De komende jaren is de groei van de cloud fenomenaal. Iedereen duikt erop. Dit betekent ook dat de concurrentie in 2015 sterk zal groeien met prijserosie als gevolg. Na deze groeispurt volgt de onvermijdelijk 'shake out', ofwel de zwakkere cloudleveranciers stappen uit de markt, fuseren of specialiseren. Een aantal grote spelers zullen naast generieke clouddiensten ook profijtelijke specialismen gaan ontwikkelen.
Vanuit een functioneel oogpunt zal de cloud voor de zorgsector er niet wezenlijk anders uitzien dan voor andere sectoren. Echter er is wel degelijk een verschil. De cloud voor de zorg is ingericht volgens NEN7510, waarbij bescherming van zeer privacygevoelige persoonsgegevens bovenaan staat. De cloud voor de zorg wordt daarom gekenmerkt door extra beveiligingsmaatregelen en speciale processen en procedures zoals security audits. Gegevens van patiënten worden goed versleuteld gecommuniceerd en opgeslagen. Alleen de eigenaar beschikt over die sleutels en kan gegevens inzien en wijzigen. Verder zal de leverancier van de zorgclouddiensten garanderen dat de patiëntengegevens worden opgeslagen binnen Nederland of naar wens binnen Europa.
Een cloud voor de zorg ingericht volgens de NEN7510 normen biedt goede mogelijkheden om integratie binnen een zorgketen te regelen, immers de beveiliging voor informatie-uitwisseling is geborgd als andere zorginstellingen gebruik maken van dezelfde voorzieningen in de cloud voor de zorg.
Meer samenwerking in 2015
Afgelopen jaren zijn diverse ziekenhuizen in Nederland gefuseerd. Minister Schippers maakt zich zorgen over het grote aantal fusies van ziekenhuizen en volgens haar gaat het niet de goede kant op. Dit zal ongetwijfeld leiden tot een fusiestop en daarom zullen ziekenhuizen in 2015 op ict-gebied meer gaan samenwerken.
Meer samenwerking betekent ook meer kennis en informatie- uitwisseling. Een gezamenlijke cloud voor de zorg leidt ertoe dat niet elk ziekenhuis haar ict apart hoeft te beheren en onderhouden. Door deze vorm van samenwerking wordt het uitwisselen van informatie, ook patiëntengegevens, eenvoudiger en efficiënter. Door samenwerking te zoeken met andere zorginstellingen in de care and cure kan deze cloud voor de zorg zich ontwikkelen tot een, al dan niet regionaal, ecosysteem met geïntegreerd samenwerkende zorgdiensten die geleverd worden vanuit een cloud die ingericht is volgens NEN7510 normen.
In de praktijk kan het ene ziekenhuis gebruik maken van de specifieke kennis van het andere ziekenhuis. Bijvoorbeeld een gespecialiseerde patholoog, die werkt voor het ene ziekenhuis kan snel analyses uitvoeren op weefsels die van patiënten zijn uit het andere ziekenhuis. De informatie uitwisseling geschiedt veilig binnen de cloud voor de zorg.
Binnen de zorgcloud maken ziekenhuizen gebruik van centraal beschikbare gestelde ict-diensten, terwijl ze zelf aan het stuur blijven zitten, immers de data is versleuteld en alleen toegankelijk voor geautoriseerde personen. De cloud voor de zorg biedt meer kansen, ook financieel gezien, tot verdere samenwerking, omdat er alleen betaald hoeft te worden voor de diensten die worden afgenomen. Dit betekent dat bepaalde ict-voorzieningen, die ieder nu nog voor zich zelf moet inregelen straks niet meer hoeven, omdat ze vanuit de cloud voor de zorg beschikbaar worden gesteld.
De cloud voor de zorg zal ook de innovatie aanwakkeren doordat nieuwe samenwerkingsverbanden beter in te regelen zijn omdat de informatie-uitwisseling voorzieningen voldoen aan de normen die de inspectie van de volksgezondheid stelt.
Cloud orchestration voor de zorg
Voordat de markt zover is, is er een enorme behoefte aan systeemintegratie of beter gezegd integratie van clouddiensten. Dat geldt ook voor de zorg. Veel, nu nog geïsoleerde , diensten moeten geïntegreerd worden om bedrijfsprocessen integraal te ondersteunen. Dit vraagt om regievoering van specialisten die daarmee vertrouwd zijn of te wel ‘cloud orchestration’. Voor de meeste bedrijven is het geen doen om zelf met alle leveranciers van cloud diensten te onderhandelen en hun integratiebehoeften af te stemmen.
Een cloud orchestrator vormt het centrale aanspreekpunt voor deze bedrijven. Hij neemt de verantwoordelijkheid om de integratie te regelen en houdt de totale ict voorzieningen in de cloud operationeel. Ook zorgt de cloud orchestrator voor het beheer, onderhoud en innovatie zodat de ict-diensten in de cloud up-to-date blijven. Wij denken dat de zorgorganisatie niet voorop zal lopen in deze trend, maar vermoedt dat de grotere zorginstellingen in 2015 voor wat betreft de wildgroei van clouddiensten, langzamerhand door de bomen het bos niet meer zullen zien.
Native applications
Wij verwachten ook dat er de komende jaren healthcare-applicaties in de cloud voor de cloud worden ontwikkeld, de zogenaamde ‘cloud native applications’ die door middel van container virtualisatie aangeboden worden. Applicaties worden meer geïsoleerd zodat ze sneller overdraagbaar worden naar andere cloudomgevingen, terwijl ze wel een geheel kunnen vormen met andere applicaties, dat wil zeggen dat ze geïntegreerd kunnen worden met andere ‘containerized applications’.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Peter Stamps, portfolio manager education and healthcare Atos
Al van vroeg af aan, het tekeningetje van het wolkje in ogenschou nemende, u weet wel, het synoniem voor ‘ Grote Boze Internet’, ben ik dat wolkje altijd als zodanig blijven interpreteren en benaderen.
Niet voor niets. Wetende dat het infiltreren van dat wolkje met het verstrijken van tijd, steeds eenvoudiger maakt, speelt de mens aan de andere kant een niet onbelangrijke rol.
Met de kennis die ik heb van de zorg en automatiseren heb ik altijd geroepen, koppel sensitieve gegevens als zodanig als iets als zorgdata, NOOIT maar dan ook NOOIT aan dat wolkje. De redenen voor mij blijven eenvoudig.
Degenen die het hebben bedacht waren mensen die geen enkel idee van en met IT hadden en hebben. Diegenen die het dolgraag willen leveren? Ook daarvan weten wij dat de snelle verkopers gillen Cloud Cloud Cloud maar absoluut niet eens dusdanig geschoold, laat staan ervaren of bedreven zijn in en met IT.
Dan heb je natuurlijk de derde, de krokodillen. Die liggen te wachten tot het moment dat zij medische Big Data ter beschikking krijgen gesteld van de commerciele partijen de zorgverzekeraars en ziekenhuizen.
Oh u zegt dat dit niet gaat en kan en mag gebeuren omdat de politiek en allerlei wettelijke veroordonningen en en en en en……?
Droomt u dan maar lekker verder. De politiek is namelijk die zorgverzekering, een private partij, verregaand aan het faciliteren waarvan er van enige gezonde concurentie geen enkele sprake meer is. Koppel hier aan dat politieke uitgerangeerde lieden, vrij eenvoudig zullen toetrede tot raden van besturen etc, zoals Rouvoet dat heeft geregeld.
Als kleine waarschuwing geef ik u dan even mee dat er momenteel enkele commerciele clubs al een volledig proces in handen heeft dat een persoon van prenatale screening tot volwassenheid, softwarematig al kan volgen. En als dit soort ontwikkelingen u ontgaan, is dat bijzonder jammer natuurlijk.
Het geeft aan hoe goed u individueel, commercieel, of bedreven bent in uw eigen (IT) trucje, maar geen oog heeft voor totaal ongewenste ontwikkelingen, die vervolgens een aanslag betekenen op uw individuele vrijheid.
Mocht u hierover twijfelen? Vraagt u zich dan eens het volgende af….
Als het zo is dat IT als vehikel, tot doel heeft te leiden tot besparen, waarom het dan in de zorg zo is dat die besparingen, nooit maar dan ook nooit zullen worden bewerkstelligd. Op uw en mijn kosten uiteraard.
Ook encrypte data in de zorgcloud kan doorzocht worden. Voorbeeld software is te downloaden van scs.ewi.utwente.nl/other/boesch/bv.zip
Herman,
Veel UMC`s zijn al begonnen met stappen in die richting maar er zijn veel uitdagingen die deze ontwikkelingen tegenhouden:
1- Cultuur van elk ziekenhuis,
2- Enorme diversiteit van ICT inrichting en middelen tussen ziekenhuizen,
3- Interne regievoering binnen het ziekenhuis waardoor men meer bezig is met brandjes blussen dan ICT ontwikkelingen
En nog meer. Ik verwacht dat veel ziekenhuizen hun ICT in een hybride mode gaan inrichten : deels in huis, deels in de cloud/gezamenlijk.
Zorg in de cloud staat haaks op de dokter patiënt vertrouwensrelatie. Iedereen met een beetje gezond verstand weet wel dat dit niet te rijmen valt en dat het hier om een dubbele agenda gaat.
Wat mijn zorg in de cloud betreft zit ik liever op een wolkje met een harpje dan dat ik het toelaat. En dat meen ik.
Hi Herman,
Ik kan mij zeker vinden in je artikel. De vraag is niet of, maar wanneer de zorgsector gebruik gaat maken (als zij dat al niet in een private oplossing doen) van de Cloud.
Dat het een keer fout zal gaan mag je ook op rekenen. Het is dan te hopen dat desbetreffende organisatie dit heeft voorzien en er alles aan gedaan heeft om de schade te beperken.
Een Cloud orchestrator (voor mij een heel nieuwe rol) zou soelaas kunnen bieden. Liefst iemand die bij een goed bureau of als ZZP’er over de nodige ervaring met verschillende Cloud oplossingen beschikt.
Er staan, de aankomende jaren, ook nog mooie dingen te gebeuren in deze sector.
Ik hoop maar 1 ding, dat ze de kosten juist berekenen want als ICT nog meer van het budget voor werkelijke medische zorg op eet worden ziekenhuizen plaatsen die je beter niet kunt betreden.
Uit nieuwsgierigheid, wat verstaat de schrijver precies onder “cloud”?
Even terzijde heb ik het gevoel dat er niet veel medische kennis voor handen is want “analyses uitvoeren op weefsels door een patholoog” kun je niet via de cloud/het internet delen.
@Numoquest: je weet toch dat het oog voor ongewenste ontwikkelingen, ook als die uiteindelijk ten koste gaan van individuele vrijheid, gesloten wordt zodra er commerciële belangen bij komen kijken?
Dus dat jouw verhaal in dit kader veel beter is dan dat van de auteur is helemaal niet van belang, want daar wordt geen geld mee verdiend. En hoezeer mij dat ook spijt: het is de keiharde werkelijkheid.
Maar ja, hoe het dan wel moet? Alle zorg non-profit misschien en keihard vasthouden aan Balkenende-norm e.d.? Duidelijke en landelijke richtlijnen als het gaat om gegevensuitwisseling? Een gesloten datacommunicatiesysteem tussen zorginstellingen (moet toch mogelijk zijn vandaag de dag)? En bovenal: iedereen weer in het ziekenfonds en daar aan bijdragen naar draagkracht? Ik noem maar wat hoor.
Wat is er mis met een zorgcloud waar generieke ziekenhuis diensten in worden ondersteund? Volgens mij helemaal niets, waarom moet ieder ziekenhuis zijn eigen inrichting hebben, zijn eigen applicaties selecteren of nog erger zelf bouwen. Er zijn heel veel standaard processen die generiek vanuit een cloud kunnen worden aangeboden, zonder dat daar patienten data wordt opgeslagen en als dat wel zo is dan kan deze data ook nog anoniem worden gedeeld.
Ik snap nog steeds niet het verschil of je iets in de cloud opslaat of fysiek in een ziekenhuis. De programmatuur wordt toch niet beter als je ‘het in de cloud doet’?
Volgens mij mag een patholoog indien die geen relatie heeft met de patiënt ook niet diens weefsel bekijken tenzij het geanonimiseerd is.
Bij het ziekenhuis waar ik gewerkt heb zou cloud of geen cloud totaal niet uitmaken voor de functionaliteit.
Waar het om gaat is dat de mensen die er bij MOETEN kunnen dat altijd kunnen. Cloud of niet.
@Willem Oorschot Volgens mij is het altijd patientgerelateerd. Anoniem delen is alleen interessant voor wetenschappelijk onderzoek.
@Reza Sarshar Je stelt 3 dingen en geeft een verwachting. 1 en 2 ben ik het mee eens maar dat zie ik niet als nadeel. van 3 zou ik niet durven beweren dat dit voor elk ziekenhuis geldt. Ik ken wel een paar ziekenhuizen die wel degelijk een visie hebben. Een landelijke gezamenlijke database is voor sommige specialismen al een feit. Zo is de pathologie al vele jaren landelijk georganiseerd.
De wereld van ‘de cloud’ en het internet is verre van veilig te noemen. Hoe vaak hoor je wel niet over een gehackte ‘cloud’ of een DOS aanval?
We moeten dit niet willen als samenleving. Tuurlijk, de techniek is er maar ik wil ook geen risico lopen dat zometeen mijn vertrouwelijke informatie op straat komt te liggen omdat de cloud ‘gehackt’is.
Sommige dingen kosten eenmaal wat meer geld, maar het is wel veiliger. Niemand kan 100% veiligheid garanderen in een cloud-omgeving.