Formele aandacht voor ethiek had ict-fiasco’s bij overheid door organisaties als Capgemini kunnen voorkomen. Dat meent althans Ngi-NGN. De beroepsvereniging pleit voor een register en beroepscode voor ict-professionals, zodat financiële fiasco’s bij bijvoorbeeld de Sociale Verzekeringsbank (SVB) kunnen worden voorkomen.
‘De leiding van de Sociale Verzekeringsbank zou willens en wetens miljoenen te veel hebben betaald aan een automatiseringsproject waarvan al snel duidelijk was dat het gedoemd was te mislukken’, stelt bestuurslid Maarten Emons van ict-beroepsvereniging Ngi-NGN. ‘Uiteindelijk werd het project zelfs na vier jaar gestopt.’ Gevolg: een schadepost van tientallen miljoenen, zo niet ruim honderd miljoen euro.
Het ging hierbij om het Multiregelingensysteem (MRS), dat veertig miljard euro aan uitkeringen voor aow en kinderbijslag moest verwerken. Er zou formeel 43,7 miljoen zijn uitgegeven, maar volgens ex-werknemers van de SVB in het onderzoeksprogramma Zembla is het werkelijke bedrag tientallen miljoenen hoger. Opvallend is dat werknemers die de gang van zaken ter discussie stelden, werden weggehoond.
‘Een register en beroepscode kan echter helpen om een cultuur te creëren waarbij medewerkers elkaar eerder aanspreken op hun ongewenste en onethische gedrag’, vervolgt Emons. De Ngi-NGN is dan ook begonnen met de ontwikkeling van dit register en deze beroepscode. Emons: ‘Ik roep bedrijven dan ook op om zich actief hierbij aan te sluiten.’
Deze affaire is niet meer dan een symptoom van een samenleving in verval. In feite is het gegraai van bestuurders overal waar te nemen: scholen, woningbouwverenigingen, zorgverleners, banken, goede doelen, de publieke sector etc. Waarom zou de ICT ineens anders zijn?
Je kunt het waarnemen in elke organisatie waar mensen met competenties worden gemarginaliseerd en onder druk worden gezet door mensen zonder competenties, de niet-facturabele meelifters.
Bedrijven die, ooit onstaan door een samenwerkingsverband van competente mensen, nu worden leeggeroofd door bestuurders. Een een-tweetje met een commissaris blijkt al genoeg om een loonstijging van tientallen procenten door te drukken. Outsourcing is een handig instrument om de personeelskosten te drukken en de marge (en daarmee de eigen bonus) op te krikken.
De essentiele weeffout in elke organisatie is dat er mensen zijn die de hoogte van het eigen salaris kunnen beinvloeden. Naarmate de afstand tussen top en de de wernemers groter, wordt steeds meer van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.
Controle zoals het NGI hier voorstelt (managers die managers gaan controleren) is een duidelijk kansloze zaak. De enige remedie zou zijn, verregaande automatisering van bestuurlijke functies.
En nu het feitelijke product niet meer gerealiseerd kan worden, blijkt het circus gewoon door te kunnen draaien, zonder dat iemand het een halt kan toeroepen. Falen is nu core-business geworden en onze Nederlandse bestuurders behoren in deze nieuwe discipline tot de absolute wereldtop.
Ik denk dat er iets fundamenteels mankeert aan de manier waarop er van bovenaf wordt gekeken naar het bouwen van software :
Het idee dat je het ontwikkelen van software net zo in lagen kan verdelen als datacommunicatie, dat je gewoon de koperkabel kan vervangen door glasvezel, zonder dat de bovenliggende lagen er iets van merken.
En dat je bij alles wat je kan vervangen door iets anders gewoon de allergoedkoopste kan nemen.
Managers geloven vaak dingen die los staan van de werkelijkheid. Mensen zijn niet zomaar te vervangen.
Als je nu eens bij de aanbesteding eist dat codekloppers de taal van de eindgebruikers vloeiend moeten kunnen spreken, dan is de kans op dit soort dure flops een stuk kleiner. En dat betekent waarschijnlijk dat je allerlei “vrijhandelsverdragen” beter niet kan tekenen.
het is altijd erg jammer vast te stellen dat so called ‘managers’ over zaken beslissen waar ze geen bal verstand van hebben, dat de afstand tussen werkvloer en management veel te groot is. Op sommige plaatsen heeft men dat opgelost door een chief-programmer aan te stellen, iemand die op de werkvloer opereert, daar zelfs de kastanjes uit het vuur haalt en daarnaast met het hoogste management communiceert over de gang van zaken. Hier nog nooit vertoond. Arrogantie. Managers zijn zelden technisch bekwaam. Een enkele keer wel. Er bestaan/bestonden ingenieurs in de raad van bestuur bij sommige multi-nationals maar nooit bij enige overheid. Helaas.
De voorgaande reacties lezende bekruipt mij een gevoel van: “Ach wat kunnen wij er aan doen”. Het moet maar geregeld worden en vooral door een ander. Niemand doet wat. Lijdzaam gedrag dus.
Wie hebben wel eens de klok geluid, wie hebben gereageerd naar hun werkgever van: “Hier werk ik niet aan mee?”.
“Zieltjes winnen voor een beroepsregister”. Vooral uitspraken om iets niet te hoeven doen. Voor alle helderheid ik was / ben geen lid van het VRI.
Toch maar even een anekdote.
Een paar werkgevers geleden, was er een collega die moeite had met een beslissing van het management. Hij protesteerde (was VRI-lid) en gaf ook aan dat een bepaalde beslissing tegen zijn ethiek én de erecode van het VRI ging. Standvastig zoals hij was heeft hij ontslag genomen.
Voor zover het kon heeft hij ons (zijn collega’s) geïnformeerd van het hoe en waarom. Was dit nu stom of dapper, zeg het maar.
Ik weet wel wat het met ons als collega’s deed. Wij maakten een afspraak: dit niet meer. Enkele jaren later was er een aanbesteding.
Daar gebeurde iets soortgelijks. Wij namen ons standpunt in: de aanbesteding moest overnieuw.
De moraal van het verhaal: verbeter de wereld, maar begin er zelf aan.
Voor geloven heb je geen gebedshuis nodig, om ethisch IT te bedrijven geen VRI. Het zijn hulpmiddelen om je te verbeteren en helpen je vaak sneller vooruit. It’s up to you om er van gebruik te maken. Uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk wat je doet en accepteert.
@LexSchampers Dat is heel makkelijk praten, dat had je moeten zeggen tegen meneer Gotlieb van de NZA. Je moet een hoop lef hebben en gedreven zijn om dit te doen, niet bang om je baan te verliezen, niet bang om weggepest te worden of ten onder te gaan onder een hoop stress. En je zou toch moeten weten hoe het werkt in werkland, val je buiten de boot of ben je kritisch dan ben je gezien dan ga je eraan. Uiteindelijk zie je iedereen voor zijn eigen hachie kiezen en misschien is dat voor de eigen gezondheid nog wel het beste. Want ga er maar uit vanuit dat de kritische geesten binnen de SVB geen makkelijke tijd gehad hebben. Ik denk dat er voldoende medewerkers gerust zullen opmerken, dit gaat nergens over of dit gaat nergens heen. En dan? Daar een strijd van maken? Het is ook vechten tegen windmolens.
@Lex
Je vraagt:
“Wie hebben wel eens de klok geluid”
Ik meermaals. Daar maak je je niet geliefd mee. Heb het allemaal beleefd, inklusief mobbing. En heb knalhard wraak genomen, ben naar de klant gewisseld en heb een bezoekverbod uitgesproken voor de boosdoenster, dat deed me goed, en natuurlijk ook een reduktie van het kontrakt van 50% met behoud van service.
Daar had ik geen registratie voor nodig.
Mooi hoe Nederland er sinds Zembla 17 miljoen uiterst kundige ICT professionals erbij heeft. Iedereen heeft wel een mening over hoe het debacle voorkomen had kunnen worden, inclusief de grijze koppen van de Ngi-NGN blijkbaar. Wat ziet de toekomst er rooskleurig uit.
We weten natuurlijk al jaren wat de echte oorzaak is van dit type falen. Namelijk volkomen incapabel management dat er in de praktijk vaak straffeloos mee wegkomt. Binnen de overheid wemelt het daarvan.
En ja er zijn natuurlijk parasieten die er van profiteren en die weten hoe het zit maar die er vooral belang bij hebben dat de situatie blijft zoals die is.
De oplossing moet misschien wel gewoon op de werkvloer gezocht worden. Namelijk het bevorderen van integer gedrag……Dat lijkt niet meer vanzelfsprekend tegenwoordig. We weten meestal wel wie er fout zit maar we houden onze mond als het er op aankomt om toch vooral onze vermeende eigen belangen te kunnen beschermen..Dit maakt ons mede verantwoordelijk voor de shit die er achterweg komt.
@Jan
Mag ik je vragen wanneer je daad van verzet was?
Ergens krijg ik namelijk het idee dat je eerst als ingehuurde kracht bij een klant werkte en er vervolgens in dienst gekomen bent om hetzelfde werk tegen een 50% lager tarief te doen.
Als dat een juiste constatering is dan heb de klok geluid noch dat je begrepen hebt waar de klepel hangt.
@Ewout
lezen.
De reduktie was een software/hardware-kontrakt van €400.000 per jaar, dat terug gebracht werd naar € 200.000 per jaar.
Het is weliswaar enige jaren geleden maar dat verandert niets aan de feiten.