Of het nu een nieuwe trend is of niet, daar zijn de meningen over verdeeld. Evenals de benaming. Toch is computing everywhere uitgeroepen als trend voor 2015. Het beloofd nog meer mobiliteit en connectiviteit. Maar wat betekent deze ontwikkeling voor onze werkzaamheden? En zijn wij hier als ondernemende samenleving wel klaar voor?
Het begrip computing everywhere is ruim bekend in de ict-branche en wordt zelfs al toegepast. Sterker nog, het is voor de oudere garde binnen de it-wereld wellicht meer van hetzelfde. Zo laat Jurgen van der Vlugt, zelfstandig it-professional, weten. ‘Nadat de pc het oude mainframe-model van centrale opslag en verwerking met kale terminals ging vervangen, kwam al snel de ‘server’ ertussen om de wereld in een client-server-ideaal om te toveren. Toen fietste ‘het Internet’ daar dwars doorheen met business, web-servers en de lan/wan-scheiding. Gevolgd door een mash-up aan de websiteapplicatie-kant. Onder water kwam na virtualisatie plots ruimte voor ‘cloud’. Terwijl zowat tegelijkertijd alles ‘mobiel’ opkwam. En vergeet het internet of things niet (IoT). Kortom ziet u nog de bomen? Het bos is wild doorwoekerd.’ Van der Vlugt wijst erop dat computing everywhere en andere ‘trends’ gevolgen hebben voor het it-beheer. ‘Hoe kunnen we de bovenstaande reeds bestaande chaos beheersen?’ De marketingtermen stapelen zich op, maar Van der Vlugt ziet nergens handvatten voor it-beheer dat nu al ongemerkt voor een groot deel buiten handbereik gebeurt en de komende jaren snel verder zal vervagen qua ‘controllability’. ‘We hebben veel meer systeembeheer-vaardigheden nodig, tussen het architectuurdenken, met de handjes zelf uitvoeren en/of beheren en zogenaamde businessmodellen in. En een dosis ervaring, om door de hype heen te kijken. Dát beide is nog dun gezaaid, en dienen we dus te verzorgen om te laten groeien.’
Grenzen vervagen
Beheerders lijken dus ‘alles’ te moeten beheersen. Leveranciers gaan namelijk meer en sneller doorontwikkelen waardoor er sneller een vervangingsvraag komt naar nieuwe versies van zowel hard- als software. Daarbij krijgen we te maken met een explosieve datagroei die we op efficiënte wijze moeten kunnen inzetten. En daar lijken meerdere Computable-experts over te vallen. Niet alleen controle verdwijnt, ook grenzen vervagen.
Edwin Charité, business consultant bij Paphos Group, noemt de trend dan ook ‘computing anytime’ waarbij we straks niet meer kunnen spreken van vaste werktijden. ‘Men krijgt de mogelijkheid om te werken wanneer men wil. Dit gegeven vereist wel een behoorlijk stuk zelfdiscipline van medewerkers. Denk aan het verdelen van de beschikbare tijd tussen werk en privé, zorg dragen voor het feit dat je het werk verricht op een daarvoor geschikte locatie en het afstemmen van tijden met collega’s om de goede samenwerking te behouden. Voor velen in onze maatschappij is dat niet zo bezwaarlijk, zolang men zelf het initiatief kan houden voor de eigen flexibiliteit. Maar wat als een bedrijfscultuur of het gedrag van anderen niet helemaal aansluit bij je persoonlijke levensstijl of geloofsovertuiging? Uiteindelijk zullen de onderlinge relaties met collega’s of met managers onder invloed van computing everywhere veranderen wat weer gevolgen heeft voor een hr-beleid.’
Adoptiegraad
Door computing everywhere veranderen bestaande markten in hoog tempo en schieten nieuwe businessmodellen als paddenstoelen uit de grond. Nu al zie je dat initiatieven zoals Uber en Spotify in razend tempo de traditionele taximarkt en de muziekindustrie ontwrichten. De adoptiegraad van dergelijke innovaties is nog nooit zo hoog geweest en zal alleen maar toenemen. Het is volgens Jesse Thiel, business development manager Benelux bij Diligent, naïef om te denken dat dit opzichzelfstaande voorbeelden zijn. ‘Mede doordat technologie toegankelijker wordt, zal iedere branche, sector en markt te maken krijgen met disruptors en niche spelers. Boardrooms van corporate organisaties zullen dus extra scherp moeten zijn op de continu veranderende markt en een wendbare en flexibele omgeving moeten creëren. Gebeurt dit niet? Dan is een organisatie morgen out of business. Op hoog niveau hebben we dus steeds meer mensen nodig die kansen zien in hoe technologie binnen de organisatie ingezet kan worden en die niet bang zijn voor de mogelijkheden van technologische innovatie.’ Diversiteit in de boardroom is daarom volgens Thiel steeds meer van waarde. Daarbij wijst hij ook op diverse ervaringsniveaus en leeftijdscategorieën. ‘Een zogenoemde ‘digital native’ reageert anders op digitalisering dan de bestuursvoorzitter van zestig jaar oud.’
Gebruiksgemak en eenvoudige toegang
Behalve een nieuwe bedrijfscultuur heeft het ook invloed op de benodigde middelen binnen een organisatie. Thiel: ‘Je ziet dat men veeleisender wordt als het gaat om technologie. We willen immers in een zakelijke omgeving dat alles net zo goed werkt als dat het privé werkt. Dit blijkt in de praktijk nogal eens een issue, aangezien it voornamelijk waakt over zaken als governance en security, terwijl de eindgebruiker alleen maar schreeuwt om gebruiksgemak en eenvoudige toegang.’
Hans Timmerman, cto EMC, ziet met computing everywhere ook een groter gevolg voor de maatschappij. ‘Ik denk dat we ons soms ook problemen aanpraten, maar het is wel een serieus probleem dat een deel van de bevolking helaas deze digitale revolutie nog niet heeft opgepakt. Die kloof loopt dwars door Nederland (en de rest van de wereld) en is dus niet echt iets van arm versus rijk, man versus vrouw, jong versus oud of geschoold versus ongeschoold. Geïnformeerden worden geinformeerder en de ongeïnformeerden steeds ongeïnformeerder. Die trend is alarmerend. We zullen als maatschappij ervoor moeten zorgen dat we de laatste groep erbij blijven betrekken, anders scheppen we een bijna onoplosbaar probleem. Hier kan en moet scholing een oplossing bieden, met leraren die jong en ook digitaal geschoold zijn. En dat ‘jong’ moet mentaal ‘jong’ zijn. Ik ken genoeg fysiek ouderen die mentaal nog super jong zijn en digitaler zijn dan vele twintigers. Daar ligt een uitdaging.’
Ingrijpende veranderingen
Hoewel we als gehele maatschappij misschien verantwoordelijk zijn voor het digitale tijdperk, denkt Guido de Nobel, manager services Unisys, dat we zakelijk gezien niet elke trend zomaar moeten oppakken. ‘Je ziet in de maatschappij, op grote en kleinere schaal, al tegenbewegingen. Dat is heel goed. Klakkeloos mee rennen is nooit goed. Luister naar alle geluiden, nuanceer waar nodig en kijk, probeer en gebruik wat goed is en durf ook bewust en expliciet niet te doen wat je niet aanstaat. Tegenhouden is niet slim en niet mogelijk. Bewust accepteren en integreren in je bestaan is de beste aanpak. Als je kijkt hoe de wereld in de laatste 25 jaar veranderd is, is de verandering die voor ons ligt pas goed in te schatten. Niet wat er zal veranderen, maar wel hoe groot en ingrijpend die veranderingen zullen zijn.’
Dit artikel is eerder verschenen in Computable magazine jaargang 48, nummer 6, zomer 2015.
