Nederlandse beleidsmakers en politici moeten substantiële stappen gaan maken in het beleid dat zich richt op ict. Dit staat in het advies ‘Klaar voor de Toekomst? Naar een brede strategie voor ICT’ van de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI), dat op 21 september 2015 aan de ministers Kamp (EZ) en Bussemaker (OCW) en staatssecretaris Dekker (OCW) is overhandigd.
Alle technologische ontwikkelingen die ertoe doen, zijn afhankelijk van ict, meent de adviesraad. Zo veranderen ict-toepassingen het karakter van onze economie, ons werk en ons leven. De kennissamenleving kan niet zonder ict. Toch staat het belang van ict volgens AWTI nog altijd te weinig op het netvlies bij beleidsmakers en politici. De adviesraad vindt het hoog tijd voor substantiële stappen in het beleid gericht op ict.
Initiatief bij minister
‘De ontwikkeling van de Nederlandse ict-capaciteit moet in het hart van het overheidsbeleid komen’, meent AWTI-lid Emmo Meijer. ‘Dat vraagt allereerst om een duidelijke, integrale visie op de betekenis van ict voor de ontwikkeling van de Nederlandse economie en samenleving. Ook is het van belang dat de publieke verantwoordelijkheid voor ict veel beter binnen de rijksoverheid wordt gecoördineerd. Misschien wordt het tijd dat een minister het initiatief naar zich toetrekt.’
De topsectoren hebben de verantwoordelijkheid voor ict-innovatie de afgelopen jaren samen gedeeld. Echter, waar iedereen verantwoordelijk is, neemt niemand de verantwoordelijk. De AWTI vindt daarom dat het moment is gekomen waarop de topsectoren de krachten moeten bundelen en ict-innovatie gezamenlijk moeten oppakken en financieren.
Damage control
‘Toponderzoek in Nederland vereist een ict-infrastructuur van wereldklasse’, vindt AWTI-voorzitter Uri Rosenthal. ‘De overheid moet Surf, de ict-samenwerkingsorganisatie van het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek, de middelen verschaffen om topkwaliteit in ict te kunnen blijven bieden. Dat betekent bijvoorbeeld in de Nationale Wetenschapsagenda anticiperen op een toename aan ict-investeringen. De extra twaalf miljoen euro voor drie jaar die het kabinet voor de zomer aan Surf heeft toegezegd, is slechts ‘damage control’. Willen we voorop blijven lopen, dan is veel meer nodig.’
Een samenleving waarin ict een dominante technologie is, stelt specifieke eisen aan onderwijs. Daarbij gaat het niet alleen om investeren in kennis op academisch niveau van data sciences en data analytics, machine learning en kunstmatige intelligentie. Het gaat er ook en vooral om te zorgen dat alle scholieren enig begrip ontwikkelen van wat met computertechnologie mogelijk is en hoe het werkt. Emmo Meijer: ‘Het beter ontwikkelen van digitale vaardigheden is een eerste stap in het tegengaan van technologische werkloosheid die mogelijk gepaard gaat met de snelle digitalisering van onze economie.’
