Elke werkdag behandelt Computable een onderwerp waarover lezers kunnen discussiëren. Vandaag over OpenVMS, een server-OS uit de oudheid dat nog best leven in zich heeft.
Software slijt niet, luidt een bekend ict-spreekwoord annex feit. Oude software gaat niet dood, je moet het killen, weet oudgediend software-engineer Grady Booch. Maar sommige software blijft leven, gekoesterd door een handjevol gebruikers. Zo ook het klassieke serverbesturingssysteem OpenVMS, dat niet alleen fans heeft onder oude gebruikers maar ook onder een nieuwe verzorger.
Sinds de zomer van vorig jaar is het kleine Amerikaanse bedrijf VMS Software officieel de supporter en developer van OpenVMS. Na een jaar onderhandelen met OpenVMS-eigenaar HP is het in 2013 aangekondigde einde omgezet in een vorm van uitbesteding. Het bedrijfskritieke platform is via Compaqs overname van DEC en HP’s overname van Compaq ook verhuisd van processorplatform naar processorplatform. De verse verzorger belooft niet alleen nieuwe versies maar in de toekomst ook een port naar x86-processors. OpenVMS heeft dus nog toekomst. Wat vind jij?
“Als het zo’n goed OS was, waarom is het dan een niche OS? Als het echt goed was, was het wel groter geweest.”
Overmaat aan marketing bij andere leveranciers.
Gebrek aan kennis/kunde bij managers aan de klant zijde.
Hmmm. OpenVMS…
Zonder zou ik werkloos zijn. Maar als alle server OSsen zo goed als OpenVMS waren hadden nog vééél minder beheerders een baan.
VMS is ontwikkeld in een tijd dat er nog tijd was om een goed product te maken. Lean, agile, TTM waren destijds geen drijfveren. Computers waren investeringen, geen consumeer-crap dat eigenlijk na een jaar al weer verouderd is.
Wel was het belangrijk om een goed product neer te zetten en dat is met VMS destijds goed gelukt. Systeem-uptimes van vijf jaar zijn gewoon, tien jaar ook nog wel en 15 jaar of meer komt ook voor.
Onder VMS is het waanzinnig om aparte servers voor mail, web en databases op te tuigen. Dat kan allemaal best en ongestraft naast elkaar op een server. Of op een cluster van servers, desnoods een cluster met een spanwijdte van 1000 km.
Door goede keuzes in het ontwerp als gelaagde verantwoordelijkheden, goed geheugenbeheer, strikte processcheiding en dergelijke strikt te handhaven is een Operating system ontstaan dat in stabiliteit en veiligheid z’n weerga niet kent. En dan heb ik het nog niet eens over clustering. OpenVMS clusters = shared everything clusters. De ‘gold standard’ in clustering. Al sinds 1984. Niksniet failover of hot-standby. Gewoon active-active… en nog maar een paar keer active als je dat nodig hebt.
OpenVMS vergelijken met de huidige operating systems is als het vergelijken van een kasteel met de huidige woningbouw.
Natuurlijk, de moderne woningbouw is vele malen flexibeler maar ook véél lastiger te verdedigen.
We leven nu 2015. En er is al ontzettend veel nieuwere en mooiere crap voorbij gekomen. En dat gaat ook nog komen. Maar eerlijk gezegd hoop ik dat de volautomatische auto die me straks naar mijn werk brengt in de basis op OpenVMS draait. De navigatiesoftware mag me dan het bos in sturen maar de motor blijft tenminste lopen. Ik moet er niet aan denken dat dat mooie display ineens helemaal blauw wordt of bommetjes gaat vertonen 🙂
Weet je trouwens waar veruit de meeste OpenVMS systemen staan ? Denk eens aan NSA, FBI, CIA, DOD. Allemaal omgevingenwaar a) niet om lean of agile wordt gemaalt, b) Geld nauwelijks een rol speelt en c) Stabiliteit en veiligheid van het grootste belang zijn.
Soms, in mijn paranoide buien, denk ik wel eens dat ‘de Amerikanen’ bewust het gebruik van OpenVMS in de rest van de wereld kleineren/treineren om zelf sterker te staan. Ook voor hen zijn OpenVMS systemen moeilijk te kraken 🙂
Dit schrijvende vraag ik me ineens af met wat de backend systemen van de Mossat zijn 🙂
Oei… de allerbelangrijkste feature van VMS vergeten te noemen: lock management en lock-database sharing. Hét fundament onder VMS clustering.
Heeft OpenVMS toekomst…
Nou eh… ik denk het niet want:
Het is domweg niet te verwachten dat we ineens omslaan van het extreem consumptieve en vluchtige denken van deze tijd naar een keuze voor stabiliteit en integriteit. Bijgevolg zullen dinoraurussen (nogmaals) uitsterven of hooguit in een reservaat worden gehandhaafd.
Nou eh… toch wel een beetje in die reservaten want:
Instanties als NSA, AIVD en dergelijke hebben een goed geheugen en stabiele en inherent veilige systemen nodig.
Het is een niche markt maar het blijft gezond om niet helemaal mee te gaan in de draaikolk van de eenheidsworst. Om een paar dingen te hebben die niet iedereen zo maar kan nadoen of overnemen.
@Henri Koppen:
“VMS is het beste OS dat ooit gemaakt is”, dat is het standaard antwoord dat je van vrijwel iedereen krijgt die ooit met VMS gewerkt heeft. Dat heb ik ook van vele anderen gehoord die nauwelijks weten wat het is. Er zal dus wel een kern van waarheid in steken.
Waarom is het een niche OS geworden? Omdat deze branche geregeerd wordt door de waan van de dag en gebakken lucht. Iedereen loopt achter de nieuwste hypes aan. VMS is gebouwd om het gewoon te doen, over alles is nagedacht. VMS systemen zij niet sexy zei een manager mij ooit, klopt. Ik werd laatste gevraagd voor een VMS job, maar kreeg vragen over van alles behalve over VMS. Toen ik daar een opmerking over maakte was het antwoord dat het VMS systeem het altijd gewoon doet, je hebt er geen omkijken naar. Je hoeft niet iedere paar jaar een nieuw exemplaar te kopen, ze gaan zomaar 10 jaar mee en kunnen in tussen tijd allerlei updates ondergaan. Bij Unix en Windows zie je vaak één applicatie per server, bij VMS draai je zo maar 10 of meer applicaties die niets met elkaar te maken hoeven te hebben op één server. Dat is normaal in VMS land.
Is het een heel beperkt OS? Nee, ik zou niet weten wat je er niet mee kunt. Maar als je specifieke vragen op dit gebied heb, stel ze gerust.
Slecht uit te breiden? Met wat? Neem een bootschijf van een heel klein VMS systeem, en druk hem in een heel groot systeem. Booten en draaien. Van één cpu naar 16 cpu’s? So what? Gewoon doen. Ik heb geen ide of er een limiet is aan het aantal schijven wat je er aan kunt hangen, maar de nummering laat duizenden toe. Draai je in een cluster met load sharing ovcer de cluster nodes? Dan plaatse je er on the fly gewoon een node bij als je meer capaciteit nodig hebt.
Wat maakt het zo goed? Het is ontworpen voor productie, met stabiliteit, veiligheid, resource beheer etc. in de kern van het OS mee ontworpen. Het is niet ontsnapt uit een laboratorium zoals Unix, zodat er later nog van alles bij gefrunnikt moet worden om het enigszins betrouwnbaar te maken. Alle talen bij VMS hebben een gestandaardiseerd calling mechanisme, wil je een executable maken met stukken software geschreven in Cobol, C, Pascal, Ada, Fortran, Basic, en zelfs Java? Nou, dan doe je dat toch. Geen probleem.
Wat is er zo aantrekkelijk aan? Het gevoel en de wetenschap dat je met een OS werkt dat ontwikkelt is met Kwaliteit als alles overheersend principe.
Weet je waar je VMS iedere dag tegenkomt? Bij Windows, het memory management is één op één gestolen van VMS, tot en met het commentaar in de sources.
@Henri
SMB, samba komt van DEC, draaide al op VMS ver voor mswindows er wat mee deed.
NTFS is ontwikkeld naar het voorbeeld van het VMS filesystem, MS heeft de ontwikkelaar overgenomen.
Veel techniek die we vandaag gebruiken heeft zijn wortels bij DEC en bij VMS, echter MS ofwel B. Gates was veel beter in marketing.
Bij videorecorders was betamax of video2000 ook beter maar vhs heeft zich toentertijd doorgezet.
Ik kom nog vaak in winkelketens beeldschermen tegen die tonen dat de software op VMS draait, ook al is het een WinPC, net zoals je OS400 programmas herkennen kan.
Natuurlijk heeft OpenVMS geen toekomst. Domme vraag. Heeft niks te maken met de al dan niet vermeende kwaliteit ervan, het zal best geweldig zijn, daar maak ik me geen zorgen over. Het simpele feit is: Niemand heeft er nog verstand van, het draait op niemand’s hardware, niemand ontwikkelt ervoor, en niemand interesseert het überhaupt een bal wat voor OS er onder de motorkap draait.
@Jos Visser:
“Het draait op niemand’s hardware”, klopt op dit moment draait het alleen op VAX, Alpha en HP Itanium systemen, maar over een paar jaar op x64. Op bare metal, maar ook als guest op VMware etc. Maar zelfs nu kun je Alpha of Vax versies draaien op allerlei systemen met behulp van een hardware emulator, zelfs op een Raspberry!
“Niemand ontwikkelt er voor”, je denkt toch niet dat VSI opgericht is zonder dat ze van te voren met bekende leveranciers van VMS software gesproken hebben? Verder heeft VMS nog een paar heel bijzondere kenmerken. Het OS is heel goed gedocumenteerd met voortreffelijk handboeken die gewoon te downloaden zijn. De CLI taal is gewoon Engels, met een heel intuïtieve commando structuur en een voortreffelijke help functie. Je leert het heel makkelijk.
“Niemand niemand interesseert het überhaupt een bal wat voor OS er onder de motorkap draait”, ook zo’n opmerking die de doodsteek is voor allerlei goede producten. “Als het er maar mooi en flitsend uitziet op het scherm, dan is het wel goed” is blijkbaar de redenatie. Een computersysteem bestaat uit hardware, het OS, de middleware, de applicatie, en feitelijk ook de omgeving waar het staat opgesteld, en nog andere onderdelen. De kwaliteit van al die zaken bij elkaar bepaalt uiteindelijk de kwaliteit van de functionaliteit die je wenst. Dus de kwaliteit die het OS toevoegt aan je applicatie doet er wel degelijk toe, dat is precies de reden waarom VSI is opgericht.
Met “niemand” bedoel ik natuurlijk “vrijwel niemand”, zowel in termen van aantallen mensen, als procenten van mensen, budgetten, computers. Er is natuurlijk altijd een niche voor alles, en misschien is die wel groot genoeg om een klein bedrijfje aan de gang te houden. De vraag “heeft het toekomst” betekent: “Gaat het groter worden”, en het antwoord daarop is natuurlijk: “Nee, alleen maar kleiner”. Als je de vraag opvat als: “Bestaat het over 10 jaar nog”, dan is het antwoord: “Vast wel”. Ik draai ook nog een BBC Microcomputer op mijn telefoon, en MVS/370 op mijn Linux systeem (onder Hercules). Betekent niet dat het nog relevant is.
(Open)VMS wordt nog steeds veel gebruikt. Er zijn minstens 2500 klanten, waaronder hele groten. Niet alleen overheidsdiensten gebruiken het, maar ook winkelketens (IKEA), in de energie wereld (Gasunie met hun SCADA system ARGOS), in de telecom (Acision, fka LogicaCMG Telecom Products, fka CMG Wireless Data Solutions met hun SMSC-system). EN zo zijn er nog veel meer te noemen. Laatst op een bijeenkomst in Amstelveen bij HP waren er minstens 6 mensen die zelfs nog VAX systemen gebruikten.
Daarnaast is er een hele grote groep mensen met een Hobbyist licentie (feitelijk licenties, want het zijn er iets meer dan 100). Voor niets. Dit kost niet meer dan elk jaar een uurtje, en geeft je de mogelijkheid om OpenVMS inclusief alle add-ons (layered products) thuis te draaien op Alpha of Itanium hardware, of in een emulator zoals PersonalAlphaPlus (gratis) van Stromasys.
Kijk, hadden DEC, Compaq en HP minder gegraaid en de hardware, support en licentie kosten lager gehouden, dan was VMS nu veel meer in gebruik geweest. Aan de andere kant, kun je het betalen, dan weet je in elk geval dat je kwaliteit krijgt.
Verder heeft HP OpenVMS behoorlijk verwaarloosd, omdat ze meer bezig waren met het het verbeteren van Tru64 Unix met VMS functionaliteit en daarna het verbeteren van HP-UX met de Tru64 Unix verbeteringen. Vervolgens was HP natuurlijk erg druk bezig met het verkopen van HP-UX.
In elk geval verheug ik me al vast op de x64 versie van OpenVMS, die voor zover ik weet ook onder Hobbyist Licentie beschikbaar komt.