Bij de huidige discussie rond Capgemini is er veel aandacht voor de SVB, maar ook kleinere klanten hadden grote problemen met Capgemini. Zoals de lezer van Computable zich nog kan herinneren, is er veel mis gegaan met de ontwikkeling door Capgemini van de 1-2Focus sport erp-software. In twee eerdere bijdragen heb ik al de slechte communicatie en het falen van Quality Assurance naar voren gehaald. Nu, een half jaar later, is het tijd voor de installatietest.
Opdrachtgever Equihold heeft vanaf de eerste opgeleverde release geklaagd over het gebrek aan kwaliteit van de geleverde software. Er zijn niet voor niets rond de honderd bugfix releases en hotfixes geleverd naar aanleiding van critical en blocking bugs. Equihold en zijn klanten waren nog steeds ontevreden over de laatste release 9. Capgemini stelt nu echter, welke fouten zouden dat zijn? Wel of geen fouten? The proof of the pudding is in the eating.
Dit artikel beschrijft hoe lastig het is voor de gebruiker om 1-2Focus software te installeren. In m’n volgende artikel wordt beschreven welke problemen de gebruiker zoal kan tegenkomen als deze met 1-2Focus software gaat werken.
Ik heb de stand alone versie 9 van de 1-2Focus Football Active Trainer getest. Dit is de vierde release die voldoende functionaliteit had om operationeel gebruikt te kunnen worden. Kinderziektes zouden dus allang verholpen moeten zijn. Bij de installatie ben ik uitgegaan van de hard- en software specificaties uit het RUP Vision-document.
De installatie
Kenneth Berkleef, de eigenaar van het vroegere Equihold, heeft tegen me gezegd: ‘Jaap, ik durf een weddenschap aan te gaan dat je het niet lukt om de software te installeren.’ Ik heb de software getest bij verschillende Windows-omgevingen. Het is me gelukt, maar het lukte me niet altijd. Eerst een beschrijving van een gelukte installatie. Je hebt een pc, laptop, of tablet met Windows XP Professional nodig; andere besturingssystemen worden geweigerd. De Installshield Wizard oogt intuïtief. Voorafgaande aan de installatie van het hoofdprogramma moet je diverse programma’s door de Wizard laten installeren. Dat zijn vooral multimediaprogramma’s voor het kunnen analyseren van videofragmenten. Staat de juiste versie van het (multimedia) programma toevallig al op de machine, dan wordt dat deel van de installatie overgeslagen. Staat er een programma op met een nieuwere versie, dan moet je die software eerst volledig deïnstalleren. Bij mij liep de Flash-installatie vast en daarmee de resterende installatie. Bij de gebruikte oem-installatie van Windows XP Professional stond Flash er al op; met een hogere versie. Dit gaf een gelukkig, herkenbare specifieke foutmelding. Het standaard deïnstalleren van flash hielp niet, ook niet als de software aangaf dat deïnstallatie gelukt was. De installatie van de oudere Flash versie via 1-2Focus liep weer vast. Met de Uninstall Flash Player utility kon ik de Flash onderdelen geheel deïnstalleren.
Verder had ik een nieuwere versie van Dot Net 2 dan die van 1-2Focus, maar de installatie ging desondanks door. Daar was ik blij mee, want het deïnstalleren van Dot Net is tricky. Ook de officiële MS deïnstallatie tool voor Dot Net, werkt niet in alle situaties even goed.
Na het installeren van de multimedia software, wordt het 1-2Focus hoofdprogramma geïnstalleerd. Bijna aan het einde van de installatie krijg je tweemaal een foutmelding. Deze foutmeldingen moet je volgens de – overigens goede – handleiding wegklikken. De installatie gaat door. Zoiets zie je normaal alleen in een testfase. Optioneel krijg je daarna de mogelijkheid om ook nog drie multimediaprogramma’s te installeren, voorafgaande aan de installatie van de SQL Server-database. Voor de test is dit uiteraard gedaan.
Het installeren van de database Setup SQL Express vindt plaats in elf stappen, duurt nogal lang. Na de eerste vijf stappen krijg je een reboot en gaat de installatie weer verder. Uiteindelijk moet je de gebruikelijke administratieve handelingen uitvoeren zoals de activering. Later heb je Windows Media Player 11 nodig, deze moet je achteraf installeren. Als alles goed gaat kan je op snelle hardware in twintig tot dertig minuten de installatie hebben afgerond. Door het versie probleempje met Flash, duurde het in dit geval dus wel wat langer.
Doet-ie ’t of doet-ie ’t niet
Je hebt voor de installatie een schone XP Professional omgeving nodig. De installatie loopt meestal vrijwel meteen vast op een pc die al in gebruik is, omdat er allerlei andere software op staat. Je krijgt bij het vastlopen gewoonlijk geen bruikbare foutmelding te zien, gewoon ‘Status Pending’. Dat heb je dan ook wel door. Helpdesk, hij doet het niet. Wat ziet u beste klant. Nou dat de software wacht. Daar heb je niks aan. Ook bij een schone installatie gaat het installeren van 1-2Focus niet zonder meer goed. Een XP Professional installatie met alle updates, bleek niet bruikbaar te zijn. Dat komt wellicht door één of meerdere Windows updates van na Service Pack 3. Maar er zijn ook verschillen tussen de oem-versies van de hardwareleverancier, waarbij extra software meegeleverd wordt. Je moet heel veel tijd investeren om er achter te komen waarom de installatie vastloopt. En bij een volgende release van 1-2Focus kan het weer anders zijn. Daardoor is de uitkomst van het installatieproces onvoorspelbaar. Ik ben vooral bezig geweest om een XP Professional systeem te regelen waar 1-2Focus wel op te installeren was. Ik heb duizenden applicaties geïnstalleerd, maar dit is de eerste keer dat ik afhankelijk was van een installatiemodule die zo kieskeurig is.
Update perikelen
De applicatie aan de praat krijgen is één ding, de applicatie aan de praat houden is een ander ding. Je moet een besturingssysteem kunnen updaten in verband met de veiligheid, stabiliteit en continuïteit. Dus na het testen van de functionaliteit en stabiliteit van 1-2Focus heb ik Windows XP Professional geüpdatet. Na enkel kleinere Windows-updates was er volgens 1-2Focus opeens geen database meer; een ramp bij professioneel gebruik. De database was er natuurlijk wel, maar deze was niet meer te benaderen. Dus moest ik de database opnieuw installeren en daarna de database back-up terugzetten. Dat is te lastig voor de gemiddelde gebruiker. En als er geen (recente) back-up is, dan ben je (een deel van je) data kwijt.
Natuurlijk zou het verlies van de databasekoppeling niet mogen voorkomen. Ik kan me niet herinneren dat ik zoiets eerder ben tegengekomen, terwijl ik duizenden keren updates heb uitgevoerd bij verschillende besturingssystemen. Als workaround kan je de automatische update van je besturingssysteem uitzetten. Eerst back-uppen en dan pas handmatig de update uitvoeren en maar hopen dat je niet hoeft te restoren. De meeste gebruikers zijn echter geen systeembeheerders voor wie deze praktijk normaal is.
Conclusie installatiemodule 1-2Focus
1-2Focus zoals geleverd door Capgemini, gedraagt zich als de prinses op de erwt. Het was de bedoeling van Equihold dat ook amateurclubs 1-2Focus gingen gebruiken. Besprekingen hierover met sportbonden liepen. Dat was Capgemini bekend. Stel je eens voor dat een release via een voetbal- of hockeybond wordt verspreid en een substantieel deel van de installaties of upgrades lukt niet. De Helpdesk wordt overspoeld met problemen. De Installshield Wizard deugt niet.
Lees ook ‘Capgemini 1-2Focus: falen in communicatie’ en ‘Capgemini 1-2Focus: falen Quality Assurance‘.
In het volgende artikel wordt beschreven hoe correct en stabiel de 1-2Focus applicatie werkt, nou ja, volgens Capgemini.
Jaap van Belkum, zzp’er
Zoiets hebben we ook meegemaakt bij het proof of concept. Het proefde niet zo goed. Ze konden de weg naar buiten zelf vinden.
Betreffende het database probleem herken ik wel enkele punten uit de software die gebruikt wordt door bij KNZB aangesloten zwemverenigingen. Meet/team manager lijken dezelfde functionele opzet als 1-2Focus te hebben. Laat me raden, gebruikte database is Access?
Stellen dat er sprake is van een professioneel gebruik bij amateurclubs maakt deze opinie tendentieus waardoor ik me afvraag wat auteur wil bewijzen. Zeker heeft Capgemini slecht werk geleverd maar ergens wekken analyses bij mij de indruk van ‘crap-in, crap-out’ en is de kwaliteit van de code daardoor uiteindelijk irrelevant.
@Martin, als de packaging niet goed is geregeld, dan kan ik me voorstellen dat een opdrachtgever hierop afknapt en afhaakt.
Of de packaging bij 1-2Focus (en vooral het testen daarvan) vanaf het begin al voor grote problemen heeft gezorgd, dat weet ik niet. Er waren in het begin minder modules gereed die geïnstalleerd moesten worden en minder additionele multimedia programma’s om mee te installeren. Wel zie ik in de lijst met releases dat er voor de eerste 1-2Focus releases in augustus 2006 twee aparte Setup Files opleveringen zijn geweest. Dat duidt op installatieproblemen. Maar dat hoefde niet meteen een kritiek probleem te zijn. De eerste anderhalf jaar zou sowieso nog de oude VB versie van 1-2Focus uitgeleverd worden, omdat de Dot Net versie nog te weinig functionaliteit zouden hebben. Dot Net release 5 was de eerste productieversie.
@Ewout Dekkinga, de database was geen MS Access maar SQL Server. Daar was over nagedacht; er kwam ook een netwerkversie van 1-2Focus voor de topclubs. Bij de Dot Net versie van 1-2Focus is MS SQL Server Express Edition 2005 9.00.5000.00 meegeleverd.
Ewout, hoezo tendentieus? De amateurs in de Topklasse met een contract verdienen twee a drie duizend Euro per maand. De besten zitten rond de vijftig mille per jaar. Die betaling van topamateurs vindt al meer veertig jaar plaats. Hun trainers zijn ook betaalde krachten. Dat wordt mede betaald door de kantineomzet, Toto-inkomsten, solidariteitsbijdragen en de eenmalige opleidingsvergoedingen (vanuit het betaalde voetbal). Er gaat veel geld om bij amateurclubs die hofleverancier van de betaalde clubs zijn. Die willen geen VBA MS Access applicatie. Vandaar dat gesteld mag worden dat de amateurclubs een belangrijk onderdeel van de markt van 1-2Focus hadden kunnen zijn.
Ewout, van crap-in, crap-out is geen sprake. De oude VB versie van de 1-2Focus applicatie, zoals die nog door Brunel is gemaakt, werkte goed en voldeed lange tijd aan de functionele en technische wensen van de gebruikers. Die VB versie was de belangrijkste input voor Use Cases voor de ontwikkeling van de Dot Net versies tot en met release 5.
Wat ik niet helemaal snap waarom anno 2015 deze case nu zo’n aandacht krijgt. De eerste werkzaamheden dateren volgens mij uit 2005, waarbij er in 2007 al duidelijk was dat applicatie een drama was. Waarom niet meteen aan de bel trekken en Capgemini op de slechte gang van zaken wijzen? Of toen al juridische stappen ondernemen?
Volgens mij ging Equihold in 2013 failliet. Iets zegt mij dat er andere belangen en motieven op het spel staan om jaren na dato alsnog een geldbedrag te claimen.
@Jaap
Dank voor je reactie, aannemende dat licenties later altijd weer een struikelblok worden zie ik klassieke fouten. Misschien dat VB niet toekomstvast is maar dat geldt ook voor COBOL, als eerdere applicatie functioneel en technisch voldeed dan doe ik de aanname dat iemand te snel de oude schoenen weggegooid heeft voordat de nieuwe ingelopen waren.
Misschien spring ik wat te snel in conclusies welke empirisch onderbouwd zijn vanuit een grote praktijkervaring maar ergens bekruipt mij het gevoel dat wederom de schuld van alle slechte managementbeslissingen bij de ICT gezocht wordt. Natuurlijk is er ook geen mooier vermaak dan leedvermaak en Capgemini heeft slecht werk geleverd maar de vraag is onder welke condities dit gedaan is. Zolang die vraag nog onbeantwoord blijft is kwaliteit van de code irrelevant.
@mdv1984, de zaak loopt inderdaad lang. Het project is in 2005 begonnen en in 2008 gestopt. Maar er loopt nog een rechtszaak die over veel geld gaat. Die (rechts)zaak krijgt nu extra aandacht vanwege de vele mislukte projecten met Capgemini, die nu ook veel aandacht krijgen.
Equihold is gaan klagen vanaf 2006 toen de eerste software modules opgeleverd werden. Capgemini beloofde van alles, maar het werd er niet echt beter op. Nieuwe releases met meer modules en functionaliteit, hadden meer storende en blokkerende fouten. (Zie ook mijn volgende artikel over deze zaak dat komende maandag verschijnt) De klanten van Equihold liepen weg vanwege de bugs, ze hadden geen vertrouwen meer in de producten van Capgemini. Equihold heeft toen rekeningen eerst met een vertraging en uiteindelijk niet meer betaald, vanwege de wanprestatie van Capgemini en het uitblijven van inkomsten door de nieuwe versie van 1-2Focus. De geschatte kosten en de doorlooptijd waren ruwweg verdubbeld. Er zijn vanuit Equihold verzoeken voor mediation geweest. Capgemini wilde alleen mediation als zij eerst haar zin kreeg, lees de rekeningen werden betaald. Capgemini wilde toen ook niet meer de broncode geven, noch interne Capgemini rapporten over de kwaliteit van de broncode en van het interne proces.
Op 21-02-2013 is Equihold BV door de rechtbank in Amsterdam failliet verklaard. Eigenaar Kenneth Berkleef van Equihold is na nieuwe pogingen tot mediation op 28 maart 2014 begonnen met een rechtszaak tegen Capgemini. Ook is Kenneth Berkleef op 23 juli 2014 samen met Pieter Lakeman een stichting Capclaim (bij kvk CAP Claim) begonnen, die de vorderingen op Capgemini van het failliete Equihold heeft overgenomen (zie capclaim.nl).
Capgemini wil nog steeds haar Pound of Flesh en eist, inclusief rente, zo’n driekwart miljoen Euro van Kenneth Berkleef. Capclaim eist op haar beurt het reeds betaalde geld terug vanwege onder meer wanprestatie, plus een geschatte winst- en rentederving, bij elkaar zo’n 43 miljoen. Capgemini heeft inmiddels haar Conclusie van Antwoord ingediend bij de rechtbank. De rechtbank moet nu gaan beslissen, nader onderzoek, of bijvoorbeeld een uitspraak doen over wie hoeveel moet betalen.
Dat Cap Gemini broddelwerk heeft afgeleverd bij zowel SVB als Equihold, behoeft mi geen verdere onderbouwing. Vraag die Ewout hardop stelt is dan ook: Hoe heeft dit zover kunnen komen? In de contracten tussen Cap en Equihold zijn meerdere maatregelen beschreven om fatsoenlijk project control te kunnen doen zoals een stuurgroep, QA en voortgangsverslagen. Is het geen taak van de opdrachtgever om te controleren of dit wel gebeurd? Inmiddels weten we dat dat niet gebeurd is en Equihold te lang gewacht heeft met aan de bel te trekken, vertrouwend op de professionaliteit van Cap. Achteraf is dit makkelijk (ver)oordelen en het optrekken van rookgordijnen heeft hierin niet geholpen. Maar is het als ondernemer niet je taak om hier doorheen te prikken? ‘Vertrouwen is goed, controle is beter’, riep mijn oom altijd. Maar ja, hij was register accountant.
Overigens, weet iemand wanneer de rechter in deze zaak een uitspraak gaat doen? Ik ben nog steeds benieuwd hoe deze zaak vanuit een juridisch perspectief gezien wordt.
@Ewout Dekkinga, het is inderdaad geen technisch maar menselijk falen. Volgens mij heeft Capgemini aan Equihold een Rightshoring concept beloofd, op een moment dat ze nog veel te weinig ervaring met Offshoring hadden. Zie ook https://www.linkedin.com/pulse/zembla-documentary-failed-software-project-learning-from-shrivastava.
De projectleiders van Capgemini wisten niet hoe ze daarmee moesten omgaan en de bijbehorende risico’s te managen. Wisten de projectleiders van Capgemini in Nederland dat programmeurs in Bombay vervangen zijn door minder ervaren personen? De problemen zijn onder de pet gehouden en dat heeft uiteindelijk geresulteerd in RUP in Name Only, slechte software producten, weinigzeggende rapportages, et cetera.
Kort samengevat, slecht accountmanagement, slecht project management, slecht kwaliteitsmanagement, slechte en deels verhullende communicatie en nu een publiek debat over weer een mislukt Rightshoring project waarbij Capgemini betrokken was.
@ Kurt, het is inderdaad de taak van de opdrachtgever om te controleren of de opdrachtnemer de opdracht naar behoren vervult. Maar in hoeverre kan die opdrachtgever dat doen? Wij krijgen allemaal wel eens te maken met een situatie waarbij we sterk afhankelijk zijn van andermans expertise, omdat wijzelf qua kennis en ervaring tekort schieten. Koop je als ICT-er een bestaand of nieuw te bouwen huis voor meerdere tonnen, hoe goed kan jij de makelaar, aannemer, architect, notaris, hypotheekadviseur, bank, enzovoorts beoordelen en controleren. Daarom is er expliciet en impliciet een zorgplicht.
In de zaak 1-2Focus is het de vraag in hoeverre de startup Equihold Capgemini kon controleren. Het ging bij de outsourcing om een jurist/zakenman bijgestaan door een systeembeheerder en een –ontwikkelaar. Kenneth Berkleef had geen ervaring met zo’n groot project, Capgemini, RUP en Rightshoring (maar wel een positieve ervaring in het hoofd met Brunel). Pas bij de eerste opleveringen van de software zagen ze dat het mis was gegaan. Bovendien bleef de opdrachtgever opgeleukte rapportages maken, werd er van alles beloofd, gingen ze druk uitoefenen op Equihold, werd er gepaaid en plaatsten ze stilletjes nog wat aapjes op andermans schouders. Er is een hele trukendoos ingezet tegen een klein clubje dat overspoeld werd door problemen vanuit Capgemini.
Ben benieuwd wat de rechterlijke uitspraak is over wie voor welk deel verantwoordelijk is.