Mainframe en midrange-systemen zijn nog steeds in gebruik bij Nederlandse bedrijfsvestigingen. Vooral bij overheidsinstellingen, transportbedrijven en de financiële sector zijn dit soort systemen nog lang niet uitgefaseerd. Met name de complexiteit van het migreren van legacysystemen is daar debet aan. Dat blijkt uit een analyse van Computer Profile. Grote namen die de systemen blijven aanbieden zijn IBM, HP en Oracle.
Van de ruim zesduizend Nederlandse bedrijfsvestigingen met vijftig of meer werknemers maakt 14, 4 procent gebruik van mainframe en/of midrange-systemen. In 2014 lag dit percentage nog op 16 procent. Computer Profile voorziet dat zowel de consolidatietrend als het verplaatsen van applicaties en rekencentra naar de cloud zullen bijdragen aan een verdere daling van mainframes en midrange-systemen.
Het aandeel van IBM blijft dan ook stijgen binnen de markt, terwijl andere spelers terrein moeten opgeven of zelfs verdwijnen. Een jaar geleden vormde de IBM-systemen ongeveer 70 procent van de high-end servers. Momenteel is dit circa 80 procent van het totaal aantal geïnventariseerde systemen. Het leeuwendeel van de zwaardere systemen wordt gevormd door de Power Systems van IBM, de HP Integrity/9000-systemen en de Sparc-systems van Oracle (Sun). Minder dan 5 procent van de zware serversystemen betreft mainframes. Binnen de mainframe-systemen komt het IBM Systeem ‘z’ het meest voor. Begin dit jaar introduceerde Big Blue nog een nieuw mainframe, waarvoor de gigant ruim een miljard dollar investeerde in de ontwikkeling.
Legacysystemen
Vooral bij overheidsinstellingen en het handelssegment zijn midrange-systemen met 23 procent vaak in gebruik. Deze systemen zijn nog vaak in gebruik vanwege de complexiteit van het migreren van legacy-systemen binnen deze sectoren. Daarom zal de markt voor mainframes en midrange-systemen voorlopig aanhouden. Toch is er al enige tijd sprake van een krimp. Een deel van de ondervraagde bedrijfsvestigingen die werkt met een mainframe of midrange-systeem maakt op afstand gebruik van deze systemen. De machine wordt daarbij in veel gevallen door een zuster- of moederlocatie gehost, al dan niet in het buitenland.
Bij 7,3 procent van de bedrijven die een mainframe of midrange-systeem op eigen vestiging inzetten komen nog lokaal draaiende high-end servers voor. Maar volgens het onderzoek zijn teruglopende lijnen voor alle marktsegmenten zichtbaar. Locaties uit het segment National Enterprises maken nog het meest gebruik van lokaal draaiende mainframes en midrange-systemen. Hieronder vallen bedrijfsvestigingen van commerciële organisaties met 250 tot 2500 medewerkers in Nederland.
Transport en financiën
Slechts 2 procent van de vestigingen geeft aan gebruik te maken van een mainframe. De transportsector wordt gekenmerkt door een beperkt aantal organisaties met meer dan vijftig medewerkers. Binnen deze wat kleinere groep (in absolute aantallen) is het percentage locaties met mainframe-gebruik relatief hoog. Dit betreft bijvoorbeeld vestigingen van KLM, Eurocontrol, UPS of DSV. Daarnaast is het mainframe-gebruik bovengemiddeld in het handelssegment en bij financiële dienstverleners. Het percentage bedrijfsvestigingen binnen de doelgroep waar lokaal een mainframe staat opgesteld, bedraagt minder dan 0,5 procent.
Ook het gebruik van midrange-systemen, met daarin hoofdzakelijk de IBM Power Systems, de HP Integrity Systems en de Oracle Sparc Systems, blijft teruglopen. Een jaar geleden gaf 15 procent van de bedrijfsvestigingen met vijftig of meer werknemers aan gebruik te maken van dergelijke systemen. Dit is inmiddels gedaald naar 13 procent. Ook het percentage bedrijfslocaties met een plaatselijk draaiend systeem is gedaald van 9 procent in 2014 naar het huidige 7,3 procent.
Mainframe, het containerschip onder de computers dat drijft op legacy.
Het mainframe verdwijnt. Mooie stelling, maar waar gaat het dan over?
Het krachtige platform, waarin meer dan 50 jaar evolutie zit op allerlei gebied: veiligheid, virtualisatie, performance, beheerbaarheid, dat zal niet zomaar verdwijnen.
Met betrekking tot applicatie ontwikkeling is de situatie anders. Ten gevolge van diezelfde evolutie van ruim 50 jaar zie je dan zaken die ‘niet meer van deze tijd’ zijn. Op het vlak van ontwikkelprocessen, toegankelijkheid van de broncode, de gebruikte ontwikkel talen en technologieën en het reeds bestaande landschap van business applicaties. Dat geheel is zo verweven en gecompliceerd geworden, dat daarmee de wendbaarheid van de IT en dus van de onderneming sterk vermindert.
Om daarbinnen de mogelijkheden te introduceren, waar we heden ten dage de beschikking over hebben, is bijna onmogelijk. Daarom wordt vaak gekozen migratie naar een modernere infrastructuur: presentatie-server, applicatie-server, database-server. Er zijn veel gespecialiseerde bedrijven ontstaan die mogelijkheden hebben ontwikkeld om dat te doen. Die bedrijven concentreren zich vaak op één of een klein aantal technologieën. Bij veel mainframes is er sprake van een scala aan technologieën, die vaak ook nog op ingenieuze wijze samenwerken. Dat maakt het toepassen van een standaard-oplossing voor zo’n migratie onmogelijk.
Een standaard aanpak kan wel: een grondige analyse van de huidige situatie, resulterend in een goede schets van een nieuwe infrastructuur en een plan om een migratie met minimale risico’s voor de business uit te voeren.
Het mainframe als ‘infrastructuur container’ zal zeker overleven, al moet zeker rekening gehouden worden met concurrentie. Als ‘applicatieserver’, de verzamelbak van technologieën waarin de business applicaties zijn ontwikkeld, zal het op termijn erg lastig zijn om ‘het mainframe’ te handhaven.
Just tuppence,
Harald van Kesteren.