Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) vond in de zoektocht naar een kwartiermaker voor de start van het Bureau ICT-toetsing (BIT) op korte termijn geen geschikte interne kandidaat. Daarom werd John Schattorie van Deloitte benoemd tot ad interim bureauhoofd BIT. Wel laat BZK weten dat Schattorie onder aansturing van de CIO-Rijk – Hans Wanders – staat en dat hij, om mogelijke belangenconflicten te voorkomen, niet wordt ingezet bij de toetsing straks van ict-projecten waarbij Deloitte betrokken is.
Recent bleek John Schattorie, die leiding geeft aan de digitale activiteiten bij de publieke sector-tak van adviesbureau Deloitte, op 1 juni 2015 benoemd te zijn tot ad interim bureauhoofd BIT. Hij moet als kwartiermaker het BIT gaan opzetten. Een opmerkelijke aanstelling, omdat Schattorie de afgelopen jaren via Deloitte en daarvoor via Capgemini volop betrokken is geweest bij ict-projecten van de overheid. Het BIT is juist bedoeld om naar aanleiding van veel mislukte overheids-ict nieuwe projecten van meer dan vijf miljoen euro miljoen te toetsen (vooralsnog voor een jaar; daarna wordt de werkwijze geëvalueerd). Wanneer het BIT, een vakminister of de Tweede Kamer dat wenst, kunnen ook reeds lopende projecten getoetst worden.
Het BIT, dat komt te hangen onder de minister voor Wonen en Rijksdienst (die weer valt onder BZK), bestaat uit een kleine vaste kern en een flexibele schil, in te vullen met experts vanuit de rijksdienst en daarbuiten. Baas van het BIT wordt de chief information officer van het Rijk. Ook komt er een toezichtsraad. Om te voorkomen dat de CIO-Rijk als BIT-verantwoordelijke projecten toetst of een oordeel afgeeft over rijksbrede projecten die hij zelf uitvoert, voert hij in het vervolg geen projecten meer uit.
Kwartiermaker
Op de vraag waarom de Rijks-cio Hans Wanders dan niet zelf als kwartiermaker kan optreden, laat een woordvoerster van BZK weten: ‘Het leiding geven aan het BIT is één van de taken van de CIO-Rijk. Schattorie is niet ingehuurd als hoofd BIT, maar als bureauhoofd a.i. Hij ondersteunt de CIO-Rijk in de kwartiermakersfase: de bemensing van het bureau en het uitvoeren van pilot-toetsen.’
Zij meldt verder dat er vanwege de gewenste spoed met de start van het BIT zowel ‘intern als extern intensief is gezocht naar een geschikte en beschikbare kandidaat met ruime ict-ervaring in een bestuurlijke omgeving. Dat heeft ertoe geleid dat vooralsnog voor tijdelijk externe inhuur is gekozen. De vacature Bureauhoofd BIT wordt binnenkort opengesteld.’
BZK zegt dat Schattorie over de gevraagde ervaring beschikt, juist ook binnen het Rijk, en onder aansturing van de CIO-Rijk opereert. Die laatste is ook verantwoordelijk voor de samenstelling van de leden van toetsteams en voor de onafhankelijke werkwijze van het BIT, aldus de zegsvrouw.
Dubbele pet
Deloitte levert een aantal ict-diensten aan het Rijk via de aanbesteding voor inhuur ‘Ict Expertise Diensten’ (voor de mantels ‘contra-expertise en benchmarking’ en ‘applicatie-ontwikkeling, beheer en -onderhoud’). BZK laat weten dat het adviesbureau in het geval van het BIT is ingehuurd via een rijksbrede mantel en het ministerie ziet geen gevaar in eventuele dubbele petten. Volgens BZK zijn er meer bedrijven die voldoen aan de gestelde eis ‘ruime ict-ervaring in een bestuurlijke omgeving’, waardoor zij diensten mogen verlenen aan (onderdelen van) het Rijk.
Het tarief waartegen Schattorie wordt ingehuurd is commercieel vertrouwelijke informatie en wordt om die reden niet gegeven. Wel zegt BZK dat het tarief onder de inhuurnorm van 225 euro per uur ligt.
Wellicht dat er verwarring ontstaat als men verwacht wat de invulling van de positie van deze kwartiermaker zou zijn. Het is geen benoeming op grond van competenties geweest maar op die van de politieke invulling van de positie.
We weten allemaal wel dat op dat vlak dit de meest belangrijke factor is waarop men acteert. Het spreekt ook boekdelen dat deze tandeloze papieren tijger die BIT is wordt bemenst door een evenzo tandeloze persoon uit de gewenste hoek met de gewenste belangen.
Voor alle duidelijkheid: ik doel op de 7 lagen rondom data communicatie; aangevuld met geloof (laag 8), politiek (laag 9) en geld (laag 10).
Geloof als in: geloof in de oplossingsrichting, aanbieding, organisatie, markt, en-wat-dies-meer-zij.
Politiek als in (bijvoorbeeld): wie moet overtuigd worden van dat “geloof”.
Met als laatste het slijk der aarde genaamd geld: Immers, degene die de rekening betaald heeft in alle gevallen het laatste woord!
Die 3 versterken elkaar waardoor vaak de volgende situatie ontstaat:
In een management “overleg” wordt vastgesteld dat “we” dit-en-dat probleem hebben en dat de aanpak van ABC de best passende oplossing is (het geloof). Gevolgd door de uitspraak “we moeten alleen de mensen op de werkvloer nog overtuigen” (de politiek). Om af te sluiten met: voor de invoering is een budget beschikbaar gesteld van XYZ euro (wat neerkomt op 10% van de jaarlijkse salariskosten?).
Die 3 komen op een andere manier weer bij elkaar in de vorm van een workshop gegeven door “het management”:
(1) – We hebben onze organisatie laten doorlichten door een gerenommeerd organisatie buro (lees: onze vriendjes bij EFG).
(2) – Geloof het of niet, maar daaruit is gebleken dat “we” in essentie dit-en-dat probleem hebben (de opstap naar de politiek in de vorm van een drama verhaal met een verschrikkelijk einde als er niet snel wat gebeurd!). Om dat te voorkomen hebben we een agile organisatie nodig (met 10% minder mensen?).
(3) – Gezien de ernst van de situatie moeten we dit ASAP aanpakken. Daarvoor is een plan opgesteld met een top-down aanpak, verschillende mijlpalen (de checklist?) en als voorlopige startdatum “volgende week beginnen” en “einde van het jaar” klaar.
Misschien hier en daar wat overdreven – maar toch… duidelijk? Herkenbaar?
🙂