lang goed hebben gefunctioneerd. Het moet toch mogelijk zijn ze op basis daarvan alsnog en volwaardig en competitief diploma te bezorgen?
Ik zou liever zien dat Yacht, c.q., Randstad c.s. zich daar eens wat meer voor zouden inspannen in plaats van steeds maar te blijven roepen dat er een mismatch is.
Je kunt een vak uitstekend leren in de praktijk. Blijven focussen op diploma’s is na 6-10 of meer jaren ervaring niet meer realistisch. Kijk dan liever naar recent behaalde certificaten en gevolgde cursussen, seminairs en workshops.
Maar ik vrees dat Yacht vooral bedoeld dat er te weinig jongeren met een diploma zijn. Terwijl het vooral van belang is of iemand zich weet te bewijzen in de praktijk – ook als die uit de zgn groenpluk komt. Met voldoende ervaring… zie boven.
Veel ICT’ers zonder (het juiste) diploma leren zich een slag in de rondte, vooral aan het begin van hun ICT carrière, maar ook tijdens. Misschien wordt het eens tijd een algemeen erkend curriculum samen te stellen voor veel gevraagde (ICT) functies. Iedereen die daaraan voldoet kan dan alsnog een diploma krijgen.
De markt heeft haar waarheid in pacht en die is grillig en hard en een beetje dom. Is er arbeidstoverschot dan moet je cum laude afgestudeerd zijn, gevolgd door een smetteloze carriere in precies dat segment waarin dat bedrijf toevallig zoekt. Is er nog zat te kiezen dan kan hjk nog zoveel diploma’s hebben, maar hij zal een ouwe viezerik blijven door het steeds maar over jonge meiden te hebben 😉
De markt bepaalt wie er werkt, wat en waarmee…
Op zich simpel, geef wat men vraagt.