Gartner heeft computing everywhere uitgeroepen tot dé trend van 2015. Maar welke zakelijke toepassingen van deze ontwikkeling kunnen er worden verwacht? Computable-experts vertellen welke ontwikkelingen zij verwachten en wat dit voor organisaties betekent.
Computing everywhere is volgens onderzoeksbureau Gartner dé trend van 2015. Gartner definieert computing everywhere als het bijeenkomen van verschillende technologieën die onze levenservaring fundamenteel veranderen. ‘Het gaat bij computing everywhere verder dan alleen het automatiseren van dingen: de technologieën bieden een uitbreiding voor onze interactie met de fysieke wereld.’ Bedrijven kunnen computing everywhere in hun voordeel gebruiken, maar er zijn ook een hoop dingen waar zij rekening mee moeten houden. Computable-experts leggen uit welke ontwikkelingen gekoppeld zijn aan computing everywhere en hoe zij vervolgens voordelen uit deze trend kunnen behalen.
Ontwikkelingen
De trend computing everywhere zal ervoor zorgen dat proactiviteit een kernbegrip gaat worden bij organisaties, meent een groot deel van de experts. Crm-ondernemer Marielle Dellemijn verwacht dat mensen steeds meer proactief worden geholpen met hun privé- en zakelijke activiteiten door de inzet van computing everywhere. ‘Data die vanuit apparaten wordt aangeleverd, wordt steeds meer ingebed in het service management proces. Daarmee kan klanten proactieve serviceverlening worden geboden.’
Maar niet alleen de klant kan proactieve service verwachten. Ook de eindgebruikers binnen de organisatie krijgen snellere dienstverlening, aldus Frank Kroon, open group master it-architect bij HP. ‘Computing everywhere maakt het mogelijk dat de it-afdeling per direct diensten voor de gebruikers kan organiseren. De rekenkracht is immers al overal.’ Gebruikersbehoeften in het algemeen zullen dan ook veel aandacht krijgen. Zo legt Patrick Tak, principal consultant bij Unit4, uit dat internet of things (IoT)-toestellen (die vallen binnen de trend computing everywhere) zeer waarschijnlijk gebruik gaan maken van centrale clouddiensten die zorg moeten gaan dragen voor een eenduidige interface en eenvoudig beheer. ‘Wanneer de interface en het beheer op orde zijn, neemt onder andere gebruikerservaring een vlucht.’
Bring your own device
Ook de snelle ontwikkelingen op het gebied van mobiele toepassingen leiden tot een toenemende focus op de gebruikersbehoeften in specifieke context en verschillende omgevingen, signaleert OceanBI-ceo Harm Geerlings. Mobiele ontwikkelingen als gevolg van computing everywhere bestaan volgens Rein Mertens, senior business solutions manager bij SAS Nederland, voor een groot deel uit het zakelijk gebruik van mobiele hardware. ‘Tablets zijn inmiddels ook voor zakelijk gebruik helemaal ingeburgerd en organisaties zijn bezig met het uitrollen van een bring your own device (byod)-beleid.
Léon van den Bogaert, directeur innovatie bij Ctac, denken dat ook wearables opnieuw hun intrede zullen doen. Van den Bogaert denkt bovendien niet dat wearables zich dan alleen beperken tot smartglasses en smartwatches. ‘Alle objecten om ons heen zullen digitaal sensitief worden.’ Daarnaast zijn we de afgelopen jaren ook steeds meer gaan werken met mobiele applicaties, zegt Larik-Jan Verschuren-Parchomov, ceo bij Fundaments. ‘Deze manier van gegevens uitwisselen met een applicatie op een mobiel toestel, gaan we veel meer zien in ons dagelijks leven’, denkt Verschuren-Parchomov. ‘Het regelen van zaken in en om het huis worden geïntegreerd en op kantoor gaan we steeds minder werken met een werkplek, maar juist met apps vanuit de cloud.’
Langzame response
De toename van de zakelijke inzet van mobiele toestellen en de opkomst van nieuwe toestellen, leidt tot een derde aspect van computing everywhere: de toename aan data. Eric Evers, directeur technologie bij Datamanagement Professionals, zegt hierover dat deze toestellen data opvragen en daar acties op ondernemen. ‘De data zal moeten worden opgeslagen en verwerkt. Dit geeft een zekere belasting op de storage systemen.’ Zo is het volgens Evers van belang dat de gebruiker de gegevens snel ter beschikking heeft. ‘Een langzame response tijd zal resulteren in een mislukt project.’
Volgens Bart Schouw, directeur industry solutions bij Software AG, vereisen de rekenkracht en dataopslag vaak een cloud aanpak. Evers meent dat datamanagement met de juiste storage- en backup faciliteiten een cruciaal onderdeel zijn van de computing everywhere-strategie van een organisatie.
Second Life
Andere opvallende ontwikkelingen volgend op computing everywhere zijn de opkomst van virtual- en augmented reality en de hoge snelheid waarop nieuwe businessmodellen op de markt komen. Over de belangrijke plek die virtual- en augmented reality binnenkort in gaan nemen, zegt Tak dat het creëren van een virtuele werkelijkheid ook voor het bedrijfsleven interessant is. ‘Denk aan virtuele bedrijfsgebouwen waar werknemers elkaar eenvoudig kunnen ontmoeten terwijl zij wellicht kilometers van elkaar verwijderd zijn. Second Life heeft al eerder aangetoond hoe hoog de zakelijke interesse kan zijn. Nu de technologie volwassener wordt, en de ervaring voor de gebruiker levensecht is te maken, ligt succes om de hoek.’ Maar, waarschuwt Tak, de toepassing van augmented reality is nog wel sterk afhankelijk van de applicatie die je gebruikt. Heel binnenkort zal dit probleem nog niet worden aangepakt, denkt hij. ‘Momenteel maken softwareleveranciers al bijzonder turbulente tijden mee. De overgang naar cloudmodellen vergen veel inspanning en aanpassing. De aanpassing van de gebruikersinterface heeft nu waarschijnlijk geen prioriteit en dit zal de adoptie van computing everywhere zeker niet versnellen. Maar het goede nieuws is dat er tijd is voor voorbereiding.’
Iets wat nu al wel heel snel aan het opkomen is, is de ontwikkeling van de nieuwe businessmodellen, signaleert Jesse Thiel, business development manager bij Diligent. ‘Nu al zie je dat initiatieven zoals Uber en Spotify in razend tempo de traditionele taximarkt en de muziekindustrie ontwrichten. De adoptiegraad van dergelijke innovaties is nog nooit zo hoog geweest en zal alleen maar toenemen.’ Dit zijn volgens Thiel bovendien geen opzichzelfstaande voorbeelden. ‘Mede doordat technologie toegankelijker wordt, zal iedere branche, sector en markt te maken krijgen met disruptors en niche spelers. Boardrooms van corporate organisaties zullen dus extra scherp moeten zijn op de continu veranderende markt en een wendbare en flexibele omgeving moeten creëren.’
Succesfactoren
Computing everywhere is dus een trend met vele gevolgen en duidelijke toepassing op de zakelijke markt. Maar wat moet een organisatie doen om daadwerkelijk voordeel te behalen met computing everywhere? Volgens Evers is het voordeel van computing everywhere voor de organisatie dat hiermee een bijdrage kan worden geleverd aan een betere en verregaande interactie van de gebruiker met it-omgeving. ‘Doordat de informatie aan de gebruiker op een eenvoudige manier wordt gepresenteerd en de gebruiker op een logische manier zijn vervolgstappen of acties kan uitvoeren, kan hij ook beter bijdragen aan de doelstellingen van de organisatie.’
Daarnaast moeten organisaties op een slimmere manier met de gegenereerde data omgaan. Zo luidt het advies van Mertens dat organisaties vooral goed moeten nadenken over wat de kansen van de ‘nieuwe’ data zijn. ‘Denk alvast na over de architectuur van deze nieuwe datastroom.’ Jan Sundelin, ceo van TIE Kinetix, is het hiermee eens. Hij raadt aan eerst te bepalen hoe de data toegevoegde waarde creëert voor de organisatie en klanten. Vervolgens moet de relevante en waardevolle informatie op de één of andere manier gedestilleerd worden uit de informatieovervloed die op ons afkomt, zegt Thiel. ‘Data-analyse en visualisatie zijn nodig om inzicht te krijgen in gegevens. We moeten terug naar de essentie om sneller, makkelijker en beter besluiten te nemen.’
Toegang tot juiste informatie
Volgens Thiel kan ondersteuning van de juiste software met gebruiksvriendelijke interface hierbij helpen. ‘Zeker op directie- en bestuursniveau is het van groot belang om toegang te hebben tot de juiste informatie op het juiste moment, zodat gefundeerde bedrijfskritische beslissingen gemaakt kunnen worden. De grootste succesfactor is vooral de manier waarop informatie gepresenteerd, georganiseerd en gevisualiseerd wordt.’
Om verder succes te behalen met computing everywhere moet een organisatie nieuwe vormen van communicatie en samenwerking faciliteren, meent Laurent Koelink, partner en operationeel manager
bij Ensior. ‘Ook moeten teams beter worden samengesteld door vaardigheden en karaktereigenschappen op elkaar af te stemmen.’ Schouw deelt die mening en noemt dit een ’tiger team’. ‘Breng de relevante mensen uit de operationele afdelingen en die uit de it-afdelingen bij elkaar en stel een visionair leider aan. De volgende stap is dat je ze uitdagende doelstellingen geeft om de eerste resultaten te behalen.’ Volgens Schouw zal het niet eenvoudig zijn de beide afdelingen, die normaal gesproken juist erg autonoom werken, bij elkaar te brengen. ‘Maar dat is wel cruciaal voor het behalen van succes’, besluit hij.
Valkuilen
Maar of het bij computing everywhere gaat om het behalen van voordelen is voor sommigen nog maar de vraag. Van den Bogaert denkt bijvoorbeeld dat het voordeel er niet zozeer voor de it-manager maar meer voor de eindgebruiker is. ‘Ik denk dat de it-manager zich juist moet wapenen.’ Ook Tak denkt dat het voor de traditionele, faciliterende it-manager zoeken wordt naar de voordelen. ‘Immers, de complexiteit van it neemt door computing everywhere alleen maar toe.’ Er zijn dan ook veel dingen waar de organisatie rekening mee moet houden nu computing everywhere in opkomst is. Zo moeten bedrijven volgens Dellemijn rekening houden met toenemende concurrentiegevoeligheid en kosten. ‘Vergeet bovendien het onderhoud van de it-omgeving niet’, aldus Evers. Maar de grootste uitdaging zit hem volgens de experts toch wel in de regelgeving en in de privacygevoeligheid.
Het valt Van den Bogaert bijvoorbeeld op dat techniek, sociale acceptatie en regelgeving bij veel van dit soort technologieën niet dezelfde dynamiek hebben. ‘Een mooi voorbeeld daarvan was Google Glass. In technologisch opzicht was deze bril verder dan de sociale acceptatie en regelgeving waren.’ Van den Bogaert verwacht dat regelgeving bij computing everywhere een belangrijk discussiepunt zal worden. ‘Het zal daarbij gaan over typische zaken, zoals wie de eigenaar is van welke data en wie er verantwoordelijk is voor welke data. Ik verwacht dat ook hiervoor binnen afzienbare tijd wettelijke of sociale regels zullen ontstaan.’ Volgens Sundelin zal de huidige regelgeving ook worden uitgebreid. ‘Veel organisaties zijn al bezig met regelgeving rondom byod, maar door het gebruik van sensoren, wearables en andere mobiele toepassingen zal de behoefte aan wetgeving op dit vlak verder toenemen.’ Overheidsinstanties spelen hier volgens hem een grote rol in.
Ongeschreven regels
En uiteraard worden security- en privacybewaking nog belangrijker dan het nu al is, meent Minne van der Sluis, senior business consultant BI bij SluisResults. ‘De druk om je data- en informatie governance goed op orde te hebben, neemt alleen maar toe’, voorspelt Van der Sluis. Ook Geerlings denkt dat de samensmelting van werk en privé als het gevolg van computing everywhere, een groot risico in zich draagt op het gebied van privacy en security. ‘Ondanks het feit dat huidige wettelijke kaders het speelveld bepalen, moet de gebruiker ook in toenemende mate tegen zichzelf in bescherming worden genomen’, vindt hij. ‘Buiten het gemeengoed van ‘gemak dient de mens’, dient ook rekening te worden gehouden met de keerzijde of ‘de mens die het gemak dient’. Naast de geschreven regels, moet er ook aan de ongeschreven regels een verantwoordelijke invulling worden gegeven.
Toch denkt Koelink dat mensen zich steeds meer gaan realiseren dat privacy slechts een illusie is. ‘Ze zullen er langzaamaan vrede mee krijgen dat hun persoonlijke gegevens door organisaties kunnen worden gebruikt. Ze zullen namelijk ook de toegevoegde waarde hiervan inzien, zoals de juiste aanbiedingen en nieuws op maat.’ Hij geeft toe dat dit niet iets is dat van de ene op de andere dag zal gebeuren, maar langer dan een generatie zal er volgens hem ook niet overheen gaan. ‘Kinderen groeien nu al op met de digitale diensten op maat en zullen hun toekomstige leven hieromheen opbouwen. De toegevoegde waarde hiervan zal voor deze generaties belangrijker zijn dan privacy.’
Dit artikel is eerder verschenen in Computable magazine jaargang 48, nummer 6, zomer 2015.