De Nederlandse Spoorwegen ontkennen de aanbestedingsregels aan hun laars te hebben gelapt rond de specifieke planningssoftware van het Portugees bedrijf Siscog. NS gebruikt deze software voor het plannen van treinen en inroosteren vanpersoneel al tweeëntwintig jaar. Volgens het spoorbedrijf hoefde er ook niet te worden aanbesteed, omdat de Nederlandse regelgeving nog niet van kracht zou zijn toen het contract in juli 1993 werd gesloten. Nieuwssite Nu.nl stelt echter dat de Nederlandse regelgeving al in juni 1993 van kracht was.
Nu.nl stelt dat NS al 22 jaar de aanbestedingsregels rond deze roostersoftware aan zijn laars lapt. Volgens de nieuwssite krijgt Siscog (Sistemas Cognitivos) per jaar zo’n tien miljoen euro voor de software, waarmee de aanbestedingsgrens wordt overschreden. NS wil tegenover Nu.nl hier niet verder op ingaan. D66 eist opheldering van minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën over de kwestie.
Volgens een woordvoerder van NS is er de afgelopen drie weken veel gecorrespondeerd met Nu.nl, maar blijft het spoorbedrijf op het standpunt dat er aangaande deze software niet hoefde te worden aanbesteed.
Bijzonder of standaard
Overigens hoeven overheidsorganisaties onder bepaalde omstandigheden een aanbesteding niet uit te schrijven. Dan gaat het binnen de aanbestedingswet om een onderhandelingsprocedure zonder een oproep tot mededinging. Dit houdt in dat een opdrachtgever aan zijn zittende aannemer vraagt een aanbieding te doen voor een hernieuwd contract. Beide partijen onderhandelen vervolgens over deze aanbieding tot er overeenstemming is bereikt.
Het betreft situaties waarbij de kennis die de zittende aannemer in huis heeft niet direct op de markt verkrijgbaar is. Een goed voorbeeld is het besturingssysteem van de Maeslantkering, dat al jarenlang wordt beheerd door CGI Nederland (voorheen Logica). Daarbij is het vanwege risicobeheersing geoorloofd om met de vaste partner te onderhandelen over een verlenging van de bestaande werkzaamheden, zonder dat daarvoor een openbare aanbesteding moet worden uitgeschreven.
Deze uitzondering zou ook kunnen opgaan voor het systeem van Siscog. Omdat plannen en roosteren van personeel en materieel bij NS ingewikkeld is, is hiervoor een ingewikkeld algoritme uitgedacht. Maar, wijst Nu.nl er op, de software van Siscog wordt op de markt verkocht als standaardpakket; ook Britse spoorbedrijven gebruiken het. Standaardpakketten behoren aanbesteed te worden, aldus de nieuwssite.