Corporatiemarkt vraagt om ICT-vernieuwing

De ontwikkelingen in de woningcorporatiemarkt dwingen leveranciers om te investeren in hun primaire systemen. Een aantal ervan heeft zich de afgelopen jaren daarvoor financieel versterkt. Op de markt neemt het aantal oriëntaties en selectietrajecten voor nieuwe pakketten weer toe. Dat stelt adviesbureau HC&H Consultants naar aanleiding van het jaarlijkse marktverdelingsoverzicht, dat in samenwerking met Computable wordt opgemaakt.

Nieuwe ontwikkelingen, zoals aangepaste wet- en regelgeving, de digitalisering van de dienstverlening, de inrichting van webportalen en klantcontactcentra, en de vraag naar mobiele oplossingen en apps vragen om investeringen in softwareproducten, zegt Annelies van den Berg, de nieuwe directeur van HC&H Consultants. ‘Leveranciers hebben voor deze investeringen geld nodig. Niet voor niets zag je de afgelopen jaren overnames en samenwerkingen, zoals SG en Incit met Aareon, NCCW en Unit4 en de fusie tussen Cegeka Nederland en DSA Vision. Achter de SAP-dienstverleners staat natuurlijk al een krachtig bedrijf. Ook Centric is financieel daadkrachtig. In 2014 heeft ook Itris als laatste marktpartij zich versterkt middels het instappen van nieuwe investeerders.’

Meer primaire pakketten

In 2014 heeft Cegeka-DSA zijn leidende positie als leverancier van primaire systemen op de woningcorporatiemarkt versterkt, meldt het adviesbureau op basis van het overzicht (zie infographic). Andere leveranciers zagen hun marktaandeel licht zakken of stijgen of stabiliseren. Voor komend jaar verwacht adviesbureau HC&H dat het aantal marktoriëntaties en selectietrajecten voor nieuwe primaire pakketten opnieuw zal toenemen.

Dat komt deels omdat woningcorporaties willen investeren in nieuwe software die hen in staat stelt bedrijfsprocessen verder te automatiseren om op termijn de kosten te reduceren, zegt mede-oprichter Willem Hartmann, die overigens medio december afscheid nam van HC&H (NB: het interview vond eind november 2014 plaats). ‘Daarnaast is die vraag ingegeven door het gedrag van leveranciers zelf. Een aantal ervan heeft aangekondigd te stoppen met een ouder pakket. Dat betekent niet dat klanten automatisch overstappen naar het nieuwe systeem van dezelfde leverancier. Daar gaat eerst een marktoriëntatie aan vooraf, eventueel gevolgd door het opstarten van een selectietraject.’

Meer frontoffice tools

Daarnaast verschijnen er steeds meer tools voor de frontoffice, zoals een webportaal, selfservice en mobiele apps. NCCW werkt op dit vlak al langer samen met zijn joint venture ProImpact. Partijen als Cegeka-DSA en Aareon Nederland, in samenwerking met het Franse zusterbedrijf, zijn daar nu mee bezig. Centric biedt inmiddels ook al een aantal apps aan en Itris werkt bijvoorbeeld samen met TrienniumRivium en Casix, het bedrijf van oud-eigenaar Remco van Niekerk dat aan een aannemersportaal bouwt. En een grote corporatie als De Alliantie heeft zelf het initiatief genomen en een aantal apps ontwikkeld in samenwerking met webontwikkelaar Tam Tam.

‘Aan de ‘voorkant’ wordt straks de slag geslagen’, zegt Van den Berg. ‘Corporaties raken geïnteresseerd in goede oplossingen die de kosten kunnen drukken. Ze moeten bezuinigen en door huurders online middelen in handen te geven om zelf zaken te regelen, kunnen ze besparingen doorvoeren. Kijk maar naar wat er momenteel in de bank- en verzekeringswereld gebeurt. Daar worden veel taken verder geautomatiseerd, waardoor er minder personeel nodig is en kunnen kantoren worden gesloten.’

Digitaal regelen

Wel merkt Van den Berg dat veel corporaties nog huiverig zijn voor een volledige online dienstverlening. ‘Zij zeggen dan dat een deel van hun doelgroep daar niet geschikt voor is. Maar diezelfde doelgroep doet ook aan telebankieren en sluit verzekeringen via internet af. Dus waarom zouden huurders hun zaakjes met corporaties ook niet digitaal kunnen regelen?’

Volgens Hartmann blijkt uit onderzoek van KWH naar webportals en selfservices dat woningcorporaties hier nog flink aan de bak moeten. ‘Studentenhuisvesters zijn hier het verst mee. Maar die moeten wel, want studenten willen niet naar een kantoorpand hoeven te komen. Die regelen het zelf wel via hun tablet of smartphone. Veel ouderen zien een publiek gebouw zoals een corporatiekantoor nog als een ontmoetingsplaats, maar ook dat gaat veranderen.’

Cora en Vera

Corporaties lopen in vergelijking met andere publieke sectoren achter als het gaat om het kostenbewustzijn rond ict, benadrukt Hartmann. ‘Ze betalen zich scheel aan koppelingen; er wordt amper gebruikgemaakt van standaarden voor berichten- en gegevensuitwisseling.’ De laatste jaren zijn er wel veelbelovende initiatieven gestart, zoals de referentiearchitectuur Cora en Vera, de open standaard voor het uitwisselen van gegevens tussen applicaties binnen woningcorporaties en met marktpartijen.

Hartmann merkt echter dat er rond Cora weinig meer gebeurt. Het beheer ervan is ondergebracht bij koepelorganisatie Aedes, maar die promoot het gebruik ervan amper. ‘Terwijl je zo’n referentiearchitectuur wel aan de man moet brengen. Omarming ervan gebeurt niet vanzelf.’

Hij verwacht meer van Vera; daar zitten een aantal diehards uit de corporatiewereld achter. Recent is er een convenant gesloten waarbij ook vrijwel alle leveranciers, ondanks hun tegenstrijdig belang, hebben beloofd dat hun systemen via Vera te benaderen zijn. Van belang is verder de samenwerking met Kovon, een kennisinstituut in de vastgoedsector. Daar loopt een project om de standaard Kovra in de markt te zetten. Kovra is deels gebaseerd op Vera en deels op Sales@indebouw en moet uitgroeien tot een standaard in berichtenuitwisseling tussen opdrachtverstrekker (corporatie) en uitvoerder (de aannemer). Dit jaar starten er vier proefprojecten met de Kovra.

Dit artikel is eerder verschenen in Computable magazine jaargang 48, nummer 2 van februari 2015.

Primaire systemen woningcorporaties

Voor de zesde keer hebben HC&H Consultants en Computable dit jaarlijks overzicht van de markt van primaire systemen voor woningcorporaties met meer dan duizend vhe’s (= verhuurbare eenheden: (woningen en andere panden) samengesteld.

Het aantal corporaties met meer dan duizend vhe’s bedroeg in 2013 nog 301, maar is daarna door fusies gedaald van 297 (2014) naar 290 (peildatum: 01-01-2015).

Uitgaande van de marktsituatie op 1 januari 2015 is Cegeka-DSA de absolute koploper met een aandeel van 29,76 procent.

Hekkensluiter Incit Nederland wist zijn marktaandeel bijna te verdubbelen van 0,87 naar 1,62 procent door het binnenhalen van een nieuwe klant (Elkien).