Ruim een kwart van de werknemers in de informatie en communicatie-branche (27 procent) mist nieuwe kennis of vaardigheden die belangrijk zijn om het werk goed te kunnen uitvoeren. Vooral ict’ers, databank- en netwerkspecialisten geven aan dat het werk zodanig veranderd is dat zij nieuwe kennis en vaardigheden nodig hebben. Werknemers die dit aangeven zijn vaker ziek en hebben veel vaker burn-outklachten.
Dat blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2014, van CBS en TNO. Volgens de onderzoekers hangt de veroudering van kennis vooral samen met de snelheid van technologische ontwikkelingen. Maar het gaat ook om organisatorische vaardigheden.
CBS: ‘Als de ontwikkeling van kennis en vaardigheden van werknemers geen gelijke trend houdt met organisatorische en technologische veranderingen, dan is sprake van kwalificatieveroudering.’
Volgens de onderzoekers komt kwalificatieveroudering relatief veel voor in de bedrijfstak informatie en communicatie. Dat percentage, 27 procent, ligt hoger dan het gemiddelde over alle verschillende beroepsgroepen. Van alle werknemers zegt 23 procent dat zij nieuwe kennis of vaardigheden missen die belangrijk zijn om het werk goed te kunnen doen.
Vaker ziek
Volgens de onderzoekers verzuimen werknemers die aangeven dat zij nieuwe kennis en vaardigheden missen vaker. Hun verzuimpercentage ligt met 4,7 procent aanzienlijk hoger dan van werknemers die over voldoende kennis en vaardigheden (3,4 procent) zeggen te beschikken. Werknemers met verouderde kwalificaties hebben relatief vaak burn-outklachten en zijn bovendien minder tevreden over hun werk: ruim 12 procent is zelfs zeer ontevreden met het werk.
Ouderdom of opleiding
Volgens CBS doet kwalificatieveroudering zich iets meer voor onder hoog- dan onder laagopgeleiden. Naar leeftijd zijn de verschillen groter. ‘Het zijn de allerjongste en de alleroudste werknemers die het minst zeggen dat ze nieuwe kennis of vaardigheden missen. Bij jongeren speelt mee dat een groot deel een bijbaan of startbaan heeft onder hun opleidingsniveau. Werknemers van 65 jaar en ouder zijn relatief vaak laagopgeleid en werkzaam in flexibele dienstverbanden.’
Bouw
Ook in de bouw missen relatief veel werknemers naar eigen zeggen belangrijke nieuwe kennis en vaardigheden. Het gaat dan bijvoorbeeld om elektriciens en loodgieters. Mensen die werken in de reparatie van auto’s, reclame en marktonderzoek, industrieel ontwerp en vormgeving zeggen ook relatief vaak dat het hen aan nieuwe kennis en vaardigheden ontbreekt. In het vervoer en opslag, de horeca en de landbouw en visserij zijn daarentegen betrekkelijk weinig werknemers die nieuwe kennis of vaardigheden missen.
Informatie en communicatie
De beroepsgroep die CBS verstaat onder informatie en communicatie is breder dan alleen ict’ers. In de definitie die bij het onderzoek is gebruikt, gaat het om: productie en distributie van informatie, de voorziening van de infrastructuur om die informatie door te geven, activiteiten op het gebied van data- en communicatie-informatietechnologie en het bewerken van data en andere informatie.
Ook werknemers die zich bezighouden met het uitgeven van software, productie van films en geluidsopnamen, radio en tv, telecommunicatie, informatietechnologie en andere dienstverlening op het gebied van informatie zijn meegenomen.
@Ronald: het punt in ICT is nou juist dat oude wijn in nieuwe zakken vaak veel meer toevoegt dan nieuwe wijn in nieuwe zakken. Helemaal als die nieuwe zakken zich blijken te kunnen gedragen als druiven maar dan superdruiven die zich op een reeks van nieuwe schaalgroottes laten verwerken, waardoor een hele industrie soms een aantal keren in zichzelf opgaat (met een compleet landschap van nieuwe mogelijkheden problematiek tot gevolg, vaak ook met totaal andere economische voorwaarden en – zoals gezegd – op een totaal andere schaal). De markt is nu eenmaal vaak al ingericht op oude wijn maar wordt er ineens mee geconfronteerd dat het succesvol en spotgoedkoop met honderden liters per uur genuttigd kan worden (en past die nieuwe mogelijkheden natuurlijk alleen maar daar toe waar ze in een nuttige rol voorzien).
herkenbaar, je verwaarloost je sociale leven met al dat zogenaamde bijblijven. Wie bekommert zich nog om die verouderde kennis zonder facebook account ?
Zeg doe even gauw het licht uit!
Nee, ICT-ers kampen niet met verouderde kennis maar kortetermijn managers geloven nog steeds in het ‘moet-alles-kunnen-maar-mag-niets-kosten’ idee als we kijken naar de slechte borging van kennis doordat ervaring niet als vaste immateriële activa op de balans staat. 20 jaar ontzorgend management van ‘eye candy’ aan de kant van de gebruiker en kosten van vervanging in de back-office zorgt namelijk voor de hoofdpijn van het onderhoud. Regelmatig kom ik onder de motorkap van ‘nieuwe’ oplossingen dan ook nog hele oude oplossingen tegen, soms is de naam al 5 maal veranderd maar vind je de (32-bits) binaries nog steeds in dezelfde directory van 20 jaar geleden.
Betreffende de vermeende relatie tussen gemis aan kennis en ziekteverzuim krijg ik een sterk ‘vleeseters zijn hufters’ gevoel, het nieuw nog beter verhaal strookt niet met de realiteit als je pas een stabiele oplossing bij service pack 5 ofzo hebt. Meestal geeft dat getal ook het aantal wisselingen van manager aan waardoor er vooral sprake is van een verziekte cultuur doordat leverancier met zijn ‘beaujolais nouveau’ verhaal voor een tekort aan MIDDELEN zorgt. Kijken we naar de trivaliteitswet dan blijken veel keuzen weinig af te wijken van Fyra-debacle, snelheidslijnen zonder deugdelijke treinen doordat het onderhoud vergeten wordt.
Kan ik Ewout ook 6 sterren geven?
In navolging op zijn reactie: ik ben ook een beetje oudere werknemer (althans, voor IT begrippen). Ik loop al 10 jaar rond in dezelfde organisatie. In die 10 jaar heb ik al heel wat managers zien komen en gaan (ik geloof dat ik nu mijn 7e manager heb ik 10 jaar). Hoe kunnen managers ooit goed leren wat voor mensen ze in hun team hebben als ze zo vluchtig zijn? Ook in een vorige baan heb ik nooit langer dan 1 jaar dezelfde manager gehad.
Zoals hierboven al gezegd werd, een deel van de IT oude wijn in nieuwe zakken is. Mijn ervaring is dat de oudere, degelijk opgeleide, IT-er juist heel snel kan schakelen, omdat hij de grondbeginselen van de IT kent en doorgrond. Daar waar ik (jong) mensen links en rechts zie worstelen met nieuwe pakketten/concepten blijkt vaak dat ze de onderliggende concepten niet eens beheersen.
Of ik zelf bij ben met mijn kennis … afgelopen 5 jaar 1 dag ziek geweest, dus blijkaar wel 😉
@Ernst Wolthaus
Het grote gevaar van blogs is dat men dat op een gegeven moment als “de waarheid” begint te zien, zonder te weten of de auteur echt wel kundig is op het vakgebied.
Ik ben er zelf al meerdere malen tegen aan gelopen dat er in blogs of fora uitspraken worden gedaan waaruit blijkt dat de schrijver vooral een mening neerzet in plaats van feiten, of dat er een vertekend beeld wordt geschetst omdat de auteur niet weet hoe de concepten van een tool of methodiek werken.
Je kunt veel vinden op internet, maar de informatie goed op waarde kunnen schatten is heel lastig.
Inderdaad een heel suggestief onderzoek met het doel om oudere werknemers een bepaald imago aan te meten. Het beeld dat ik heb van de oudere ICT er is:
– bijna nooit ziek
– bovenmatig loyaal
– zeer deskundig, met name de systeemanalisten en programmeurs
– de kennis die zij hebben opgebouwd is zeer waardevol
Ik snap nu dat Pim zich moet verschuilen achter de plakbriefjes. Hij spreekt grote woorden, maar dit zijn suggesties en niet de waarheid. Bovendienis er geen onderbouwing van cijfers van het CBS en TNO, duimzuigen is hier vast van toepassing.
Ik stel voor om het volgende onderzoek te doen:
Stel eens vast welke waarde de Mainframespecialist, de Cobolprogrammeur en DB/2 en IMS database specialist de komende 20 jaar voor het bedrijfsleven hebben. Voeg daaraan toe dat er geen universiteiten en HBO opleidingen in gaan investeren en hoe schaars deze deskundigen worden.
@Willem
Uiteraard is hele onderzoek tendentieus, de onderzoeksmethode roept de nodige vragen op omdat degene die enquête invult een behoorlijk verkleurd beeld kan geven. Opleiding zegt niet zoveel over intelligentie als we kijken naar alle gesloten vragen met de meerkeuze antwoorden.
En arbeidsomstandigheden worden eerder bepaald door de organisatiecultuur dan de genoten (voor)opleiding. Dat ziekteverzuim expontioneel toeneemt als deze verziekt is door slecht management is al in verschillende andere onderzoeken bewezen waardoor de ‘Zwarte piet’ dus vooral bij de verkeerde neergelegd lijkt te worden.
Kortom, een discussie met de kalkoen over het kerstdiner dus;-)
Grappig dat een bank die met belastinggeld van een vroegtijdige ondergang is gered ook zo’n mooie enquête had waarin de vraag der vragen: ‘ondervindt u op uw werk voldoende steun van uw manager’ ook niet gesteld werd. Dat miljoenenbesparingen ondertussen tot miljardenverliezen hebben geleid valt blijkbaar buiten de onderzoeksopdracht.
CBS/TNO lijken steeds meer op Faul(w)ty towers met hun ‘don’t mention the war’ attitude en komen even geloofwaardig over als Diederik Stapel, de conclusies lijken al getrokken en er moesten alleen nog even wat statistieken bij gezocht worden…….
Op zich vind ik dit wel een goed artikel. Alleen wat ik mis is dat er steeds meer mensen zijn die de eerste drie basis regels van IT als materie niet meer blijken te kennen en die ook niet meer op hun klanten blijken over te kunnen brengen. Uiteraard alle Respect voor de individuele kennis en ervaring natuurlijk.
Burnout
Klaarblijkelijk blijkt men er van opdrachtgevers zijde er nog steeds niet aan wil dat wanneer je met pinda’s wil betalen, je welwillende aapjes met een ’trucje’ krijgt die verder nergens veel over na denkt. Als je dan ook oneigenlijke wensen/eisen stelt en functies in één denkt te moeten schuiven, ga je je beschikbare FTE overbelasten wat natuurlijk weer consequenties heeft.
Kamp/Rutte/Kleinsma/Asscher
Geen van deze mensen, hebben met het afbreken van een economische cohesie, ook maar enige kennis van zaken getoond dit laatste te onderkennen waardoor je onder gezonde cohesie en continuïteit, economisch gesproken, een atoombom hebt gelegd.
Je kunt natuurlijk roepen je niet in deze kritiek te willen herkennen, iets wat de individuele incompetentie van onze ‘leiders’ naar nieuwe hoogten stuwt, de getallen, voor zover het CBS deze nog waarheidshalve kan publiceren, speken boekdelen.
Tekorten door
Doordat je als een razende, volkomen ondoordacht, ontslagrecht, zonder enig constructief nadenken, de nek hebt omgedraaid en denkt hiermee het bedrijfsleven een hele grote dienst te hebben bewezen, komt nu al een tijd in een totaal andere gevarenzone, een gevarenzone waar ik sinds 2010 al voor waarschuwde.
Niet alleen de vergrijzing zal zich doorzetten. Ook de teloorgang op het vlak van onderwijs, opleidingen, beschikbare functionele en operationele ICT kennis, het loslaten van een absoluut minimum als basis, het continue maar overbelasten van steeds jonger onervaren personeel, heeft uiteraard consequenties. Iets waar we gelukkig niet voor hoever te waarschuwen want iedereen ziet dat toch?
Miljardenschade versus Winst
De keerzijde van hetgeen je eigenlijk met vehikel ICT wil bewerkstelligen? Volkomen gegarandeerd heel veel hele hoge rekeningen. Dat zien wij al bij de overheden en het rijk. Commercie en politiek die samenkomen en voor enorme miljardenschade zorgen
Gebeurd dit in het bedrijfsleven dan word een dergelijke gang van zaken vroegtijdig, terecht, afgeschoten en schade beperkt. Hebben wij het over de overheid dan blijken de commerciële partijen het plots niet zo nauw meer te nemen met de regels van ICT met miljardenfalen als gevolg.
En dat heeft uiteraard weer zo gevolgen voor wie op een lager echelon het allemaal moet uitvoeren en onderhouden.
Wellicht een nadenkertje voor deze pinksterzondag.
Een bekend fenomeen. Er zijn in Europa momenteel 700.000 werkeloze it-ers en tegelijkertijd tijd is er een tekort aan 700.000 it-ers. Het probleem is de e-GAP oftewel het gat tussen gevraagde kennis en beschikbare kennis. Om, onder andere, dit probleem op te lossen heeft Neelie Kroes enige jaren gelden al het initiatief genomen om een Europees competentie Framework op te zetten. Dit Framework moet zowel werkgevers, it-ers en opleidingsinstituten de weg wijzen naar betere en meer toekomst gerichte opleidingen voor, en ontwikkeling van, it-ers. De diverse overheden in Europa hebben inmiddels het e-CF geadopteerd.
Werken in de it betekent een leven lang leren. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel werkgevers als it-ers zelf. Het E-CF is een goede leidraad.
@Wessel, dan ben ik bang dat er nog niet voldoende e-cf toolkits zijn gelezen… Aan de nobele doelstellingen van het e-competence framework zal het wel niet liggen.
Ik durf overigens niet in te staan voor de reacties op dit forum betreffende de good-practices van genoemde bedrijven in het e-cf!
Maar ik heb zo’n vermoeden…